Vinyl mag dan aan een grote comeback bezig zijn, het gouden tijdperk van de klaphoes ligt al ver achter ons. Zeker als het gaat over hiphop: de meest dominante muziekcultuur van het nieuwe millennium beweegt zich helemaal op internet. Steeds meer belangrijke titels verschijnen helemaal niet fysiek, of pas veel later. En toch is artwork heel belangrijk voor rappers. Steeds belangrijker zelfs, lijkt het wel. De laatste jaren waren er enorm veel opvallende ontwerpen te zien op blogs en in je Spotify stream. Afbeeldingen die de muziek versterken of de artiest laten zien zoals hij of zij dat wil. We nemen een duik in de tien meest opvallende ontwerpen van 2018.
Nicki Minaj als Egyptische koningin, Travis Scott als hoofdingang van een apocalyptisch pretpark, Trippie Reed als middelpunt van een demonische soep van symbolen: alleen al deze maand verschenen er drie hiphopalbums met artwork waar je mond van open valt. Opvallend voor een genre dat niet of nauwelijks meer als fysiek product in de winkel ligt. Hoe opvallend artwork ook op internet de tongen losmaakt.
Kanye West - Ye
Kanye West, het onnavolgbare genie. Geeft ie nu wel of niet om artwork? Er is niemand die er zo laconiek mee omgaat als hij, en toch maakt ie elke keer weer een hoes waar mensen het over hebben. Weet je nog Yeezus een paar jaar geleden? Die zag eruit als een kale cd-r, een wegwerpproduct. En The Life Of Pablo? Een groot oranje vlak met een klein fotootje en tig keer de titel erop gekalkt. Ook dit keer maakte-ie de tongen los met een nogal random foto van het landschap in Wyoming, in de buurt van zijn studio. Volgens Kim Kardashian maakte hij de foto onderweg naar de lanceerparty. Ooit wel eens geprobeerd? Een mooie foto maken vanuit een rijdende auto, rond de schemertijd? Hij plaatste er een fascinerende tekst over: ‘I hate being bi-polar, it’s awesome’. En dat is natuurlijk weer een heel belangrijke coming-out als manisch depressief. Al kun je er met een Yenerator ook je eigen tekst op plakken.
Pusha T - Daytona
Ook met Pusha T’s Daytona bemoeide Kanye West zich nadrukkelijk. Hij produceerde alle tracks, als een van de vijf korte albums waar die hij in een maand tijd uitbracht. Het artwork gooide Kanye de nacht voor de release in de prullenbak, want hij had een beter idee: een foto uit 2006 van de hotelkamer van Whitney Houston. Een pikante foto dus, want Houston zat toen in de piek van een drugsverslaving die haar zes jaar later het leven zou kosten. Op de foto zijn onder andere een crackpijp en lepels met wit poeder te zien. Kanye West vond het passen bij de grimey muziek van Pusha T, die zoals altijd rapt over het minder glorieuze leven in de drugsscene. Detail: Kanye betaalde uit eigen zak de licentie van 85.000 dollar voor de foto. Whitney Houstons neef Damon Elliott reageerde - niet zo heel verrassend - met afschuw op het gebruik van de foto.
Nicki Minaj - Queen
Een stuk professioneler is het artwork van Nicki Minaj, geschoten door het beroemde en beruchte duo modefotografen Mert & Marcus, een Turk en een Welshman die graag vrouwen fotograferen en een aardige sterrenreputatie hebben: een feestje zonder chaos is geen Mert & Marcus feestje. Voor Queen zetten ze Nicki neer als Egyptische koningin, een soort kruising tussen Cleopatra en zonnegodin Sekhmet. Haar kleding is zowel minimaal als maximaal, in de vorm van een 14-karaats bladgoud bh en een minuscuul juwelenslipje, ontworpen door Chris Habana. Nicki is ongenaakbaar: in de mega lange video van ‘Ganja Burn’ - ook geschoten door Mert & Marcus - verbeeldt ze een ontwakende koningin die constateert dat aan haar stoelpoten gezaagd wordt. Haar wraak is zoet: ze verplettert al haar tegenstanders. We wachten op het antwoord van Cardi B.
Trippie Redd - Life’s A Trip
Wow, hier moet je even voor gaan zitten. Soundcloud-rapper Trippie Redd heeft er nogal wat van gemaakt. Trippie zelf zweeft onthoofd in het midden - een paar keer zelfs - met om hem heen allerlei symbolen dwars door elkaar: vlinders, demonische manen, een eenhoorn met een biefstuk op zijn hoorn, een Beethoven-kaars die er net iets te levend uitziet, een stel zombies in de hoek, klokken die hem op de hielen zitten. Is het nu bedoeld als hoge kunst of als goedkope collage? Het resultaat is in elk geval het laatste, als Salvador Dalí meets Teletubbies. Dat klinkt misschien als een belediging, maar het tekent ook wel weer ergens de spirit van dit type rap, waarin de teenage angst keihard toeslaat en waarin hoog, laag, links en rechts dwars door elkaar lopen. En dan is er nog het oude hindoeïstische symbool van het derde oog, hier te zien op een piramide. Het is een lekker hoogdravend symbool van hoger bewustzijn, maar in combinatie met Trippie Redds zwaar depressieve zelfbeklag lijkt het eerder een vlucht in psychedelische middelen die dit kloteleven net wat draaglijker maken. Oh ja: hier is-ie ook nog in bewegende vorm, extra spacey.
6ix9ine - Day69: Graduation Day
Vrolijke kleurtjes op de hoes van 6ix9ine’s Day69: Graduation Day. Meisjesachtige kleurtjes ook, zoals we die ook kennen uit zijn eigen fysieke verschijning: 6ix9ine heeft een complete regenboog in zijn haar, als een volleerde My Little Pony. Maar lief is-ie alles behalve en het enige verband tussen hem en kleine meisjes is dat-ie een zaak aan zijn broek kreeg voor gefilmde seks met een 13-jarige. Die vrolijke kleurtjes staan doelbewust haaks op de agressieve raps van 6ix9ine. De hoes is ontworpen door Matteo Rainini en geïnspireerd door de Cartoon Network-serie Adventure Time, een licht absurdistische fantasy-serie waar 6ix9ine kennelijk door gebiologeerd was. Meer specifiek is het plaatje geïnspireerd door het karakter Flame Princess uit die tekenfilm. Al is inspiratie een iets te chic woord: Rainini blijkt zijn 6ix9ine cartoon namelijk vrijwel een op een gejat te hebben van een Tumblr plaatje.
Bishop Nehru - Elevators
Een stuk serieuzer is deze hoes van Bishop Nehru, een rapper uit Nanuet, New York, die zijn hoes liet ontwerpen door een Braziliaan met de prachtige naam Raphael Truffi Borthuluzzi. Die is vooral bekend door zijn liefde voor oude auto’s en motoren, die hij het liefst in miniatuurvorm namaakt. Vandaag de naam van zijn bedrijf: Grandmondo Miniatures. Een heerlijk ambachtswerk dat hij al jaren uitoefent. Hij woonde en werkte een tijdje in Londen, en bij terugkeer in São Paulo stortte hij zich op de 3D-animatie. En juist dat deel van zijn vak trok kennelijk de aandacht van Bishop Nehru en zijn team. Ze vroegen hem een ontwerp te maken voor het concept Elevators, een dubbelalbum geproduceerd door twee producers: de ‘omhoog’ plaat door Kaytranada, ‘omlaag’ door MF Doom. Dat verklaart meteen waarom de lift het masker van die geheimzinnige figuur als liftknop heeft.
Ski Mask The Slump God - Beware Of The Book Of Eli
Nog een cartoon op de hoes van Ski Mask The Slump God, een jonge rapper uit Florida. Hij trok een tijdje op met de beruchte XXXTentacion, die onlangs vermoord werd. De twee ontmoetten elkaar in de bak en maakten een tijdje samen muziek, maar kozen daarna hun eigen pad. Ski Mask probeert met deze derde mixtape duidelijk zijn profiel wat omhoog te brengen, maar door allerlei gedoe rond de release sneuvelden high profile features van Offset en Busta Rhymes en productiewerk van Timbaland. Maar het ging ons om de hoes. Die werd gemaakt door Dylan Arocha, een tamelijk onbekende illustrator die tot nu toe werkte met minder bekende rappers. Die vertelde dat Ski Mask hem voor zijn werk niet beloond heeft, maar doet daar verder niet zuur over. Wellicht is het ook voor hem een stap omhoog. Ambities heeft ie in elk geval wel, gezien de hoeveelheid knipogen en symbolen in de grappige hoes. Wie zien een sinistere karikatuur van Ski Mask met zijn voet op een schedel, onaantastbaar als het ware. De mond van de rapper is volgens Arocha een knipoog naar het werk van de bekende designer George Condo. Het snoezige kaftje is er niet door hem omheen bedacht. Het is een rip-off van de lieflijke kinderboekenserie Little Golden Books, te herkennen aan de gouden ruggetjes.
J. Cole - KOD
Cartoons als raphoes kennen we, maar als je next level wilt gaan moet je tegenwoordig een schilderij hebben. Kanye West en Kid Cudi deden het op hun Kids See Ghosts-project, J. Cole liet een canvas schilderen door Sixmau. Die Sixmau is een begintwintiger die eigenlijk Kamau Haroon heet. De andere helft van zijn artiestennaam ontleent-ie aan 6 Mile, de straat in Detroit waar hij vandaan komt. Daar raakte-ie geïnspireerd door de graffiti-kunst in de vele verlaten huizen en fabrieken. Het verklaart zijn rauwe straatstijl en thema’s als economische neergang en armoede. Op de hoes zien we J. Cole als koning onder invloed, met onder zijn mantel kinderen die coke, lean, wiet en lsd gebruiken. De drugs lopen als een rode draad door zijn album. Talloze keren klinkt de waarschuwing: het leven kan pijn doen, kies wijs uit de opties die je hebt om daarmee om te gaan. Kerntrack uit die boodschap is ‘Friends’, waarin Cole al zijn oude vrienden beweent die er niet in slaagden de verleidingen te weerstaan. Alsof het allemaal nog niet duidelijk genoeg was is de albumcover voorzien van een disclaimer: ‘This album is in no way intended to glorify addiction’.
Travis Scott - Astroworld
Natuurlijk, Travis Scott, de man van het moment. Zijn album is een langverwacht groot statement, en daar hoort een ambitieuze hoes bij. Die liet hij schieten door David Lachapelle, een beroemde fotograaf die ooit nog begon als Andy Warhol-protegé en die naam maakte met zijn uitbundige stijl. Hyperrealistisch, absurd, kitsch, surrealistisch, ergens op dat snijvlak werkt Lachapelle. Dat spreekt de rapper wel aan, want die houdt van dat larger than life-werk. Hij liet zich ook wel eens tijdens een show op een enorme roofvogel over het publiek vliegen, hairmetal praktijken. Lachapelle ging mee in het idee van Scott, die zijn album vernoemde naar het grote pretpark van zijn jeugd, Astroworld in Houston. Het park bestond van 1968 tot 2005 en dient nu als apocalyptisch decor. Travis’ hoofd zien we in opblaasvorm als ingang van het park, daarvoor kinderen die overal popcorn knoeien. Interessanter is de alternatieve nachtversie van hetzelfde decor, met hoerige types in de meest bizarre houdingen, waaronder een dame in een glazen kist. Saillant: op het laatste moment is de beroemde transgender Amanda Lepore uit de foto verdwenen, wat leidde tot nieuwe speculaties over Travis Scotts homohaat.
Peewee Longway - Spaghetti Factory
De allerbeste hoes van het jaar is natuurlijk deze van Peewee Longway, een rapper met humor uit Atlanta. Deze bizarre photopasta is gemaakt door KD Designz, een 22-jarig gastje uit Jackson, Tennessee dat al vanaf de lagere school niets anders doet dan mixtapehoesjes ontwerpen. In eerste instantie voor een tientje per ontwerp, later maakte-ie MySpace profielpics voor Soulja Boy. Het begon echt te lopen met zijn carrière toen-ie op zeker moment benaderd werd door trapgod Gucci Mane, die wel wat zag in de wilde, snelle cuts van KD. Meer rappers willen kennelijk een lekker absurd idee voor hun mixtape. Logisch, want die zijn net even wat minder serieus dan een ‘echt’ studio-album, waar vaak toch wat chiquer artwork voor moet komen. Check vooral ook dit pareltje van KD Designz, en deze, en deze. Vooruit, nog een. Hoe het hoofd van Peewee Longway nou eigenlijk in een bord spaghetti beland is, dat is niet helemaal duidelijk. Aardig detail: naast een telefoon en een zoutvaatje zien we rechts van het bord ook een bekertje dirty Sprite, het paarse drankje met bedwelmende hoestdrank waar trap-rappers geen genoeg van kunnen krijgen.