Ik denk aan mijn eigen verbazing en fantaseer over de betraande gezichten van mijn toehoorders.. Weggaan. Heeft te maken met verontrusting. Met het willen opzoeken van onrust. Onrust was een televisieprogramma over muziek op zondag bij de VPRO, op Nederland 3. Als een driejarig kind dat met open mond naar Sesamstraat kijkt, keek ik naar Onrust. En zo kijk ik nog. Niet letterlijk, maar innerlijk, als ik luister naar muziek die me verrast, als ik mensen of plekken opmerk, die me aanspreken, die me verbazen, verrassen, die me verontrusten. Dan laat ik alles uit mijn handen vallen waar ik mee bezig ben, dan vergeet ik alles waarvan ik dacht dat het belangrijk voor me was, dan vergeet ik iedereen om me heen. Dan laat ik alles achter me en vertrek ik, aangetrokken door de prikkeling van het nieuwe, het onbekende en ik drijf op onrust. Ik heb mijn fiets, een citybike, ingeruild voor een vouwfiets. Zo ben ik mobieler en compacter onderweg. Zou ik al mijn spullen kunnen opvouwen, dan zou ik dit doen. Zoals ik jaren geleden opvouwbare kunstwerken maakte, omdat ik thuis werkte en alles mee naar de academie nam om aan mijn docenten te laten zien. Nu vouw ik mijn liedjes op. In mijn hoofd. En bij een optreden vouw ik ze uit, met emotie en al. Soms is een liedje heel compact in mijn hoofd, zo compact, dat ik welhaast vergeten was hoe groot een klein liedje kan worden, als je het laat horen. Ik denk aan mijn eigen verbazing en fantaseer over de betraande gezichten van mijn toehoorders (mijn hoofddoel). Juist de avonden waarop je het niet verwacht, zijn de mooiste, begin ik te merken. Vorige week woensdag, was zo’n avond vol magie, in een café, met een podium dat bijna de helft van de totale ruimte inneemt. Ik dacht, ik verdrink in deze ruimte, ik val in het niet en nooit ga ik deze menigte tot bedaren krijgen. Achter in het café, drommen mensen met borrels met een hoog alcoholgehalte in de hand, druk pratend over voor mij onbelangrijke dingen. Ik ben op zo’n avond bezig met mijn missie en niets is meer belangrijk dan muziek, mijn muziek. Ik verheug me erop om een paar van mijn liedjes vrij te laten, te ontvouwen en te plaatsen in de hoofden van de mensen die op dezelfde golflengte zitten als ik . ik poëet, ik songwriter, ik dichter, ik schijnbaar belangrijk, maar niet heus en zo ‘aware’ dat ik bijna uit elkaar barst van nederigheid, en pret. Ik heb pret, ik geniet, ik vlieg en het kan me niet schelen, als is er maar één iemand die luistert. Ik begin… en wat ik niet verwachtte en niet bedacht had gebeurde: tijdens het eerste nummer werd het muisstil in de zaal. Later hoorde ik dat zo ongeveer de helft van de aanwezigen op dat moment vertrok om hun repetitie te hervatten. Dat is realiteit. Dat weet ik. Maar daar doe ik het lekker niet voor. Ik weet nog hoe stil het werd, in de hoofden van de rest, van diegenen die wel bleven en luisterden en samen met mij ergens heen gingen; daar waarheen de fris ontvouwen liedjes ons in hun bezit namen. Koorst. Krijg ik ervan. Ik tril, ik stamel, ik borrel, ik weet dat ik ren, dat ik vlucht, dat ik niet blijven kan, ik ga, ik doe het toch, ik doe het. Ik ga, ik vertrek. Eens is al mijn muziek van me gestolen. Ik had het slaapkamerraam open laten staan toen ik na lange tijd weer eens het huis uitkwam. Meteen werd me mijn muziek ontnomen. Mijn instrument, en mijn cd’s. Nu, jaren later, ben ik begonnen om mijn collectie weer op orde te brengen. Ik kende de namen uit mijn hoofd. Het waren er eigenlijk te weinig om een collectie te noemen, maar toch mis ik er een paar. Muziek is belangrijk voor me, veel belangrijker dan ik toe geef vaak. Vaak weet ik niet wat de dingen voor me betekenen. En dan bedoel ik niet op een you don’t know what you’ve got until it’s gone manier, maar gewoon zoals ik het zeg. Vaak weet ik het niet. Hoe kun je zoiets weten, vraag ik me dan af. Op het moment zelf weet ik het nooit. Ik ben het dan aan het doen, ik ben ergens anders, dicht bij mezelf. Twee dagen later stond ik in mijn eigen stad, my hometown en ik maar denken dat alles in kannen en kruiken was. Nou, mooi niet. Alles maar dan ook alles ging mis. De P.A. die we geregeld hadden, was niet beschikbaar, er was in eerste instantie geen vervanging te regelen en onversterkt spelen was niet te doen, want te druk. De overweging om niet te spelen deed pijn. Op zo’n moment weet je hoe lastig het soms ook kan zijn en ik heb me die avond zo afgevraagd waarom ik dit wil. Zeulen met je gitaar door weer en wind (het was koud, vies weer) je afvragend of je repertoire wel zal aanslaan. Wat zal ik aantreffen? Ik voelde me kwetsbaar en klein, zo klein als de liedjes in mijn hoofd. Toen opeens uit het niets toch een geluidsinstallatie bleek te zijn geregeld was ik blij, maar toen ik een uurtje later begon met mijn gig, wist ik het: dit is hard werken. Het was zo rumoerig in dit café, dat ik zelfs versterkt niet te verstaan was. Er werd vrolijk doorgepraat en ik voelde me verloren. Maar ik speel voor de enkeling, die ene ziel, die net als ik sterk staat door zwakte, in deze menigte van ‘anders-geïnteresseerden’. Als water, dat altijd het laagste punt opzoekt. “Niets is slapper onder de hemel dan water. Doch niets is ook beter voor het aanvallen van het vaste en sterke; Niets kan het evenaren. Het beweeglijke kan het starre overwinnen. Het slappe kan het harde verslaan…” (Lao-tse, vers 78) Rik Kaez deed het wel en beter dan ik. Hij begon meteen met een vet nummer en heeft op die manier de aandacht van deze crowd te pakken gekregen. Hij staat er gewoon, en hij geeft alles. Dat is gaaf om te zien. Hij speelde zijn nummer harder dan ik van hem weet en hij ging maar door en door. Dit is rock en roll en hij redde mij van de onrust, die avond. Bronnen Concerten: 23 februari, 21:00 uur: Parnassos, Utrecht: Amsterdam Singer-songwriters Guild (met Daan, Halfhide, Robin Block en Reaganesk) en 25 februari, 22:00 uur: Molly Malone’s, Enschede: Rik Kaez en Daan (Funky Friday, afsluitfeest van het Februari Muziekmaand Festival) Treinreis: Utrecht-Enschede (070305 21:53, 23:50 thuis) Boek: De Rollende Spiegel, taoïstische adem- en bewegingsoefeningen voor elke dag in harmonie met de wisselingen van de seizoenen Muziek: Man Onder Tafel, Koorts en The Rivulettes, titel onbekend Televisieprogramma: Onrust, met Bram van Splunteren Rik Kaez speelt op 25 maart op het Lente Offensief in Atak in Enschede Daan speelt op 20 maart in Dwaze Zaken in Amsterdam, met het Amsterdam Songwriters Guild Daniëlle Liebeskind is singer-songwriter, dichter en kunstenaar, heeft een kunstenaarsinitiatief, woont en werkt momenteel in Enschede, Utrecht en Amsterdam en schrijft een driewekelijkse column over het reizen tussen deze steden van en naar muziek in deze steden.