Meindert Talma bezingt het leven van cultheld Jannes van der Wal

“Ik hou van antihelden, ik herkende mezelf er wel een beetje in”

Tekst: Theo van der Veer | Foto's: Rick Slagter ,

Begin september bracht de Friese singer-songwriter Meindert Talma zijn dertiende album uit, Jannes van der Wal. Een eerbetoon aan de damsport en aan de voormalig wereldkampioen dammen in het bijzonder. De titeltrack is een epos van maar liefst tweeëntwintig minuten. Een ongebruikelijke lengte voor een popliedje. 3VOOR12/Friesland reisde af naar Zuidhorn, om daar te spreken met Meindert Talma over zijn fascinatie voor Jannes van der Wal.

“Jannes van der Wal was een een jeugdheld”, begint Talma zijn verhaal. “Ik was dertien toen hij wereldkampioen dammen werd. Hij kwam in die tijd regelmatig op televisie, met die bekende capriolen.” Legendarisch is natuurlijk zijn optreden bij Mies Bouwman. “Ik hou wel van antihelden. Ik was destijds zelf ook geen grote prater, kwam moeilijk uit mijn woorden, was een lange slungel en verlegen. Dus ik herkende mijzelf ook wel een beetje in zijn persoon. Dat vond ik dan wel weer leuk. Daarnaast ben ik een liefhebber van de damsport.”

Troch Tinken Sterk
“Als kleine jongen heb ik veel gedamd met vrienden en familie”, vertelt Talma. “In mijn eerste boek, Dammen met Ome Hajo, heeft dammen ook een prominente rol. Ik heb nooit bij een damclub gezeten, maar heb wel eens tegen een club dammer gespeeld en hem verslagen. Deze man, mijn buurman, zat bij Troch Tinken Sterk. Dat vind ik trouwens een hele mooie naam voor een damclub. Later ben ik op het schaken overgestapt. Tegenwoordig speel ik voornamelijk op de computer.”

De cd Jannes van der Wal bestaat niet uit tien liedjes die het levensverhaal van de dammer vertellen. De reden daarvoor is omdat Talma dat al eerder gedaan heeft bij het album Werkman, over de Groninger kunstenaar en verzetsstrijder Hendrik Werkman. En dus werd het één lang nummer van maar liefst 22 minuten over Van der Wal. “Omdat Jannes van der Wal ook een bijzonder apart geval was, moest daar ook een apart nummer bij komen, dat was het idee”, licht Talma toe.


Kelderkoorts 2
“Het project met Werkman was een opdracht van de Stichting H.N. Werkman. Vorig jaar was namelijk het Werkmanjaar. Het idee voor Jannes van der Wal is uit mijn eigen koker gekomen. Eerst wilde ik het doen als vervolg op Kelderkoorts. Ik ben nu ook weer bezig met een nieuwe roman en cd, maar het nummer heeft zo'n monsterachtige lengte, dat alle andere hoofdstukken en liedjes overschaduwd zouden worden.”

Dus besloot Talma dat het een zelfstandige cd moest gaan worden. “Ook omdat 2016 een mooi jaar is. Jannes zou dit jaar 60 zijn geworden en hij is 20 jaar geleden overleden”, stelt Talma. Het album Jannes van der Wal gaat dus over dammen. “Het nummer Dam, Dam, Dam gaat over de geschiedenis van de damsport in Nederland.” De Strategie Van De Ziel gaat volgens Talma over de psychologie van het dammen.

Afrika
Het laatste nummer van de cd gaat over de damsport in Afrika: “Afrikanen dammen veel op intuïtie. Dammen is daar een straatsport. Ze staan bij een laag tafeltje en dat is heel grappig. Ik heb zelf ook wel in Afrika gedamd. Ik ben in Zambia en Malawi geweest en ik heb toen gedamd met de mensen daar met bierdopjes. Het is wat dat betreft een eenvoudig spel, waarbij een damspel snel te maken is.”

Op de laatste zes albums werkte Talma namelijk telkens met verschillende muzikanten. “Werkman maakte ik met The Melisma Saxophone Quartet. Dat was eenmalig, bij een volgende opdracht zou ik het zo weer doen, maar het is wel duur allemaal. Die mensen willen natuurlijk ook allemaal geld zien”, geeft Talma lachend aan.


Strijkkwartet
Toch zou hij in de toekomst wel weer eens andere wegen willen bewandelen. “Ik sta altijd open voor samenwerkingen. Muzikaal kun je dan je horizon verbreden, maar met een vaste band kun je beter afspraken maken. Ik zou ook nog wel eens iets willen doen met een strijkkwartet. Met het Tamango Orkest speelde ik al met twee cellisten en een violist én een band. Maar alleen met een strijkkwartet lijkt mij erg leuk. Ik heb al wat nummers geschreven voor strijkers. Met wat samples uit de synthesizer, maar dan hou je als leek niet echt rekening met de mogelijkheden van een strijkkwartet. De mensen van het The Melisma Saxophone Quartet waarmee ik samenwerkte zeiden tegen mij: ‘We hebben erg weinig adempauzes in de partijen die we moeten spelen’. Maar dat lost zich dan ook wel weer op.”

Met de huidige band die bestaat uit Jan-Pier en Janke Brands, drummer Johan Kooi (die de plaat ook opgenomen heeft) en pianist en pedalsteel speler Herman Grimme, hoopt Talma iets langer door te kunnen gaan. “We krijgen goede reacties op onze optredens tijdens de Jannestour en ik wil graag met hen door.”

Meindert Talma staat vanavond in De Lawei in Drachten met het programma Jannes van der Wal / Terug naar Surhuisterveen. Op zaterdag 25 november op Explore The North in Leeuwarden, vanaf 14:00 uur in de Friese Club. Op zondag 11 december spelen Meindert Talma op het Freeze Festival. Op beide festival zullen hij en z'n band de beste liedjes spelen die hij de afgelopen twintig jaar schreef.