Ik was het even vergeten. Wie of wat Uw Hypotheekadvies nu precies is. Maar zodra het trio op woensdag 7 december het podium van Merleyn bestijgt, valt het kwartje. Ik heb deze groep al eens eerder gezien! Dit is zelfs de derde keer! Nu herkende ik Uw Hypotheekadvies ook niet helemaal in de beschrijving van een 'mentaal improv trio' dat muziek zou maken met 'cut-ups', 'free jazz drums' en 'noise soundscapes'. Dit ligt grotendeels aan het feit dat Uw Hypotheekadvies iedere omschrijving tart. Nu zie ik zelden drie keer dezelfde lokale band. Of het moet een band zijn die breed inzetbaar is, van alternatief rockpodium tot intieme bruine kroeg.
Uw Hypotheekadvies maakte eerder de Onderbroek onveilig en speelde op een kraakfeest in de Molenpoort. De overstap naar Merleyn lijkt gewaagd, maar pakt goed uit. Vergezeld van passend blauw en paars licht en een oorverdovend geluidsniveau brengt de band me misschien niet tot grote emotionele hoogtes, maar blijf ik wel tot het einde uiterst geboeid luisteren. Ik zie het graag wanneer een band de klassieke rolverdeling tussen uitvoerende artiest en luisteraar probeert te ondergraven. En Uw Hypotheekadvies is geen band om eens lekker fijn van te gaan genieten.
Als de luisteraar bij een optreden zich afvraagt of dit nog wel muziek is en of hier misschien de spot met hem gedreven wordt, kunnen er twee dingen aan de hand zijn. De muziek kan echt waardeloos zijn, of het is overduidelijk dat hier vakmusici aan de gang zijn, die weten wat ze doen. In het laatste geval wordt het interessant. Uw Hypotheekadvies is niet langs de lat te leggen van een klassiek pop- en rockidioom. Structuur, melodie en ritme in conventionele zin zijn nauwelijks te herkennen. Toch is de band duidelijk samen aan het spelen. Met een oogverblindende snelheid razen bassist en drummer over hun instrumenten, nog maar net ruimte genoeg voor de gitarist overlatend voor venijnige uithalen en snerpende gitaarexercities. Wanneer de drummer even een stok verliest, is de eenheid plots zoek.
Even plotseling wordt de muziek weer een geheel wanneer het ritme hervat wordt door een paar schijnbaar willekeurige slagen. Van willekeur is er echter geen sprake. De nummers hebben een naam en ieder stuk heeft een eigen karakter. De band lijkt structuur aan te brengen door gebruik te maken van sfeer en ingehouden emotie. Het is aan de luisteraar om de muziek zelf in te vullen. Krijsende zeemeeuwen aan een onrustig firmament, het drukke claustrofobische grotestadsleven en een woelige nacht vol dromen zijn beelden die aan mijn oog voorbijtrekken. Uw Hypotheekadvies geeft enkel advies maar geen pasklare antwoorden. Hoewel de band wel degelijk samenspeelt, lijken de verschillende bandleden soms echter iets te veel in hun eigen instrument op te gaan.
De bassist en gitarist trappen verwoed op pedalen en mishandelen hun halzen om het gewenste geluid te behalen. Door deze geluidsstorm lijkt er soms weinig ruimte meer te zijn voor de drummer, die af en toe angstvallig opkijkt van zijn vellen met een vragende blik of hij eigenlijk nog wel gehoord wordt. Uw Hypotheekadvies zou iets beter moeten letten op de eenheid van onderdelen. Zo zou de muziek nog iets meer tot de verbeelding kunnen gaan spreken. Maar de boodschap van de band zal vermoedelijk voor het grootste deel aan dovemansoren gericht blijven. En wat zou de gedachte achter de band zijn: vernieuwing, desintegratie of gewoon mooie muziek maken? Uw Hypotheekadvies raasde voorbij als een schim in de nacht maar was geen illusie: een dicht rechteroor was hiervoor het stoffelijke bewijs. Foto's: Klaas-Jan Gräfe