Achterhoeks Popdebat 18 maart in de Gruitpoort in Doetinchem

De Raad voor Cultuur vroeg eind 2017 popmuziek dezelfde aandacht te geven die klassieke muziek (en jazz) al jaren krijgen. De stedelijke cultuurregio’s moeten daarbij een sleutelrol vervullen. Belangenorganisaties POPnl en de Popcoalitie publiceerden handreikingen waarin het belang van de nederpopindustrie in het cultuurveld en de voor behoud en stimulering noodzakelijke investeringen worden opgesomd (zie www.behindthecorner.nl/kennisbank)

Behind the Corner wil graag weten welke mogelijkheden er zijn betreffende een lokaal en regionaal popbeleid. Waarom eigenlijk? Hieronder een aantal argumenten en een eerste aanzet tot een dialoog.

De Achterhoek staat bekend om mooie natuur, innovatieve bedrijven en profileert zich steeds meer als cultuurregio met bijvoorbeeld poppodium DRU Cultuurfabriek en nieuwe musea als MORE en Villa Mondriaan. Op 2 februari bespraken drie jonge vrouwelijke directeuren, Judith Kadee (Museum Villa Mondriaan Winterswijk), Juliëtte Hofman (DRU Cultuurfabriek Ulft) en Sylvia Heijnen (Koppelkerk Bredevoort) bij de maandelijkse Tegenlicht Meet Up Bredevoort in de Koppelkerk wat de betekenis en waarde is van kunst en cultuur.

‘Op welke manier dragen kunst en cultuur bij aan de Achterhoek? En wie moet dat betalen? Moeten culturele instellingen commerciëler worden en zelf hun broek ophouden, of moeten overheden kunst en cultuur ondersteunen voor de rol die zij spelen in de gemeenschap? Of kan kunst en cultuur in de Achterhoek alleen maar gedijen dankzij weldoeners als Melchers, die eigenhandig musea MORE en Kasteel Ruurlo mogelijk maakte?’ Goede en belangrijke vragen, maar voor ons nog niet concreet genoeg.

Popmuziek is meer dan kunst en cultuur. Ze gaat ook over geld verdienen, identiteit, samenkomen en promotie; ze reikt veel verder dan het spreekwoordelijke prikkeldraod langs de Iessel. Donderdagavond 8 maart was er een cultuurdebat met de directeuren van de grotere culturele instellingen in Zutphen (Hanzehof theater, Luxor filmtheater, Muzehof Centrum voor de Kunsten, Musea Zutphen en Graafschap bibliotheken) en alle lijsttrekkers. Gezien het pop-DNA van Behind the Corner willen wij een debat organiseren dat zich richt op één thema: popmuziek, maar dit wel breder trekken dan enkel een gesprek over een genre binnen kunst en cultuur. Popmuziek heeft inderdaad culturele eigenschappen, heeft ook raakvlakken met vraagstukken over werk en wonen, talentontwikkeling, integratie, toerisme, ondernemerschap, cultureel erfgoed en natuurlijk de promotie van de Achterhoek.

Wat betreft die promotie. Niet alleen de gelauwerde Varsseveldse voetbalcoach Guus Hiddink of de Doetinchemse BMX-er Jelle van Gorkum zijn een visitekaartje van de Achterhoek in het buitenland. De remixes van nummers van Elvis en Madonna door de Lichtenvoordse DJ Junkie XL, de miljoenen streams op Spotify van de Doetinchemse pianist Joep Beving en de Europese voorprogramma’s bij internationale stadionband Muse door de Aaltense gitarist Vedran Mircetic met zijn band De Staat zijn een paar voorbeelden van succesvolle prestaties van Achterhoekse artiesten.

Er zijn ook al jaren legio voorbeelden van zowel kleine als grote inspirerende Achterhoekse muziek ondernemers zoals Loc7000 uit Lochem die aan de wieg stond van Lowlands en De Feestfabriek uit Hengelo die met de Zwarte Cross het grootste, origineelste en tevens een politiek geëngageerd festival van Nederland organiseert in Lichtenvoorde. De Zutphense producer Gordon Groothedde heeft een ongelooflijke eregalerij met hits die hij maakte met onder meer componist John Ewbank en Marco Borsato. Zou er iets in het Achterhoekse grondwater zitten voor al dit muziek succes?

“Klinkt goed, wist ik allemaal niet”, hoor ik je denken en vervolgens: “Waarom moet er dan een debat over popmuziek komen? ‘t Geet toch mooi zo?” Als voorbeeld haal ik dan vaak de Limburgse band DeWolff aan. Als negenjarige jongen begon zanger en gitarist Pablo van de Poel met gitaarspelen en toen hij twaalf was, won hij met de band I.N.F.A. de allereerste editie van Popsport.

“Popsport was voor mij de eerste stap naar professionaliteit,” vertelt Pablo op de band’s site: “Wij dachten ‘Gewoon beetje spelen af en toe, da’s toch leuk?’. Bij Popsport kregen we clinics, workshops en zelfs studiotijd!”. Een aantal jaren later vormen Pablo en zijn broertje drummer Luca de band DeWolff en spelen zij op allerlei grote (inter)nationale festivals en behalen tussendoor beide een diploma aan het conservatorium. Het talent en doorzettingsvermogen werd gevoed door kennis, netwerk en ervaringen.

Bovenstaand voorbeeld van de broers Van De Poel illustreert de waardevolle Limburgse infrastructuur waarbinnen muzikanten kunnen gedijen via lokale competities en coachingstrajecten en ook aansluiting krijgen bij nationale festivals en opleidingen. Meer onzichtbare spelers zoals een popkoepel zijn hierbij van onschatbare waarde: “Stichting Popmuziek Limburg (SPL) is de provinciale popkoepel van de provincie Limburg. In samenwerking met muzikanten, muziek collectieven, jongerencentra, poppodia, festivals, opleidingen, lokale en regionale overheden en iedereen met een hart voor popmuziek streven we naar een bloeiend ecosysteem voor popmuziek in onze provincie.”

Een dergelijke biotoop voor popmuziek ontbreekt in de Achterhoek. Toegegeven, tot de bezuinigingen intraden hadden we in Gelderland met KCG een vergelijkbare organisatie voor popmuziek, maar ook in die tijd wisten bovenstaande voorbeelden uit Limburg de Achterhoek niet volledig te bereiken. Tijd voor een structurele verandering? Ja, maar niet alleen omdat ik en andere pleitbezorgers van de popmuziek dit belangrijk vinden, maar omdat belangrijke rapporten in die richting adviseren.    

Eind 2017 bracht de Raad voor Cultuur, het belangrijkste adviesorgaan voor minister Van Engelshoven van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur, het adviesrapport ‘De balans, de behoefte’ uit. Daarin stond goed nieuws voor de popmuziek, want de Raad had voor het eerst een advies voor de podiumkunsten uitgebracht waarin wordt gepleit voor overheids aandacht voor de volle breedte van de muzieksector. Neemt de minister dat aan, dan komt er eindelijk erkenning en dus beleid vanuit Den Haag voor popmuziek, urban, dance en elektronische muziek voor cultuur, zoals dat er voor klassiek al veel langer is. Volgens de Raad moeten stedelijke cultuurregio’s een sleutelrol in het cultuurbestel gaan vervullen.

Twee maanden geleden bij de Groningse muziekconferentie Eurosonic Noorderslag verscheen een andere waardevolle publicatie: ‘De Waarde van Pop 2.0’ van POPnl. POPnl is een samenwerkingsverband tussen de twaalf provinciale popkoepels en die van de steden Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. Gelderland ontbreekt dus helaas in dit rijtje sinds de bezuinigingen van voormalig minister Zijlstra. POPnl houdt zich als vertegenwoordiger van alle muzikanten in Nederland bezig met provinciaal en gemeentelijk popmuziek beleid, talentontwikkeling, onderzoek en rapportage.

Daarnaast organiseert POPnl evenementen als de Sena Performers POPnl Award en, in opdracht van Buma Cultuur, de Muzikantendag. De Waarde van Pop 2.0 is bedoeld als een handreiking voor beleidsmakers zoals cultuurwethouders en ambtenaren, die straks de toekomst van het popmuziek beleid in hun gemeente gaan bepalen. Een derde publicatie met concrete adviezen komt van de Popcoalitie.

De Popcoalitie is het samenwerkingsverband van de Nederlandse popmuziek met onder meer Buma/Stemra, Metropole Orkest, Mojo Concerts, Sena, Spotify en de landelijke popmuziek concoursen en popmuziek vakopleidingen. De Popcoalitie presenteerde eveneens in Groningen haar beleidsplan De Top 10 van de Popcoalitie: een prioriteitenlijst met investeringen die noodzakelijk zijn om de succesvolle nederpop haar positie te doen behouden en de kansen die de internationale markt biedt te benutten. Het is voor het eerst dat de verschillende geledingen van de Nederlandse popmuziek gezamenlijk zo'n eenduidig en afgewogen verhaal presenteren.

Hoe vertalen we deze drie publicaties nu naar de Achterhoek? Allereerst zijn alle Achterhoekse politici van deze publicaties op de hoogte en zien zij ook het belang in om zowel het advies van de Raad van Cultuur en de handreikingen van POPnl en de Popcoalitie met twee handen aan te pakken? Want anpakken kunnen we hier toch? Is het toekomstmuziek om in lijn met Achterhoek 2020 en de plannen voor een Achterhoek Board een intergemeentelijk popbeleid op te stellen? Of in ieder geval een popnota in elke Achterhoekse gemeente?

Laten we de verkiezingstijd ingaan met drie vragen om met Achterhoekse politici aan de bar te bespreken:

1. Op welke manier geven lokale partijen invulling aan het advies van de Raad van Cultuur (uit ‘De balans, de behoefte’) om meer overheids aandacht te schenken aan popmuziek, urban, dance en elektronische muziek?
2. Op welke manier komen de punten uit de publicaties ‘De Waarde van Pop 2.0’ van POPnl en ‘De top 10 van de Popcoalitie’ naar voren in toekomstige beleidsplannen?
3. Wat gaan lokale partijen doen aan het ontbreken van een Achterhoekse vertegenwoordiging bij POPnl?

Praat ook mee bij het Popcultuur Debat op zondag 18 maart om 14:00 in de Gruitpoort Doetinchem. Aanwezig zijn de lijsttrekkers van diverse lokale politieke partijen, Tweede Kamerlid Peter Kwint (Cultuurwoordvoerder SP), Lonneke Kok (Raad voor Cultuur), Sjouke Nauta (POPnl) en diverse vertegenwoordigers uit de muziekindustrie, van culturele instellingen, festivalorganisatoren, programmeurs en vele anderen in de Gruitpoort, Hofstraat 2 te Doetinchem.