Opgekomen tijdens de New Wave Of British Heavy Metal rond 1980 heeft de invloedrijke Londense metalband Iron Maiden de afgelopen decennia wereldwijd een miljoenenpubliek weten te bereiken. Na de glorietijd in jaren tachtig en een kleine dip daarna keerde de band in het nieuwe millennium groots terug. Sindsdien is ze een constante factor gebleven op de grote podia en festivals, zowel op plaat als podium. Het vijftigjarig bestaan van de band dit jaar is de aanleiding om vanavond in een volgepakt Gelredome de klassieke nummers in het kader van hun Run for Your Lives-tour nog eens te presenteren. 3voor12 Gelderland is er bij.

De pleinen rond het Arnhemse Gelredome kleuren in de middag al zwart met een opvallend multigenerationeel publiek in iconische zwart-rode IM-shirts. Een fikse regenbui zorgt ongetwijfeld voor een extra piek in de merch-verkoop, waar men zich kan verzekeren van een droog, nieuw shirt alvorens men de zaal betreedt. Waar er bij metal-clubshows een ongeschreven regel geldt dat je geen shirt draagt van de band die speelt, is die memo bij Iron Maiden-fans nooit aangekomen. Een zee van Maiden-shirts geeft een gevoel van eenheid. Dat wordt nog eens versterkt door het ontbreken van speciale vakken op het terrein. Vorige maand bij Linkin Park was ditzelfde veld nog opgedeeld in verscheidene tiers aan VIP-areas. Het is fijner zonder.

Het concert

Iron Maiden + Avatar (voorprogramma). Woensdag 23 juli 2025, Gelredome Arnhem. 

Avatar

Het is aan supportband Avatar de licht ondankbare taak om voor zo’n iconische band te openen. Het Gelredome is bij aanvang al grotendeels gevuld. Het Zweedse vijftal heeft al een negental albums op zijn naam staan en ruime ervaring op de grotere podia. Vanavond speelt men echter niet voor thuispubliek. De stilistisch wat onbestemde moderne groovemetal met stevige dubbele bassdrums komt in de galmende arena niet helemaal uit de verf. Avatar kiest niet voor bescheidenheid en misschien is dat op zo’n groot podium ook wel de beste aanpak.

De met Alice Cooper-achtige clownmake-up beschilderde zanger Johannes Eckerström doet er alles aan het publiek mee te krijgen, onder andere  in zijn wel érg lang uitgesponnen monologen tussen de nummers door. De ontvangst in Arnhem vanavond is beleefd, maar de beweging in het publiek houdt twintig meter voor het podium wel zo’n beetje op. Met drie kwartier krijgen ze nog aardig wat speeltijd, maar hopelijk staan ze bij hun headlineshow in Amsterdam volgend jaar voor een meer gewilligere zaal.

Iron Maiden

Verrassingen

Iron Maiden komt nog regelmatig met nieuwe albums en hoewel de twee meest recente, The Book of Souls (2015) en Senjutsu (2021), goed werden ontvangen door critici, overleven hun nummers na de begeleidende tours meestal niet de setlist. Er is al aangekondigd dat ze vanavond ook niet aan bod zullen komen. De band kent inmiddels zoveel iconische nummers dat een avond moeiteloos gevuld kan worden met klassieke publieksfavorieten. Hun glorietijd in de jaren tachtig heeft daarvan verreweg de meeste opgeleverd.

Verrassingen in de setlist zitten vanavond vooral aan het begin. Na het vaste intro op tape van UFO’’s ‘Doctor, Doctor’ volgt er een rij nummers van de eerste twee platen. Opener ‘Murders in the Rue Morgue’ is een originele keuze en het is fijn om ook ‘Wrathchild’, ‘Killers’ en zéker ‘Phantom of the Opera’ weer eens live te horen. De achtergrond van het podium is voorzien van een gigantische videowall die de verdere avond afwisselend gebruikt wordt voor songspecifieke animaties of meer stationair als visuele extensie van het fysieke podium. Met name dat laatste is bij vlagen een erg indrukwekkend effect.

Iron Maiden

Speltechnisch enthousiasme

Sinds 2000 telt de band drie gitaristen. Muzikaal is het effect daarvan nooit écht groot geweest, maar het zorgt wel voor veel dynamiek op het podium. De solo’’s zijn keurig verdeeld en Dave Murray, Adrian Smith en Janick Gers, alledrie inmiddels 68 jaar, rennen over het podium alsof het 1985 is. Dat in combinatie met de steevast wijdbeens gestationeerde zanger Bruce Dickinson die nog steeds zorgt voor een aanstekelijke dosis energie die afstraalt op het uiterst enthousiaste publiek vanavond.

De nummers worden aanvankelijk redelijk chronologisch gespeeld. Het klassieke titelnummer van The Number of the Beast (1982) zit zodoende al opvallend vroeg in set. Via het recentere ‘The Clairvoyant’  volgt een handvol nummers van Powerslave (1984). Wie bekend is met de vele live-albums weet dat het relatief gecompliceerde songmateriaal op het podium niet altijd even strak gespeeld wordt. Het is echter onderdeel van Iron Maidens stijl geworden en het enthousiasme waarmee op het podium versneld wordt spiegelt dat van het publiek.

Belangrijke factor daarin was altijd drummer Nicko McBrain, wiens losse, springerige drumspel zo goed paart met de iconische galopperende bas van Steve Harris. De inmiddels 73-jarige drummer tourt inmiddels niet meer actief mee, maar vervanger Simon Dawson weet met zijn eigen, open speelstijl de vacature goed te vervullen. Al is het, zoals Dickinson ook even opmerkt, visueel even wennen; de relatief kleine drumkit zonder de spiraal van toms die McBrain altijd steevast grotendeels aan het zicht onttrok.

Iron Maiden

Iron Maiden

Energie-momentum

Minder fijn vanavond is de akoestiek van het Gelredome, die klinkt als een lege parkeergarage. Dickinsons verhaal aan het begin van ‘Rime of The Ancient Mariner’ llijkt niet door iedereen verstaan te worden en de welbespraakte frontman houdt zijn monologen de verdere avond wijselijk beperkt. Na het epische, veertien minuten durende nummer, met zijn trage, dreigende middenstuk is het weer meezingen met ‘Run to the Hills’.

Het is dan ook een beetje een raadsel waarom dat energie-momentum vervolgens weer de nek om wordt gedraaid door nóg een lang, slepend nummer te spelen in de vorm van het titelnummer van Seventh Son of a Seventh Son (1988), met zijn tweede akte waar zowel nummer als optreden haast stil komt te staan. Van die plaat hadden we liever ‘Moonchild’ of desnoods ‘The Evil That Men Do’ gehoord. Gelukkig het enige minpuntje in de set, want daarna volgen enkel nog bangers.

Setlist Avatar

  • Dance Devil Dance
  • Let It Burn
  • In the Airwaves
  • Bloody Angel
  • The Dirt I'm Buried In
  • Captain Goat
  • Smells Like a Freakshow
  • Hail the Apocalypse

Via ‘The Trooper’, het geweldige ‘Hallowed Be Thy Name’ en lijflied ‘Iron Maiden’, met gigantische mascotte Eddie die op de videowall dreigend over de zaal torent, komt de reguliere set ten einde. Na een snel afscheid volgt nog een encore in de vorm van ‘Aces High’, ‘Fear of the Dark’ en ‘Wasted Years’. Opvallend hoe Dickinson beter bij stem is dan zijn leeftijd doet verwachten. De hoge uithalen klinken dan misschien niet helemaal zoals ten tijde van Live After Death (1985), maar zijn bariton bij de intro’s van ‘Hallowed Be Thy Name’ en ‘Fear of the Dark’ zijn nog onmiskenbaar.

Tijdloos

Een Iron Maiden-show kent inmiddels al decennia lang zijn vaste elementen. Van de UFO-intro tot de Monty Python-outrro. Van de op de nummers toegespitste backdrops tot de over het podium wandelende mascotte Eddie - ditmaal bij ‘Killers’ en ‘The Trooper’. Maar in tegenstelling tot bands als Kiss of zelfs Rammstein, waar de spectaculaire shows een fundamenteel onderdeel van het eindproduct zijn, blijft bij Iron Maiden de muziek de basis.

Spreek Maiden-fans en iedereen heeft wel zijn eigen favoriete albumklassiekers (zelf hadden we bijvoorbeeld maar wat graag ‘Revelations’ weer eens gehoord). Ondanks de  indrukwekkende visuele grandeur zijn het de lange, complexe epische nummers die zoveel weerklank vinden. Misschien zit daar wel de tijdloosheid in die de muziek bijna vijftig jaar aan trends binnen de rock- en metalwereld heeft doen overleven. Die tijdloosheid, gepaard met de energie en het enthousiasme wat de band vanavond heeft laten zien geeft Iron Maiden een vitaliteit die doet vermoeden dat het einde voorlopig nog niet in zicht is.

Setlist Iron Maiden

  • Murders in the Rue Morgue
  • Wrathchild
  • Killers
  • Phantom of the Opera
  • The Number of the Beast
  • The Clairvoyant
  • Powerslave
  • 2 Minutes to Midnight
  • Rime of the Ancient Mariner
  • Run to the Hills
  • Seventh Son of a Seventh Son
  • The Trooper
  • Hallowed Be Thy Name
  • Iron Maiden
  • Aces High
  • Fear of the Dark
  • Wasted Years

Iron Maiden

Iron Maiden