Het rondreizend festival Cross-Linx is al jaren een succes in steden als Utrecht en Eindhoven. Dit jaar breidt het festival dat de link legt tussen klassieke muziek en popmuziek uit naar Rotterdam en Groningen. Met eerdere headliners als Eels en Tindersticks hebben de programmeurs ook dit jaar in The National de perfecte headliner gevonden. In de vier zalen spelen verder diverse acts die een link hebben met The National, zoals Efterklang, Buke & Gass, Victoire, Sharon van Etten en in zeer kleine setting de gitaarspelende broertjes Dessner van The National.
De Deense band Efterklang heeft de eer om het festival te openen. De band bestaat uit vijf bandleden, maar vanavond hebben zij uitbreiding op het podium. De band wordt bijgestaan door IJslandse componist en dirigent Daniel Bjarnason en zijn orkest. In het verleden heeft hij samengewerkt met onder andere Björk en Cocorosie. Het podium is bezet door meer dan vijftien muzikanten, waaronder acht blazers. Veel nummers van het laatste Efterklang album 'Magic Chairs' komen voorbij, maar zijn in een ander jasje gestoken. Bij de muziek van Efterklang krijg je een sprookjesachtig gevoel, met name door de opbouw naar climaxen. Met je ogen dicht ben je weer even kind en luister je naar de rustige geluiden die deze band (en orkest) tevoorschijn toveren. Als je je ogen weer open doet heb je eigenlijk geen idee waar je moet kijken. Overal op het podium gebeurt er iets en als er een samenzang met een dame te hoen is, moet je goed zoeken waar zij zich verstopt heeft. Een plaatje om naar te kijken en naar te luisteren. De mensen die voor het oude materiaal van Efterklang kwamen hebben pech, want daar zijn bijna geen nummers van gespeeld. Verbazingwekkend dat het festival al ruim van tevoren was uitverkocht, maar dat de grote zaal niet vol is. De mensen die er wél bij waren kunnen nog lang napraten over dit spektakel. De bandnaam betekent niet voor niets in het Deens 'herinnering' en 'nagalm'. Als het einde van de set nadert verlaten alle muzikanten het podium en gaan zij de zaal in. Doorspelend en klappend laten zij het publiek nog eenmaal weten wie Efterklang is. Deze interactie is een bijzondere afsluiter van een bijzondere set. (FP)
Victoire was oorspronkelijk tegelijk met het concert van The National in gepland. Maar om te voorkomen dat dit cinq-tet voor een lege zaal zou spelen is het optreden op het laatste moment vervroegd naar 20:15 uur. Met een ongewone bezetting van viool, klarinet, cello, toetsen en wat samples weten de dames uit Brooklyn, New York, zeer experimentele klanken te produceren. Tijdens enkele nummers doet een gast vocaliste mee en brengt zo met haar hese stem een extra bezwerende dimensie in. Het ontbreken van een ritmesectie wordt opgevangen door steeds repeterende toetsenpartijen die na een tijdje wel wat op de zenuwen gaan werken. Dit all female cinq-tet bouwt de nummers op van klein, lief en ingetogen tot agressief, bombastisch en gestoord. Prima experimentele naar klassiek neigende muziek om spannende scenes in films nog spannender te maken. (RK)
De uit New Jersey afkomstige singer-songwriter Sharon van Etten staat in een van de kleinere zalen van De Doelen. Voor velen een onbekende zangeres, maar zij heeft inmiddels al twee albums uitgebracht. Ook heeft zij afgelopen jaar verscheidene keren de support verzorgt voor The National. Al gauw zijn alle stoelen bezet en nemen mensen plaats op de vloer. Uiteindelijk is het zo vol dat er geen publiek meer bij mag. Sharon van Etten is een klein meisje met een grote gitaar. Misschien is het een vooroordeel, maar bij singer-songwriter verwacht je vaak rustige luisterliedjes. Sharon opent de set alleen en zingt een rustig liedje. Vooroordeel klopt, tot zo ver. Bij het tweede nummer wordt zij begeleidt door een bassist en drummer. We veranderen 'rustige liedjes' in 'uptempo songs'. De zeer krachtige en tevens donkeren stem van Sharon weet te boeien en de intieme zaal (wellicht wel de meest intieme zaal van De Doelen) is de perfecte locatie voor deze singer-songwriter en band. In de grote zaal zou de muziek minder tot zijn recht komen. De liedjes klinken erg poppy en liggen goed in het gehoor. Deze Amerikaanse laat veel liedjes van haar laatst uitgebrachte album 'Epic' horen en met de goede indruk die zij heeft achtergelaten zullen we ongetwijfeld nog veel van deze dame horen. (FP)
Op twee momenten op de avond staat er ‘Music Mining’ op het programma. Verspreid over zes kleine ruimtes in de catacomben van De Doelen spelen even zoveel acts een korte intieme set. Een kwartier voor aanvang is het dringen geblazen in de centrale hal om één van de spaarzame kaartjes te bemachtigen. Er worden zo´n 15 kaartjes per act weggegeven en wanneer de ratel klinkt leidt de persoon met de bij jouw kaartje passende kleur helm je naar de backstage ruimte.
Het oranje kaartje gaf toegang tot een lege kille keuken waar je onder een afzuigkap kon genieten van de experimentele klanken van Dessner Bross. Inderdaad, de gitaarspelende broertjes van The National. Met minimale aanraking van de snaren jammen de broertjes elk op een electrische gitaar en geven er wat effect aan met het voetpedaal. Het wordt nog vreemder wanneer ze met veel reverb en het slepen van de gitaar over de tegelvloer nog experimentelere klanken de keuken in jagen. Onnavolgbaar.
Bij de tweede Music Mining sessie is het principe bij meer mensen bekend en is het al snel veel drukker bij het uitdeelpunt van de kaartjes. Alleen de blauwe (Arnold Marinissen) en de paarse (Peter Gregson) kaartjes blijven over. Na een korte wandeling kom je met het paarse kaartje via de lift naar de kelder in een opslagruimte voor sta-tafels, stoelen en vaatwaskratten terecht. Daar komen ook de rode en gele kaartjes samen. Onder het genot van een glas witte wijn en het vrolijke gekeuvel van Gaspar Claus, Peter Gregson en Basia Bulat neemt het publiek plaats op de grond, op een tafel of tegen de muur. Gedrieën jammen de twee cellisten en Basia Bulat in het midden op autoharp waarbij de muzikanten zelf volledig opgaan in de muziek. Een fan vraagt dan een nummer aan van Basia Bulat. Na wat discussie speelt en zingt zij het nummer waarbij de beide cellisten al improviserend bijvallen. Ook al is het bijna tijd voor The National, het trio verzorgt nog een jam. Met; “We’ll do one more, don’t worry The National will play for ages” probeert Basia het publiek over te halen te blijven, en dat lukt. Music Mining laat je muziek ervaren zoals het bedoeld is, puur en direct, en weet er boveal een speciale en exclusieve twist aan te geven. (RK)
Via een roltrap kun je afdalen naar de Willem Burger Hal waar Buke & Gass spelen. Dit duo werd vorig jaar ontdekt door Aaron en Bryce Dessner (The National) en al snel meegevraagd naar Cross Linx. Aron Sanches bespeelt tegelijkertijd een basgitaar en een met tamboerijns gemuteerde basdrum. Zangeres Arone Dyer bespeelt een aangepaste bariton ukelele en samen brengen zij een energieke tegendraadse minimalistische mix van punk en rock. Toch is het ook op een bepaalde manier catchy. Arone heeft een zeer typisch amerikaans stemgeluid dat bij vlagen helaas wat schel klinkt. Toch is het indrukwekkend hoe makkelijk dit duo zo’n enorme hoeveelheid geluid produceert. De tegendraadse ritmes van bassist Aron geeft de band een uniek geluid. Absoluut dé verrassing van het Cross Linx festival! (RK)
En dan zoekt het publiek zijn stoelnummer voor het optreden waar iedereen zijn kaartje voor heeft gekocht; The National. Even voor elf uur klinkt er een bluesy muziekje en kleurt het scherm paars waarna de heren van The National zeer relaxed het podium betreden. Runaway is de opener en het geluid is nog niet op orde in de kille zaal, veel galm en schel gitaargeluid. Net als je je realiseert dat dit helemaal geen zitmuziek is maakt Matt Berninger een vergelijkbare opmerking waarop iedereen gaat staan en naar voren loopt. The National speelt zeer strak, het grootse geluid wordt beter maar de echte bezieling mist nog. Daar kunnen zelfs publieksfavorieten Anyone’s Ghost en Bloodbuzz Ohio helaas niet veel aan veranderen. Langzaam gaat zanger Matt Berninger meer op in de muziek maar het klopt pas echt bij ‘Conversation 16’. Het prachtige intermezzo aan het eind zorgt voor kippenvel en de zaal lijkt kleiner te worden. Nog mooier en intiemer wordt het wanneer Owen Palett het podium betreedt. Dit door Beringer uitgeroepen wonderkind arrangeert vioolpartijen voor bands als Arcade Fire en The National en speelde eerder vanavond in een overvolle Jurriaanse Zaal. In het prachtige nummer Wasp Nest weet hij met zijn vioolspel net dat beetje extra te geven om het concert op een zo mogelijk nog hoger nivo te tillen. Matt springt nog in het publiek wandelt wat rond om toch weer terug te keren op het podium. En als ultiem slot speelt The National onversterkt en bijgestaan door alle artiesten van vandaag het op zichzelf al prachtige ‘Vanderlyle Crybaby Geeks’. The National is definitief een grote band geworden en was de gedroomde afsluiter van Cross linx 2011. (RK)
Het uitbreiden van Cross Linx naar Rotterdam was een groot succes. Het hoogtepunt was absoluut headliner The National. Hopelijk komen er meer muziekfestivals in De Doelen die in het straatje van Croxx-Linx liggen. Het zou dan ook de ideale locatie zijn voor een festival als Motel Mozaïque.
Op zondag 26 februari 2012 is Cross Linx terug in Rotterdam!