Wat in 2014 begon in de Spoorzone, eindigde twee jaar geleden op het festivalterrein van de Beekse Bergen. WOO HAH! was acht jaar lang het grootste Nederlandse hiphopfestival, groeide almaar uit haar voegen en tijdens de laatste editie zagen we grote namen als Future en Playboi Carti. Vorig jaar nam de Amerikaanse hiphopgigant Rolling Loud het festival volledig over en verhuisde het naar Rotterdam. WOO HAH! bleef presenting partner. In 2024 komt Rolling Loud slechts met één groot festival in Europa, dat plaats zal vinden in Wenen, Oostenrijk. Het gevolg: geen internationaal hiphopfestival in Nederland volgend jaar. Hoe heeft het zover kunnen komen?
6 december 2022 sloeg voor veel Nederlandse hiphopliefhebbers in als een bom. Het Tilburgse hiphopfestival WOO HAH! stopte ermee, werd overgenomen door de Amerikaanse festivalorganisatie Rolling Loud (“the be-all of hip-hop festivals”, volgens magazine Billboard) en zette in 2023 een gloednieuw festival op in Rotterdam Ahoy. Fans waren boos, maar hé, een weekend met grote acts als Travis Scott en Kendrick Lamar in Nederland, dan mag je toch niet per se klagen. Nu, slechts een jaar later, mag dat absoluut wel. Rolling Loud vertrekt uit Nederland en laat een grote leegte achter.
©
Timo Pisart
Meer dan muziek
WOO HAH! begint bijna tien jaar geleden in de Spoorzone als eendagsfestival. Het festival wordt opgezet door Mojo in samenwerking met 013. Op de line-up prijken internationale namen zoals Chance the Rapper en Mos Def, maar er is ook ruimte voor talent van eigen bodem. Zo maken Ares en Hef hun opwachting op het festival. En WOO HAH! kijkt breder dan alleen muziek, het is er voor de hele creatieve scene. Zo is er een skatehal waar professionele skaters hun kunsten vertonen en live graffiti.
De eerste editie kent drie stages en een festivalmarkt en ontvangt uiteindelijk 4.000 bezoekers. Dat smaakt naar meer, en dus biedt het festival een jaar later ook al een stuk meer. Zo is er een extra stage, is de festivalmarkt groter en kan er gekampeerd worden op de stadscamping. Ook de line-up krijgt een flinke upgrade, namen als Cypress Hill, Joey Bada$$, Travis Scott en Denzel Curry maken hun opwachting. Het jaar erop groeit WOO HAH! wederom verder en reizen grote namen als Young Thug en Tyler, the Creator af naar Tilburg. Ondertussen blijft ook jong en nieuw talent, zowel Nederlands als internationaal, de kans krijgen.
Voor de derde editie in 2017 breidt het festival uit met een extra dag. Een blik aan grote namen wordt opengetrokken: Scott keert terug, en ook Bryson Tiller, Gucci Mane, Mac Miller, Nas, Rae Sremmurd, Stormzy en Post Malone treden op. Het blijkt een spetterend einde van de tijd in de Spoorzone, want na vier succesvolle edities wordt de stap gemaakt naar de Beekse Bergen. De Spoorzone wordt simpelweg te klein. Dat blijkt vooral bij de gevaarlijke en legendarische set van Scott in 2017, waar het bijna een wonder genoemd mag worden dat er geen ernstige gewonden vallen.
Handen ineen met Rolling Loud
Een jaar later, in 2018, plakt de organisatie er nog een extra festivaldag aan vast en ontvangt WOO HAH! bijna tien keer zoveel bezoekers als bij de eerste editie. Ruim 30.000 fans, zowel uit Nederland als het buitenland, komen een weekend naar de Beekse Bergen. Zij zien onder andere Ty Dolla $ign, Playboi Carti en A$AP Rocky optreden. In 2019 mag Travis Scott, nadat we hem al tweemaal in de Spoorzone zagen, het festival afsluiten na een weekend waar we kunnen genieten van namen als Gunna, Skepta en BROCKHAMPTON. De Beekse Bergen blijkt, ondanks de grote afstanden tussen de podia, een ideale plek voor het festival. Er is ruimte voor randprogrammering, zoals skate-demo’s, en de camping kan bij sommige bezoekers op enthousiasme rekenen, al voelen de vele afgereisde Randstedelingen zich beduidend minder aangetrokken tot het kamperen.
Toch zou WOO HAH!, niet voor niets, ook in 2020 en 2021 plaatsvinden in Hilvarenbeek, maar door de coronapandemie gaat door beide edities een streep. In 2022 kan het festival wél weer georganiseerd worden. WOO HAH! slaat dat jaar de handen ineen met Rolling Loud en gaat officieel WOO HAH! x Rolling Loud heten. De 013-aandelen worden overgenomen door Mojo. Rolling Loud is een Amerikaanse organisator van hiphopfestivals en binnen die markt veruit de grootste. Aan de andere kant van de Atlantische Oceaan zijn Rolling Loud California en Rolling Loud Miami de grootste hiphopfestivals ter wereld en in 2022 organiseert Rolling Loud al een Europees festival in de Portugese Algarve. Het is allemaal gunstig voor WOO HAH!. Niet alleen geven de Amerikanen het festival meer financiële zekerheid, ook kunnen ze meerdere grotere artiesten boeken. Zo waren Carti en Future, die ook op Rolling Loud Portugal stonden, nooit naar Hilvarenbeek afgereisd zonder de samenwerking met Rolling Loud.
©
Timo Pisart / 3voor12
Van Brabant naar Rotterdam naar Oostenrijk
Wat toen nog niemand wist, is dat die samenwerking ook direct het einde van WOO HAH! zou betekenen. Het festival vertrekt in 2023 uit Hilvarenbeek en zet de stap naar Rotterdam. En niet, zoals eerst gezegd werd, omdat de gemeente een limiet stelde dat er maar drie grote festivals per jaar mogen plaatsvinden, maar om twee andere belangrijke redenen, vertelt projectmanager bij Mojo Camiel le Rutte aan 3voor12: ‘We hebben grote ambities en dat kunnen we waarmaken bij Ahoy. Het terrein van de Beekse Bergen heeft zijn beperkingen, het is erg langgerekt, je moet grote afstanden lopen en het is moeilijk om de gehele capaciteit van het festival op een goede manier voor de mainstage te krijgen, en de crowd control dan goed te krijgen.' En over de eerder genoemde Randstedelingen: “De Randstad lonkt. We weten waar ons publiek vandaan komt. We weten dat er een markt is die zich niet zo aangetrokken voelt tot het meer, het bos, stof, zand en kamperen.’
En zo ontstaat er bij Rotterdam Ahoy een gloednieuw festival met headliners Kendrick Lamar en Travis Scott. Het bezoekersaantal groeit van 30.000 naar 40.000. Het verschil is direct duidelijk: WOO HAH! was gezellig en kende bovenal een fijne en relaxte sfeer, Rolling Loud daarentegen is kil. Tuurlijk, de line-up is on point, de optredens ook. Maar: geen camping, geen zand, geen bomen en geen meer. Wel beton. En natuurlijk: dure tickets (een weekendticket kost €200, voor een ‘VIP’-experience mag je €100 meer neerleggen). Terwijl de doelgroep van Rolling Loud gemiddeld nog geen 20 is en geen moddervette rekening heeft.
Na één jaar is het ook voor Rolling Loud Rotterdam gedaan. De Amerikanen hebben besloten één groot festival te organiseren in Europa, onder de noemer Rolling Loud Europe. Locatie: veertig minuten rijden van Wenen. De aankondiging werd gedaan via een simpel, maar übergelikt filmpje op social media. Dat er drie grote festivals verdwijnen en legio fans nu ineens naar de Oostenrijkse hoofdstad zouden moeten, daar werd geen woord over gerept. Het tekent de uitsluitend commerciële gedachte van Rolling Loud, die we ook vorig jaar al in Rotterdam zagen. Dat mensen die wat minder te besteden hebben daardoor hun favoriete artiesten niet kunnen zien, dat interesseert de Amerikanen niet. En dat wordt met een festival in Wenen alleen maar erger, behalve als je in Oostenrijk woont dan.
©
Timo Pisart
Geen nieuw hiphopfestival
Vorig jaar werd de kritiek op het verdwijnen van WOO HAH! nog gepareerd met het feit dat de Beekse Bergen te klein bleek om een grote, internationale speler te worden. Headliners als Lamar en Scott, die hadden niet geboekt kunnen worden als Rolling Loud niet was bijgesprongen, zo stelde Mojo. En Ahoy bood ruimte om nog verder te groeien. Ruimte die er op de Beekse Bergen niet was. Het klonk als een goed verhaal en de editie van vorig jaar leek een stabiele basis om verder te groeien. Maar nu komt de Nederlandse hiphopliefhebber bedrogen uit. ‘Rolling Loud heeft andere plannen voor de Europese markt en de stijgende kosten voor het organiseren van een festival van deze grootte maakt het een risicovolle onderneming’, zegt Joost van Abeelen van Mojo tegen 3voor12.
Op een nieuw internationaal hiphopfestival hoeven liefhebbers ook niet te rekenen. Zij zullen hun heil moeten zoeken bij grote, breed geprogrammeerde festivals als Lowlands en Down The Rabbit Hole, zegt Van Abeelen. Festivals waar hiphop vaak slechts in de marge geprogrammeerd wordt, en al helemaal niet als headliner wordt geboekt, Burna Boy op Down The Rabbit Hole vorig jaar als uitzondering daargelaten. Als Mojo inderdaad geen nieuw hiphopfestival gaat organiseren, zetten ze - net als Rolling Loud - de Nederlandse hiphopliefhebber buitenspel.