Faillissement Ultra opgeheven in TAC

Nieuwe generatie zorgt voor doorstart experimentele muziekstroming

Tekst en fotografie: Patric Muris ,

Ultra 2012 is de hommage, met hoop op meer, aan de kunstzinnige post-punk en no-wave muziekstroming die Nederland voortbracht in de jaren 80. Vier steden organiseren een Ultra pop-up event met acts van toen en nu. Een van de vier steden is Eindhoven dat gezien de elektronische en experimentele inslag van de muziekstroming een niet meer dan logische plek is voor een revival.

Experimenteel poppodium TAC is plek bij uitstek voor het pop-up event Ultra 2012. Het kunstcentrum houdt een kleine tentoonstelling met oude beelden van het Ultra tijdperk, gepresenteerd op kleine televisies, vermoedelijk ook uit de jaren 80. In de stijl van Jools Holland’s showcaseprogramma worden alle acts aangekondigd met een passend Brits accent. Tussendoor is er nog een lezing van Harold Schellinx die vertelt over de betekenis van Ultra. Er volgt een definitie, een schets van wat Ultra teweeg bracht en de reacties uit die tijd. Die reacties zijn belangrijk geweest voor het anarchistische karakter van Ultra adepten, al was het maar doordat ze als bevestiging gezien konden worden. Want afzetten is pas echt fijn als de maatschappij het afkeurt. Vanavond heeft Ultra een volwassen karakter. Met enige trots en met meer aanzien dan destijds spelen de kwartiermakers van Ultra een korte set, opgevolgd door de nieuwe generatie die indruk maakt.

Minny Pops

Zo’n dertig jaar later is er een Minny Pops reünie met in Eindhoven een unieke vrouwelijke variant. Zanger Wally van Middendorp is opnieuw frontman, maar dit keer wordt hij omringd door een gelegenheidssamenstelling die enkel uit vrouwen bestaat. Van Middendorp ziet eruit als een leraar die af en toe even moet spieken op een velletje papier. De uitbeelding van de tekst is heerlijk excentriek, vooral bij de herhalende tekst “I am so nervous”. De drums komen uit een laptop en er is een meisje dat gebukt gaat om noise pedalen te bedienen waardoor met een iets hoger BPM bijna gesproken kan worden van house. De flinke accenten op bas en de toevoeging van een gitariste maken het muzikaal echter veel spannender.

April

Met Ultra 2012 wordt gehoopt op meer dan een revival, een doorstart wellicht. April laat merken dat – ondanks de jonge leeftijd van het trio – de punk helemaal nooit is weggeweest. Met een eigen mix van The Cure en The Drums klinken de nummers heel eigentijds. En erg goed. De eigenzinnige, wat onverschillige look wordt gecompenseerd door de diepgang en intensiteit van de muzikaliteit. Op het einde klinkt The xx door de nummers met eenzelfde spanning, maar zonder dezelfde gedurfde timing. Het is dan ook pas het eerste optreden met drummer erbij na vier keer repeteren laat de bassist weten. Met eigen materiaal gebracht in jaren 80 outfit met hoge broeken en oorbel met hangertje is April helemaal Ultra anno nu.
 

Toon Bressers en Younes Riad

“Het faillissement van de melodie” was decennia geleden de reactie van critici op Ultra, zo blijkt uit de lezing van Harold Schellinx, en als wordt geluisterd naar de set van Toon Bressers en Younes Riad is die kritiek wel te begrijpen. De insteek is anders, boeiend, maar met gemis aan melodie. De drumslagen van Bressers, met effecten bewerkt door Riad, zijn interessant om te volgen. Vaak met open mond en met veel nadruk slaat hij op de vele pads die voor hem staan. Riad is niet alleen dienstbaar, maar vult ook aan met spacey tonen die uit zijn elektronica komen. Het houdt de spanningsboog niet voor lang op maximaal, maar de korte set stelt dan ook niemand op de proef.

Nouveau Vélo

Na een kort intermezzo van het Ongemotiveerd Kunstenaars Collectief, dat met zijn dansjes en confetti voor veel luchtigheid zorgt, sluit Nouveau Vélo Ultra 2012 in Eindhoven af. Verdronk de band in het Klokgebouw onlangs nog wat in de echo door een totaal verkeerde geluidsmix, vanavond klinkt het op zijn allerbest. De vele melodiegolven en scherpe ritmesectie zijn zeer goed uitgebalanceerd waardoor de nummers klinken zoals ze bedoeld zijn: als indie hits die niet alleen vrolijk maken, maar ook de dansvloer vullen. De sterke nummers van de Moestuin EP worden steeds meer eigen en klinken vanavond als internationale klasse. De meeste nummers zijn aanstekelijk, maar ook een moeilijkere cadans wordt niet gemeden. De setlist is duidelijk merkbaar afgestemd op deze avond; er is zelfs een Minny Pops cover in verwerkt. Nouveau Vélo toont in een half uur zijn veelzijdigheid, talent en enorme muzikaliteit. Een geweldige afsluiting van een heerlijk avondje nostalgie dat – zo is gebleken – gemakkelijk in meerdere tijdsgeesten past.

Gezien: Ultra 2012 pop-up event, op 9 maart 2012, in TAC.