Op 10 mei stonden de Britse garagepunkband Heavy Lungs en de garagepostpunkers van Shaemless in Rotown. 3voor12 Rotterdam vraagt zich af: wat gebeurt er eigenlijk allemaal achter de schermen vóór het eerste bandlid het podium opstapt? We volgen het pad vanaf de eerste contacten met Heavy Lungs en Shaemless, tot de bands hun laatste noot spelen. Gastredacteur Rogier van 3voor12 Leiden spreekt met Rotown-marketeer Sam en stagemanager Maartje, en is ook bij het optreden.

Maartje

Er was eens…

Het optreden van Heavy Lungs? Dat verhaal begon nog vóór Rotown, met hun aanmelding voor Left of the Dial. “We gebruiken dat showcasefestival om allemaal nieuwe acts uit de hele wereld, vooral Engeland, naar Rotterdam te krijgen,” vertelt Sam. Op dat Rotterdamse ESNS der gitaarbands spelen elk jaar meer dan 130 showcasebands. In 2024 stonden de Britten daar voor hun eerste show in Nederland. Rotown kijkt dan  mee: wie geven de beste shows? Hoe enthousiast is het publiek daar - is er een markt voor?

Soms leidt het een tot het ander: “Het was zo vet, het publiek was zo enthousiast, dat we ze in december 2024 nog een keer gevraagd hebben. Nu voor een eigen headlineshow in Rotterdam.” De uitnodiging voor Left of the Dial had goodwill gekweekt, en een hoofdact krijgt wat beter betaald, dus wil het viertal graag oogsten in Rotown. De datum paste bovendien in hun Europese tourschema.

Shaemless zag de aankondiging van het concert van Heavy Lungs en stuurde een mailtje: “Wij willen hier graag supportact zijn”. Vanuit de Nijmegenaren komt dat goed uit: ze willen fans werven richting een albumrelease. In 2021 stonden ze op Left of the Dial, dus Rotown wist al wat ze konden.

Sam

Anything goes
De focus van Rotown’s programmering is verschoven. Tot 2015 richtte het zich erg op gitaarbands, nu programmeren ze een veel diverser programma op verschillende locaties in Rotterdam, zoals S10 in de Maassilo. “Het genre is voor ons steeds minder interessant. We willen weten: wat heeft een goede achterban die we kunnen bereiken? Bij een Poolse walsband kunnen we dat niet, bij het publiek van Diggy Dex lukt ons dat wél.” Diverser programmeren lukt ook omdat het publiek een bredere smaak heeft gekregen. Concertbezoekers zijn steeds meer genrefluïde merkt Rotown; regelmatig stroomt één derde in vanuit hele andere genres.

Vul de zaal
Daarna moet je natuurlijk bezoekers in je zaal krijgen. Maar hoe? Rotowngangers zijn heel gemengd qua leeftijd. Daar houdt de concertzaal rekening mee in haar marketing. Dat kan bijvoorbeeld door te adverteren op sociale mediaplatformen die elk hun eigen doelgroep hebben. Zo trekt Claw Boys Claw  een gemiddeld wat ouder publiek, dat je het makkelijkst via Facebook bereikt. Jonge Roxy Dekkerfans vind je het meest op Instagram. De meeste concerten worden ongeveer zes maanden van tevoren vastgelegd. Dat heeft ook een marketingreden, verklapt Sam: “We hebben een half jaar nodig om de marketing te laten draaien. Daar spelen we nu wel mee, want de attention span van het publiek gaat achteruit. Show en marketing zitten nu dichter op elkaar”.

Vul deze zaal
Oké, maar hoe zit het met de marketing voor Heavy Lungs en Shaemless? Voor bezoekers van Left of the Dial 2024 is er een haakje: "Weet je nog, die band die je daar zag, Heavy Lungs? Die komt nu terug als headliner”. Daar begint het mee voor Rotown. Omdat ze heel veel concerten organiseren, kunnen ze kaartkopers van post-punk en garagerock benaderen: “We hebben een tip voor je: Heavy Lungs komt terug”. Vervolgens kijkt Rotown verder, maar: “Met Meta-advertenties zijn we heel terughoudend, omdat we niet meer steunen waar het voor staat.” Het bedrijf achter Facebook, Instagram en WhatsApp stelt zich steeds politieker op, iets waar meer podia mee worstelen.

Riders on a storm
Via hun management stuurt de band van tevoren allemaal informatie naar het podium. Het belangrijkste is de rider. Denk aan eten en drinken, vervoer, hotels, transport, hotels, gastenlijstplekken. Er is ook een technisch deel. Daar staat in wat er allemaal nodig is qua versterkers, monitoren, licht, geluid en soms instrumenten. Een stagemanager als Maartje (ook wel: Max) raakt meestal pas op de dag van het optreden bij het optreden betrokken. Hen brengt hun baan terug tot twee hoofdpunten: zorg ervoor dat de concertdag goed verloopt en dat iedereen blij is. “Tot nu toe gaat het altijd goed,” zegt hen enthousiast. Hun takenpakket is breed: zorgen dat de bandapparatuur wordt uitgeladen, bandwensen, podiumopbouw, soundcheck, aanspreekpunt voor band en personeel. Hen leest de riders door en beslist over eventuele extra bandverzoeken.

Wees welkom
Bands komen zo’n 3,5 uur voor hun optreden aan. Uitladen doen de bands bij Rotown aan de voorkant. Net na het interview met Maartje arriveert Shaemless. De bandleden en Maartje sjouwen alle apparatuur naar binnen. Als alles binnen staat, krijgen artiesten eerst een rondleiding backstage. Alle artiesten delen bij Rotown één kleedkamer – “als beide bands met een touring party van acht man komen, is het wel krap,” zegt Maartje. Bij dit concert is er ruimte genoeg, want alleen Shaemless heeft entourage mee: twee personen. Douches zijn er niet, maar wel een bank, stoelen, een tafeltje, en handgeschreven boodschappen van bands aan de muur. Er zijn kleine snacks en je kunt er wat drinken: pils, alcoholvrij bier, fris. Maartje regelt een fles sterke drank of speciale nootjes, als bands erom vragen. Na de rondleiding gaan de bands eten. Dat is makkelijk te regelen, omdat Rotown een eigen restaurant heeft. Bandleden kiezen uit het menu. Alle maaltijden zijn veganistisch, omdat daar ook vanuit artiesten steeds meer vraag naar is. “In drie jaar heb ik één keer meegemaakt dat iemand per se biefstuk wilde”, vertelt Sam. “Die hebben we een buyout gegeven, een envelopje met geld om langs een steakhouse te gaan.”

Speciale verzoeken
Iets als de mythische blauwe M&M’s zagen Sam en Maartje nog niet in de riders. Sam vertelt: “Wel allergieën waar ik nog nooit van gehoord had, of iemand wil absoluut geen nasi.” Maartje vult nuchter aan: “Een keer vroeg een band om zeewiercrackers. Geen idee waar ik die vandaan moet halen.” Sam denkt even na: “De meest ludieke vraag die we krijgen is: ‘Kun je ons iets iets typisch Rotterdams geven?’” Rotown komt dan bijvoorbeeld met stroopwafels, salmiakdrop (avontuurlijk voor wie alleen Engelse drop kent), en ’s winters chocoladeletters. En het meest Rotterdamse gerecht? Ook dat kunnen artiesten krijgen: in het restaurant hebben ze kapsalon. Maartje relativeert trouwens de riders: “Zo’n rider gaat ook naar grote festivals, waar het chaotisch kan zijn met die enorme podia - wij zijn nou eenmaal niet zo groot. Bands weten dat ze hier geen drie flessen whiskey kunnen verwachten. Op bijvoorbeeld allergieën let ik streng, maar qua hospitality zie ik het eerder als een wensenlijstje.” In de riders van Heavy Lungs en Shaemless staat niets speciaals – ook vanavond hoeven er geen blauwe M&M’s in de kleedkamer.

Soundstage
Technisch vragen bands ook zelden wat geks. In de Maassilo wilde een band een keer een speciale versterker. “Dan vragen we ons wel even af: ‘hoe moeten we die op het podium krijgen?’ Het lukt eigenlijk alsnog altijd,” zegt Sam. Qua entourage kwam er een paar jaar geleden vaak een tourmanager mee, nu nemen bands steeds vaker een eigen geluidstechnicus mee. Geluid is het belangrijkste en bands willen overal hetzelfde klinken. Die geluidstechnicus werkt dan samen met zijn collega van Rotown, die de lokale akoestiek perfect kent. Na het eten bouwt de stagemanager met de bands in een half uur het podium op. Er is dan nog anderhalf uur voor een soundcheck van beide bands voordat het optreden begint. “Dat is altijd krap” zegt Maartje, “maar bands weten dat en we regelen altijd iets.” Dat kan een alternatief zijn: “We hebben een keer een Britse band gehad, die na heel veel vertraging pas een half uur voordat de deuren opengingen aankwam. Daar hebben we zelf het geluid en alle versterkers ingesteld, ze hoefden alleen maar in te pluggen. Voor meer was ook geen tijd , want ze moesten nog eten.” Na de soundcheck wachten de bands backstage tot ze op kunnen.

Doorrollen
De deuren gaan open voor Shaemless en Heavy Lungs. Tijdens het optreden wordt een deel van de techniek geregeld naast het podium, vanuit de zaal gezien links. Daarnaast is er een mengtafel links achterin bereikbaar met een ladder. Witte en rode lichten beschijnen de halfdonkere zaal. Maartje staat rechts naast het podium en kijkt ontspannen glimlachend toe, voordat hen regelmatig backstage verdwijnt om dingen te regelen. Voor het podium stroomt het kort voor aanvang opeens vol; de zaal blijkt behoorlijk bezet. Straks, bij het moshen, zal de overgebleven ruimte ook nodig blijken.
De garagestonerpostpunk van Shaemless rolt met distortion lekker door in het half uur dat ze hebben. Het nieuwe nummer ‘Scabies Gone’, met minimale begeleiding van de zang, brengt een paar rustmomentjes in de voortrazende set. Daarna grijpt frontman Daan Sturm de microfoon: "Een bedankje aan Rotown dat we hier mogen spelen!" Het bevalt hen dus tot nu toe. Het slaat bovendien terug op de Rotterdamse missie waar Sam over vertelde: “We helpen bands graag om shows te spelen.” Opvallend genoeg wisselen Daan Sturm, die begint op bas, en Tom Brouwers (op gitaar) tot drie keer toe hun instrumenten uit. Daan, op dat moment op gitaar, strijkt die langs de paal rechtsvoor op het podium; een extreme vorm van een derde brug. Het heerlijk tollende riffje van ‘White Statues’ sluit de set af.

Oer
Er moet in een krappe 10 minuten worden omgebouwd, want Heavy Lungs staat al klaar. De instrumentalisten doen even een line check: doet alles het en kloppen de instellingen nog? Zanger Danny Nedelko deelt ondertussen water en handdoeken uit - die zullen ze nodig hebben, zien we straks.
Vanaf het begin is duidelijk: dit wordt primal. Shaemless gaf al energie, maar de intensiteit van Heavy Lungs haalt 11 van de 10 punten – voor de Nijmegenaren geen schande. Danny balanceert vaak op de monitor, zwaait de microfoon rond als een lasso, en kanaliseert zijn innerlijke Right Said Fred sensueel met ontbloot bovenlijf (“Oh la la!”, roept een vrouw uit het publiek plagerig). James Minchall loopt rondjes terwijl hij met een getergde kop zijn bas net boven de brug aanslaat. Alsof hij in gevecht is met zijn instrument speelt James zich helemaal leeg, zijn haar klevend aan zijn hoofd.

Het publiek pikt de energie van de band snel op. Al snel wisselen de moshes elkaar af, wordt er gecrowdsurft en sluit men af met een circle pit. Ondertussen ramt Heavy Lungs er exquise garagenoisepunk uit, vol tempoversnellingen en razendsnelle drumsolo's. De Bristolians spelen vijftien nummers, waaronder een groot deel van het vorige maand uitgekomen album Caviar. Een korte pauze wegens “slight technical difficulties” bij de gitarist vult Danny geroutineerd in met een paar grappen. De gitaarsolo aan het eind van ‘Life’s a Buffet’ en ‘The End’ wordt extra lang uitgesponnen. Het slotapplaus dat volgt, zuigt Danny met gekromde vingers in zich op, als een tovenaar die zijn magie voedt.

Alle zaallichten gaan aan, en rond het podium worden gordijnen neergelaten. Zo kunnen Maartje en de bandleden rustig afbouwen. De show is voorbij, de bandkaravaan trekt weer verder, maar Rotown blijft.