Ludovico Einaudi & Amsterdam Sinfonietta in Muziekgebouw: tussen kunst en kitsch

Gestroomlijnde gelegenheidsformatie balanceert voortdurend tussen huiveringwekkend mooi en gekunsteld sentimenteel

Tekst: Daan Krahmer / Fotografie: Lotte Schrander ,

Behoeft iemand wiens carrière vier decennia bestrijkt en wereldwijd voor uitverkochte zalen staat überhaupt nog enige introductie? Vooruit dan maar. De uit Italië afkomstige Ludovico Einaudi - van huis uit actief als pianist en componist - mag gelden als één van de populairste namen binnen de hedendaagse klassieke muziek. Sinds de jaren 80 bracht hij zo'n vijfentwintig werken uit waarbij hij stukje bij beetje een groot, gemêleerd publiek (van tieners tot hoog bejaarden) om zijn vingers wist te winden. Met zijn geroemde soundtrack voor de hitfilm Les Intouchables (2011) raakte de populariteit van Einaudi in een stroomversnelling. Het bracht de 59-jarige muzikant al vaker naar Nederland, maar voor zijn huidige tournee sloeg hij de handen ineen met het Amsterdam Sinfonietta. Dat brengt deze gelegenheidsformatie naar tien Nederlandse steden, waar overal van tevoren het bordje uitverkocht aan de deur hangt. Het Eindhovense muziekgebouw is geen uitzondering.

Nu hebben we ook niet zomaar met een regulier concert van Einaudi te maken, maar met een unieke gelegenheidsformatie. Natuurlijk heeft Einaudi de nodige eigen composities achter de hand, maar vanavond is meer dan louter de som der delen. Voor deze concertreeks dook de kleine Italiaan in zijn eigen geschiedenis en selecteerde hij enkele klassieke componisten die zijn leven kleur hebben gegeven en/of van invloed waren op zijn muzikale DNA. Hij ging terug naar zijn roots en kwam uit bij componisten als Bach, Pärt, Piazzolla en Bartók. Zeker ‘Largo’ van Bach (1737) en het eigen gemaakte ‘Fratres’ van Pärt (1977 - 1992) zijn een welkome toevoeging aan het repertoire van vanavond.
 
Wat al snel duidelijk wordt is dat Einaudi naast een gerespecteerd componist ook een virtuoos pianist genoemd mag worden. Zijn spel is bij wijlen behoorlijk bevlogen en dwingt respect af. Toch verdient Amsterdam Sinfonietta vanavond een grotere pluim. De speciale strijkerarrangementen zijn van tijd tot tijd om je vingers bij af te likken. Tijdens uitvoeringen van Einaudi-nummers (we tellen er vanavond dertien) zijn de arrangementen soms zelfs zo goed op maat dat het indrukwekkend te noemen is. Zo klonken ‘L'origine Nascosta’ en ‘Due Tramenti’ niet eerder zo machtig mooi als in deze uitvoeringen. Dat is mede de verdienste van de prominent aanwezige eerste violist Candida Thompson die zo nu en dan de sterren van de hemel speelt.
 
Met resultaat: de man naast uw scribent heeft vanavond natte oogjes. En hij zal lang niet de enige in de zaal zijn. Einaudi & Amsterdam Sinfonietta spelen vanavond vakkundig in op emoties door opzwellende strijkers, bezield pianospel en invallende stiltes. Soms is de sfeer warm en melancholisch (zoals tijdens het prachtige tweeluik ‘Stella Del Mattino’ en ‘I Giorni’) dan weer onheilspellend en dramatisch groots (tijdens onder meer 'Experience' en 'Svanire'). In deze aanpak schuilt ook meteen de zwakte van Einaudi: ondanks dat het publiek voor anderhalf uur grotendeels bij de les wordt gehouden, balanceert de Italiaan vanavond voortdurend tussen kunst en kitsch. Dit concert is op diverse momenten huiveringwekkend mooi, maar bij vlagen klinkt het geheel ook gekunsteld sentimenteel wat ervoor zorgt dat bij het verlaten van de zaal toch dat pathetische nasmaakje te proeven valt.

Gezien: Ludovico Einaudi & Amsterdam Sinfonietta, op 14 januari 2015, in het Muziekgebouw.