Robin Coops is een worldbuilder Robin Coops is een worldbuilder

Het zijn geen geringe thema’s die in Exoplanets worden aangesneden. In de muziekvideo van het nummer 'Tables Turned' op de EP Enyo zien we een vrij autoritair ingerichte samenleving van mensachtige robots die op het moment van instorten staat. Het voetvolk staat met machinegeweren voor de deur, er is een slagveld, de macht wordt gegrepen en de rollen worden omgedraaid. Toch wordt al snel duidelijk dat de kritiek niet specifiek gericht is op de heersende klasse van dat moment, maar op het heersen an sich. Turn the tables, zingt Coops over de opzwellende blazers en strijkers van het Noord Nederlands Orkest, en de tables blijven turnen in deze “eeuwige loep van wraak”, zoals vermeld in de bijgevoegde tekst. Wat is het aan macht en controle dat Coops zo fascineert?

Coops: 'In de kern begint het bij mijn eigen angst voor - maar ook drang naar - controleverlies. Dat zit diep in mij. Tegelijkertijd denk ik dat ik niet de enige ben. We leven in een samenleving die sterk door het hoofd wordt gedomineerd, door gedachten. Angst wordt daarbij veelvuldig ingezet als middel om mensen te beïnvloeden. Mijn verlangen - en eigenlijk mijn oproep ook - draait om de vraag hoe we weer meer vanuit het lijf kunnen gaan leven. Hoe kunnen we meer daarop gaan vertrouwen, en uit ons hoofd treden? In Enyo zitten die mensen vast in de verhalen die aan hen worden verteld, maar ook aan de verhalen die ze zichzelf vertellen. Daarin zit het probleem van de samenleving waar we in leven – het vasthouden aan die ingemetselde verhalen.'

De tweede EP in de reeks, Harmonia, richt zich minder op de gedachten van individuen en meer op het gevaar dat op de loer ligt wanneer het vrijdenkende individu, zoals wij haar kennen, überhaupt niet meer bestaat. Het is het verhaal van George Orwell’s 1984, in dit geval vertaald naar een samenleving die wordt geleid door zingende vogels. Zingen zul je, en als je dat niet doet, is er geen plek voor jou. Voor de gemiddelde 3voor12-lezer en muziekliefhebber wellicht geen straf, maar het is een keurslijf waarvoor Coops’ hoofdpersoon Sage vriendelijk bedankt. In de glas-in-lood-mozaïekachtige scènes zien we de gevolgen van een samenleving waarin het individu wordt uitgewist, en horen we de paniek en beklemming in de panische elektronische beats en hysterische koren. Horen we daarin ook een angst over de politieke tendensen in de huidige westerse wereld?

Coops: 'Het proces waar we ons nu in bevinden, heeft zich de afgelopen jaren al langzaam gevormd. Het komt niet uit de lucht vallen. Het is stiekem al de hele tijd gaande, en we bouwen er voortdurend naartoe. Als je twee jaar geleden had gezegd, water momenteel allemaal gebeurt in de wereld, dan had men je voor gek verklaard. Ik had gehoopt dat de dingen die ik maakte [Harmonia is twee jaar geleden gemaakt, red.] nu helemaal niet meer zouden kloppen. Maar het wordt alleen maar erger.'

Technologie speelt uiteraard ook een rol in het repertoire van degenen die macht hebben. Het gebruik van AI in muziekvideo’s die juist draaien om het onthullen van machtsstructuren, komt in de eerste plaats dan ook vrij hypocriet over. Hoe zit dat?

'Voor mij is elke vorm van technologie in de eerste plaats gewoon een stuk gereedschap. We moeten er bewust mee omgaan, en het blijven bevragen. Als we er niets mee doen, gaan alleen de grote bedrijven ermee aan de slag. Laten wij als kunstenaars kijken hoe we het kunnen inzetten op een manier die tot nieuwe vormen leidt.'

'Ik werk momenteel aan Exoplanets 4, Utopia, die in juni uitkomt, en gebruik daarbij de AI-tool Suno om muziek te genereren. Dit zie ik voornamelijk als onderzoek. Uit dit onderzoek haal ik vervolgens samples, waar ik zelf een muziekstuk van maak. Dat muziekstuk schrijf ik dan weer voor het Noord Nederlands Orkest. Ik ben veel meer geïnteresseerd in hoe we de focus van het eindproduct naar het proces kunnen verplaatsen.'

'Ik heb sowieso een haat-liefdeverhouding met technologie. Ik heb een theaterachtergond, dus tactiliteit - het lijf, de fysieke ervaring - is voor mij heel belangrijk. Het is voor mij niet interessant om AI te gebruiken om iets te maken wat zo echt mogelijk lijkt. Ik ben gaan zoeken naar manieren om beeldmateriaal te maken dat je bijna kan voelen. Zoals het glas-in-lood in Harmonia: daar zit enorm veel textuur in, waardoor het voor de kijker heel lijfelijk wordt.'

Daarin schuilt misschien ook wel de kracht van deze EP’s. Juist in die grote vraagstukken laat Coops zien dat de mens handelt vanuit gevoel, niet vanuit universele waarheden over wat goed of kwaad is, of echt of nep, maar gewoon vanuit een combinatie van hersenen en hart. En dat blijft inherent menselijk, ongeacht je mening over AI.

Check hier meer van Coops’ werk.