In 2025 is er geen regulier Grasnapolsky-festival, vanwege de hoge kosten. Maar een jaar zonder evenement, dat kon de organisatie niet laten gebeuren. Toen Mariska Berrevoets van Gras en Tjitte Jan Nieuwkoop van Camping BuitenLand elkaar op Eurosonic spraken waren ze er snel uit: een afgeslankte zomereditie op de eigenzinnige camping nabij Nieuw-Amsterdam. We trokken voor de gelegenheid de provinciegrens over en beleefden een kleinschalig maar zeer gevarieerd driedaags evenement met potentie.

Vrijdag

“Welkom bij de eerste editie van Gras x BuitenLand,” zegt Mare van Oosterhout op de vroege vrijdagavond, vlak voordat de eerste band FuckFuckFuck opent. Het is ‘slechts’ een pilot, maar het hangt al een beetje in de lucht: dit kan wel ‘ns een memorabel weekend worden. Om dan meteen te beginnen met de snoeiharde punk van FuckFuckFuck is een risico. Maar deze langharige, stevig besnorde boyband uit Amsterdam is precies de kickstart die het nog wat lome en mondjesmaat aanwezige publiek nodig heeft. Aangevuurd door zanger Jits, die meer op het houtsnipperveld vóór het podium staat en springt dan erop. “Ja, dit is wel even wat anders dan het animatieteam, hè?” Gekleed in slechts een zwart sportbroekje, witte sokken en skateschoenen betrekt hij iedereen bij de hyper energieke show.

Ook het jongetje dat net is gearriveerd op z’n fiets en wat sceptisch naar die herriemakers kijkt. Totdat de zanger hem complimenteert met z’n "ontzettend mooie fiets, man!" en de zon doorbreekt op z’n gezicht. Je moet ook wel van gewapend beton zijn als je geen glimlach krijgt van deze aanstekelijke show. Het is niets ontziende punkrock, waarin je soms een vleugje Hang Youth hoort, maar ook Drukwerk. Soms weet je ook niet eens of er Engels of Nederlands wordt gezongen, maar dat boeit niet. Wat iedereen wel goed kan verstaan is het verzoek van Jits om hem nog één keer met houtsnippers te bekogelen. Dat laten vooral de jonge toeschouwers zich geen twee keer zeggen. Een regen van snippers daalt op hem neer.

Daarna is het de beurt aan Brass Rave Unit. Sinds Glastonbury 2019 toert de band internationaal, van de metrostations van New York tot een uitverkocht jubileum in Paradiso. Zondag Best Kept Secret, maar eerst dit BuitenLand nog veroveren. Het trio speelt een opzwepende mix van acid house, trance en techno, maar dan met twee koperblazers en een staande drummer, die ook wat in de microfoon schreeuwt. Geen technisch vernuft, maar rudimentaire, repetitieve en bedwelmende klanken waar uitbundig op wordt gedanst.

En zo glijden de bezoekers soepel de nacht in, die op BuitenLand met wat meer geluid gepaard gaat dan op een doorsnee camping. Een nacht waarin de zanger van FuckFuckFuck de show steelt in de karaoke-bar, je kunt dansen (en zweten) in Hutje Mutje, dat precies zo klein is als de naam doet vermoeden, en er tenslotte in de binnenbar wordt gedanst tot het weer licht wordt.

© Igor Wijnker / 3voor12/Groningen

Zaterdag

Op de vroege zaterdagmiddag staat Tjitte Jan Nieuwkoop bij de BuitenBar te grijnzen. Hij is een van de vijf eigenaars van BuitenLand, en de hoofdschuldige van dit festival. “Ik doe de programmering en boek graag eigenzinnige opkomende acts. Net als Gras. Mariska (Berrevoets, red.) organiseerde negen jaar geleden het openingsfeest van BuitenLand. En daarna heb ik vaker gezegd: "we moeten weer iets samen doen." In januari kwamen we elkaar op Eurosonic tegen en het was al duidelijk dat het festival dit jaar niet zou doorgaan. Toen hebben we dit bekokstoofd. Alle faciliteiten zijn hier al en we hebben veel contacten in de muziekwereld en bands willen hier graag spe…”

Juist op dat moment zetten drie basisscholieren van The Cool Kids met oorverdovend kabaal 'All the Small Things' van Blink-182 in. De grijns van Nieuwkoop wordt nog breder. “Eigenlijk doen we geen coverbands, maar voor deze jongens maak ik een uitzondering. Die zanger/gitarist, Remi, voelt zich echt een rockster. Geweldig.” De piepjonge band uit Emmen speelt met veel bravoure liedjes van Nirvana, maar ook een stevige rockversie van 'Ik Dans Automatisch' van Flemming.

Aan de andere kant van het muzikale spectrum (en de camping) treffen we Marit Nygård. De Gronings-Drentse biologe/muzikante neemt ons mee het bos in om te vertellen over de flora en fauna. Dat dit eeuwen geleden onderdeel was van het Bourtanger moeras “en dat je dat ook nog kunt zien, als je weet waar je op moet letten.” Bijna achteloos verweeft ze die bondige informatie met liedjes die daar naadloos op aansluiten, sommige heeft ze ook speciaal voor deze wandeling geschreven. Ze wordt vocaal bijgestaan door Nienke Witkamp, die ook heel subtiel tamboerijn of Glockenspiel speelt. De doordachte teksten van haar (onder)zoekende liedjes en het fijnbesnaarde spel lenen zich perfect voor het bos.

“Ik wil mensen graag bewust maken van de natuur,” vertelt Nygård tijdens de wandeling, “en als dat met liedjes kan is dat helemaal mooi.” Ze doet het niet op een prekerige, maar blijmoedige manier. Ze zingt dat het hier bij de hoge bomen ruist van het leven en als ze dan welluidend begint te fluiten doen de vogels -alsof ze het hebben afgesproken - vrolijk mee.

© Igor Wijnker / 3voor12/Groningen

Inmiddels gonst het van leven bij de BuitenBar, het kloppend hart van de camping met veel comfortabele zithoekjes en robuuste picknicktafels. Als de zon schijnt, wil je hier zijn. Het liefst met de blote voeten in het zand en een koud biertje in je hand. Ze weten op BuitenLand wel hoe je moet genieten. Opvallend veel Amsterdammers trouwens, in Nieuw-Amsterdam. Maar geen jachtige types. Zodra ze het terrein oprijden zijn ze de stress sowieso snel kwijt. Dat wordt ze ook meteen al op het verkeersbord duidelijk gemaakt: max 10 km/h en daaronder de tekst: "Je hebt geen deadline."

Op het hoofdpodium vertienvoudigt Gerson Main de zomerse sferen met zijn lichtvoetige reggaeliedjes; ideale muziek voor de hele familie. Maar daarna moeten de jongsten wel naar bed. Dat is jammer voor de Belgische Kaat van Stralen en haar band, die daardoor voor veel minder mensen spelen. Maar maximale indruk maken met hun muziek: een onweerstaanbare combinatie van loeiharde en -strakke gitaarherrie, felle teksten die de kleine frontvrouw kraakhelder en met oerkracht zingt - met zachte Vlaamse tongval.

En als je denkt dat het er voor de zaterdag weer opzit qua livemuziek volgt er nog een magische toegift. Een fakkeltocht die leidt naar een solo-optreden van Leah Rye bij het kampvuur. Met haar grote vocale bereik en zuiverheid laat ze het muisstille publiek wegdromen op haar emotioneel geladen liedjes. Alsof je een engel hoort zingen. 

Zondag

Omdat zowel Grasnapolsky als BuitenLand van verrassende activiteiten houden, hebben ze zondagochtend midden in het bos, tussen de varens, een piano neergezet voor de laatste twee optredens. Voor de bezoekers zijn op het brede pad yoga-matjes neergelegd. Tv-maakster Floortje Dessing, mede-eigenaar van de camping, leidt de artiesten in. “We krijgen nog twee bijzondere optredens op het mooiste podium van BuitenLand.”

De Friese rapper Alexander Moto verrast met gevoelige pianoklanken waar hij overheen rapt, in een soms onnavolgbare mix van Friese, Engelse, Nederlandse en straattaal. Daarna mag Leah Rye nog een keer haar hemelse stem laten horen.

Zondagmiddag als de meeste gasten alweer zijn vertrokken, maakt Mariska Berrevoets de balans op. Aan haar glimlach is te zien dat het goed is bevallen. En niet alleen in het team. “Ik kreeg vandaag van iedereen de vraag: ‘volgend jaar weer?’ Dat kan ik nog niet zeggen, maar we zijn zeer blij met hoe het is verlopen.” Ze noemt meerdere hoogtepunten (zoals Rens, Jaïr en Ome Uncle en de protestmars de Rode Lijn), maar als ze er één moet noemen: “bij Leah Rye kwam alles van Grasnapolsky en BuitenLand prachtig samen. Eerst de fakkeltocht en naar het late optreden bij het kampvuur, terwijl iedereen eigenlijk al in de partystemming was. Dat was spannend, maar het pakte geweldig uit.”

Als ze een slotconclusie moet geven? “Voor een pilot is het best goed gelukt.”

© Igor Wijnker / 3voor12/Groningen