Column Leen Steen: Dat heb ik al eerder gehoord!

De irritante eigenschappen van oude lullen

Leen Steen, ,

Leen Steen, de drijvende kracht achter Tocado Records & allround Rotterdams Punkpersoon schreeuwt tegen zijn buurjongetje en gaat met hangjeugd in discussie. Gelukkig heeft hij een column bij 3VOOR12 Rotterdam om af en toe zijn hart te luchten!

De irritante eigenschappen van oude lullen

Ik ben een ouwe lul aan het worden. Sterker nog; ik ben bang dat ik al tien jaar een ouwe lul aan het worden ben. Een van de irritante eigenschappen van ouwe lullen is dat ze een sterk gevoel voor nostalgie ontwikkelen. Dat gaat zeker op voor hun muzieksmaak. Op een gegeven moment bekruipt je het gevoel van ‘dat heb ik al eens eerder gehoord’. Dit gevoel is hardnekkig en duikt steeds vaker op. Wanneer de radio aan staat, je bij optredens aanwezig bent, je clips kijkt (gelukkig komt het ‘dit heb ik al eerder gezien wat minder vaak voor…), kortom elke keer dat je naar muziek luistert, slaat de herkenning toe. Dit gevoel slaat als je mazzel hebt pas na je dertigste toe, maar als je veel muziek luistert heb je kans dat het je nog eerder overvalt. Op zich is dat niet zo erg; alles ontstaat nu eenmaal uit alles, toch? Het wordt pas bedreigend voor je luisterplezier als het ‘dit heb ik al eens eerder gehoord gevoel’ versterkt wordt door een nog veel destructievere emotie; het gevreesde ‘dit heb ik al eens eerder gehoord EN DAN BETER gevoel’. Als dit gevoel toeslaat begin je te beseffen dat alles wat er aan muziek gemaakt wordt niet meer is dan een eindeloze herhalingsoefening. In theorie zijn de manieren beperkt waarop je in de toch nog steeds het meest gebruikte vierkwartsmaat en de toegestane toonladders akkoorden schema’s kan maken. Daar komt nog bij dat, net zoals in de moderne kunst, de invloeden die een muzikant ondervindt en onderkent een erg belangrijk referentiekader vormen. En het lijkt er soms op dat muzikanten steeds minder willen toegeven beïnvloed te zijn door bepaalde muzikale voorbeelden, maar dat kan ook komen doordat men tegenwoordig veel minder geneigd is om popmuzikanten de kans te geven in lange interviews over hun invloeden uit te weiden. Ook in de popjournalistiek moet men steeds vaker ‘dit heb ik al eens eerder gehoord’ hebben gedacht. En dat wordt dan ook nog eens versterkt door het feit dat artiesten tegenwoordig een veel minder lange houdbaarheidsdatum lijken te hebben. Grote iconen die jarenlang aan de top blijven staan worden steeds zeldzamer. Wie was de laatste? Prince? Madonna? Dat zijn ook al ouwe lullen, of niet soms? Maar deze overpeinzingen doen er allemaal niet zoveel meer toe als je moet gaan onderkennen dat je een bepaald soort cynisme uit begint te stralen dat verschrikkelijk irritant voor je omgeving moet zijn. Als je het niet kan laten om kennissen die een stuk jonger zijn uit te lachen als ze verklaren de laatste cd van Green Day te gek te vinden en ze in de hoek te zetten met het noemen van de twee namen waar Green Day hun boodschappen deden: Stiff Little Fingers en the Clash! Als je de neiging niet meer kan onderdrukken om je buurjongetje met z’n Marilyn Manson shirtje onverwacht keihard de naam Alice Cooper toe te schreeuwen. Als je ruzies met je vriendinnetje uitlokt omdat zij de Kaiser Chiefs draait en jij niet kan laten om daarna onmiddellijk XTC en Madness op te zetten; just to show her! Als je moet rennen omdat je zo dom was de hiphoppende hangjeugd bij jou om de hoek in te peperen dat Public Enemy tenminste nog wat te zeggen had over de positie van de zwarten in de samenleving terwijl ze naar van die door R&B verwaterde new school shit luisterden. Op een gegeven moment zie je jezelf in de spiegel en denk je; ik klinkt verdomme net zoals m’n gitaarleraar in 1978 klonk als hij me begon te vertellen dat punk alleen maar een stap terug in de evolutie van muziek zou gaan betekenen. Nu had hij daarin wel gelijk, maar dat deed er helemaal niet toe, want punk maakte muziek weer leuk om te horen na al die strontvervelende nietszeggende gitaarsolo’s van die hippyrock iconen en nog veel belangrijker: ik had het destijds nog niet eerder gehoord. En daar zit de kern van het probleem; elke dag zijn er nieuwe 15-jarigen die ontdekken dat ze bepaalde muziekstijlen leuk vinden. En het interesseert ze werkelijk geen reet waar het allemaal vandaan komt. Dat is iets wat ze met liefde aan ons ouwe lullen overlaten.