Incubate 2016: O, Kutjes gaat dieper dan je denkt

Feministisch synthpopduo heeft lak aan grenzen

Freek Verhulst ,

Tja. Laten we er niet omheen draaien: Met zo'n bandnaam heb je natuurlijk al gauw de aandacht van de 3voor12/Tilburg-redactie. In onze appgroep werd vooraf al een hoop gegeind - we zagen al vaker geslachtsdelen voorbij vliegen op dit festival - maar de vraag dringt zich dan wel op: hoe schrijf je over zoiets zonder al te plat te worden? Best eenvoudig, zo blijkt. Want O, Kutjes heeft echt wel iets meer te zeggen dan je op het eerste oog zou denken.

¥oni Loveless en Nãni Dustpuss noemen ze zichzelf, die twee Friezinnen in schooluniform - zoals Britney Spears aanhad in Baby One More Time - op het podium in Cul de Sac. Voor het gouden glittergordijn dat ze hebben opgehangen voeren ze hun choreografieën uit, terwijl ze over de door hun geluidsman ingestarte, niet al te spannende synthpopbackingtracks heen zingen. De toon is met het openingslied meteen al wat kleinkunstig ("welkom bij de show, wij zijn O, Kutjes"), met van die ietwat té gearticuleerde samenzang. Oh jee, dit kan nog wel eens een lange drie kwartier worden.

Bij het tweede nummer, 'Pow Pow', krijgen we echter de eerste belangrijke moraal van de avond mee: Stribbel niet zo tegen als je op straat verkracht wordt, het is toch alweer een tijdje geleden dat je geneukt hebt. Vertrouw die man gewoon.

Wat!?
Ja, nu wordt het interessant. O, Kutjes doorbreekt de male gaze op bepaalde zaken - of beter gezegd; absorbeert die volledig en trekt hem in het absurde. 'Glowsticks' gaat er bijvoorbeeld over dat nu eenmaal niemand je ziet staan als je 'een lelijk wijf' bent. En ook hun eigen act ontkomt niet aan dat gortdroge sarcasme. "We krijgen vaak de kritiek dat we geen liveband zijn, dus hier is een instrument. Dat is een drumcomputer. Ik ben een meisje, maar ik kán dat." En oh ja, de merch bestaat niet uit cd's, maar uit kusjes: "Normale kusjes 2 euro, kusjes waar je maar wil zijn 10 euro."

Hoe reageert het publiek daarop?
Behoorlijk enthousiast, eigenlijk! En dat ondanks dat de twee er zelf alles aan doen om dat publiek zich zo ongemakkelijk mogelijk te laten voelen, want ze hebben lak aan aura's. Ze dansen en leunen tegen mensen aan, kijken anderen precies te lang indringend in de ogen, maken lompe seksgrappen en spreken hun publiek nonchalant, bijna kinds toe. En op een onbewaakt moment starten ze ook nog met een totaal misplaatste happy hardcore-remix gewoon hun eigen moshpit.

Hoogtepunt dus?
Inhoudelijk bevalt deze bijna cynische manier van feminisme wel, ja. Helaas is de Toren C-achtige vorm waarin het wordt gegoten vaak ook net wat te plat om drie kwartier écht leuk te blijven. Maar Incubate staat voor grenzen opzoeken en vervreemden van de norm, en daar lijkt O, Kutjes wel in te slagen.