Los de Abajo: een politiek betrokken muzikale feestfamilie

Over Speedy Gonzales, Zapatistas en de reden om muziek te maken

tekst en foto: Eric Veltink ,

Yocu, doorgaans de woordvoerder van de Mexicaanse band Los de Abajo ("zij van beneden"), ligt nog te slapen in de grote blauwe tourbus. Mauricio Diaz, saxofonist en zanger van de band, neemt de honneurs enthousiast waar. In de backstage-kleedkamer verandert zijn uitdrukking doorlopend van intens serieus in een grote Mexicaanse glimlach: "When you walk you make music 'cause you have your own rhythm."

WIE: Mauricio Diaz, saxofonist en zanger van Los de Abajo
WAAR: Habana, backstage en rondstruinend over het terrein
WANNEER: dinsdag 17 juli rond 21:00 uur, twee uur voor de show

Houd je van wandelen en inspireert het je?
Gisteren kwamen we aan in Nijmegen en hebben we hier bij de ministrandjes van Habana gewandeld. We hebben het pontje naar de overkant genomen en hebben wat in de stad geslenterd: fantastische uitzichten, een goede vibe, lekkere muziek en al met al een te gek festival! Onze trompettist die vanwege de liefde in Utrecht woont komt uit Mazatlan in het noorden van Mexico, aan de Golf van Californië. Daar kun je pas fijn wandelen. Paradise!
Wanneer je loopt hoor je allerlei verschillende geluiden: iemand die fluit, de wind, iemand die percussie oefent op een balkon (drumt met z'n vingers op de tafel en neuriet mee). Mexico City klinkt weer heel anders dan Berlijn en Parijs weer anders dan Los Angeles. Als je rondwandelt komt de muziek vanzelf binnen omdat je in je eigen ritme loopt.

Met wie op de-Affaire zou je wel een affaire willen hebben?
Vandaag zagen we toevallig een fantastische band op het plein aan de overkant. Een big band die deed denken aan Tower of Power. Met hen zou ik dat wel willen. Ook zagen we ergens een jazztrio staan, erg energiek en krachtig. Misschien komen ze niet van de-Affaire maar wel van vlakbij.

Ken je deze muis en welke associaties roept hij bij je op?
Yeah! Speedy Gonzales! Toen wij jong waren groeiden we natuurlijk ook op met cartoons. Er is vanuit Amerika wat controverse geweest rond Speedy Gonzales omdat zijn maatje Slowpoke Rodriguez ontzettend lui en langzaam is. Dat zou de vooroordelen tegenover de Mexicanen bevestigen (lui, dronken, rokkenjagers). De cartoon is een aantal jaren van de tv geweest en kwam weer terug omdat de Mexicanen hem wel wilden zien. Speedy zelf is namelijk ontzettend snel, slim en een superheld! Ach, Mexico is een fantastisch land met een rijke cultuur en Speedy is cool. Er gebeuren echter andere dingen op tv die minder cool zijn. De tv in Mexico wordt volledig gedomineerd door monopolistische mediabedrijven. Ze manipuleren met verhaallijnen in soapseries en scheppen een naïef beeld van het land: de rijke man uit de bovenlaag treft het arme meisje uit de lage sociale klasse en na enige conflicten leven ze nog lang en gelukkig. Over de drugs, moorden en narcotica in Mexico hoor je niets. In Mexico vallen meer doden dan in Irak of Afghanistan! Daarbij zijn de mediabedrijven en onze regering ook direct betrokken en daar ontlenen ze grotendeels hun macht aan. De nauwe banden tussen maffia en media maken de laatste gevaarlijk. Zij creëren Mexico Wonderland...

En wat betekent deze vlag voor je?
Het eerste dat binnenkomt is dit: hoop, strijd, liefde, vriendschap. Mijn moeder was lerares en reisde veel naar Cuba. Voor haar werk daar is ze nog onderscheiden. Ze werkte samen met veel Cubaanse scholen en ik ben er vaak geweest. Het revolutionaire Che Guevara-gevoel heb ik daar ongetwijfeld opgepikt. Onze gitarist Vladimir is in Mexico een belangrijk journalist. Veel journalisten worden omgebracht. Wij ondersteunen het Zapatista-leger en ook andere bewegingen. Onze huidige president is tijdens zijn campagne alleen bij de dure Amerikaanse universiteiten geweest. Mexicaanse studenten pikten dat niet en noemden hem een gangster, waarna bij politie-ingrijpen twee studenten zijn omgekomen. De media, verbonden aan de regering, meldden dat de studenten waren omgekocht. Als tegenreactie heeft een groep van 131 studenten een YouTube-clip gemaakt waaruit de beweging #YoSoy132 ("Ik ben 132") is ontstaan. Ook deze beweging ondersteunen we. We zijn weleens bedreigd. Onlangs bij een festival door de lokale politie. Het publiek nam het voor ons op en we wonnen die kleine strijd waarop ik dacht: "In your face, motherfucker!"

David Byrne noemde jullie muziek 'punksalsa'. Wat kun je zeggen over de punk en wat over de salsa?
Dat is grappig! We zijn gek op Mano Negra en de salsa van Mexico City. We willen een mix maken van punk, ska, rock, salsa, reggae... Yeah, we love it!

Wat is voor jou de belangrijkste reden om muziek te maken?
Het is een instinct. Als klein jochie speelde ik al instrumenten. Pa en ma waren leraar en vonden muziek van cruciaal belang in het leven. Ik begon met een blokfluit en kwam iemand tegen met een klavecimbel. Ik was ondersteboven! Jaren later maak ik muziek met mijn vrienden van Los de Abajo en dat is fantastisch. Niet alleen het maken van muziek maar vooral ook het delen ervan. Het is iets gezamenlijks. Wij zijn een muzikale gemeenschap, een familie. We delen emoties, geluiden en levenservaringen. En we zijn samen!