Nieuw album Mark Lotterman is bron van inspiratie

Tekst: Kees-Jan Visser ,

Holland, het vijfde album van de Rotterdamse singer-songwriter Mark Lotterman, wordt in meerdere opzichten een bijzonder exemplaar. Vanwege de negen nummers, die al zijn vastgelegd. Maar zeker ook vanwege het project dat daar de komende maanden nog omheen gaat groeien. Reden genoeg om even op een zondagochtend bij de troubadour met de donkerbruine stem op de koffie te gaan.

Het was helemaal geen vooropgezet plan, zegt Lotterman over het ‘Holland-project’, waar hij middenin zit. “We hadden de hele plaat al gemaakt toen het idee voorbij kwam. Ik deed vorig jaar op Oerol met Carrie het theaterstuk De Boskat. Pratend met haar vriend Fred Willems kwam hij met het idee.” Willems, die al eerder met goede ideeën kwam (uit zijn koker kwam ooit de Top 2000 van Radio 2), bedacht het volgende: stuur de nummers van het album rond naar fotografen, filmmakers, kunstenaars, dichters en anderen en laat die hun eigen interpretatie van een liedje geven.

“Ik ben eerst een paar maandjes gaan nadenken over dit plan en ben toen mensen gaan benaderen. Dichters, wetenschappers en kunstenaars, maar bijvoorbeeld ook een Utrechtse schoolklas. Het moet vooral geen pretentieus kunstproject worden. Het moet alles worden. Wat ik graag wil, is dat ze terug gaan naar de kern van het liedje en van daaruit een andere afslag nemen. Dat er nieuwe dingen ontstaan rond het thema. De muziek wordt een onderdeel van het hele project.”

Op de website (www.albumholland.com) komen de liedjes één voor één online. Rond die nummers worden alle bijbehorende foto’s, video’s, gedichten, schilderijen en andere inzendingen ‘geplakt’. Bij Happy (“een liedje over complotdenken, of eigenlijk alle dingen die mensen zelf bedenken die hun geluk in de weg staan”) is bijvoorbeeld een gedicht over angst en haat gekomen van de Vlaamse dichter Philip Hoorne, maar ook een kort videocollege van psycholoog Jaap van Ginneken over de (misplaatste) angst van veel mensen voor de wereld van nu. Bij het prachtige The Great Farewell hoort een stapel brieven die een Duitse soldaat in 1944 schreef aan zijn vriendin (“Voor 50 euro gekocht op de rommelmarkt”). Muzikaal bloemlezer Vic van Reijt stelde er speciaal een playlist met liedjes over liefde in oorlogstijd voor samen. De Rotterdamse ontwerper Maurik Stomps bouwde er een bijzondere camera obscura bij, waardoor je een blik kunt werpen op het verleden.

Het is maar een greep uit wat zich tot nu toe verzameld heeft rond Holland. En maar een klein deel van wat het gaat worden. “Tot nu toe ben ik door vrijwel alle inzendingen verrast”, zegt Lotterman. “En ik heb een heel ander contact met mijn luisteraars. Ik krijg wel eens een duim of mail na afloop van een optreden, maar met dit project praat ik met veel verschillende mensen over de inhoud van de nummers.” Met de jongeren van Hang-out 010 ging hij bijvoorbeeld in gesprek over jongeren en homoseksualiteit, een thema dat in Norway en East of Rotterdam aan de orde komt. En toen hij met Carrie voor een zaal met jeugdrechters stond, kwam het nummer Lou Reed voorbij, dat afgelopen maand online kwam. “Lou Reed vind ik trouwens fantastisch. Hoe hij met heel simpele woorden iets heel moois weet neer te zetten. Prachtig. Maar goed, wat ik zo fijn vind aan dit project is dat het puur om het verhaal gaat. Normaal gaat het vooral om de vorm.”

We zijn meteen bij een grote ergernis van Lotterman aanbeland. Hij beschreef het onlangs in één van zijn columns voor de Popunie (http://www.popunie.nl/2016/column-mark-lotterman-open-brief-aan-de-alternatieve-muzikant-hoe-lange-frans-ons-de-weg-wijst/) misschien iets genuanceerder. Maar “die muziekwereld is gewoon kut. Ik wilde er helemaal mee kappen. Je moet altijd de vaste wegen bewandelen om onder de aandacht te komen. En de bands die de aandacht krijgen, zijn allemaal klonen. Het mag allemaal niet te eng of te spannend zijn. Zo’n 3FM is er zogenaamd voor de alternatieve muziek. Ik hoor het niet terug. En dat is slecht voor de muziekwereld.”

Genoeg geklaagd. Holland is een project dat veel tijd en geld opslokt, maar waar Lotterman ook weer heel veel energie van krijgt, inspiratie uit haalt en dat hem nieuwe ervaringen oplevert. Zo mocht hij in mei terug naar de UK, waar hij vorig jaar een kleine tour deed met Johnny Dowd. Het Isle of Wight was nu de bestemming. “We hebben er in het Quay Arts Centre een expositie rond Holland ingericht en speelden bij de opening.” De expositie blijft zeven weken hangen, dus ook tijdens het legendarische festival, dat dit jaar The Who, Queen en Faithless als headliners heeft.

Als dit najaar ‘alles’ op de website staat, komt ook het fysieke album uit. De vorm is nog open. “We zijn nog volop mensen aan het benaderen en hebben geen duidelijk einddoel voor ogen.” Ook een mooie afsluiting van het project groeit nog in de hoofden van Lotterman en Auke Triesschijn, met wie hij dat hele idee van Fred Willems vorm geeft. En daarna het land door met Holland, is het plan. Met de verzamelde kunstwerken, beelden en woorden als bagage. “Nog meer nieuwe mensen ontmoeten, nieuwe ervaringen opdoen en nieuwe verhalen horen.” Het levert ongetwijfeld weer volop stof op voor nieuwe nummers.

www.albumholland.com