MTV Music Week, in 1994 had dat geklonken als een pleonasme. MTV was voor velen de kern van hun muziekbeleving, een zender waar non-stop muziek op te horen was, en vooral ook te zien. Met vanaf half jaren negentig als een van de jaarlijkse hoogtepunten de EMA's. Over de top, een plastic poppenkast, een grootse viering van de popmuziek; de EMA's is het allemaal. Een overblijfsel uit de tijd dat het geld in de popmuziek niet op kon. Het evenement is zelfs zo sterk, dat nu MTV allang leeggeplunderd is door kinderprogramma's en realityseries, en de budgetten van labels geslonken zijn, de EMA's nog altijd fier overeind staan.

De EMA's zijn bovendien een groots prestigeproject voor Ziggo Dome, de grote popzaal die sinds anderhalf jaar open is in Amsterdam Zuid-oost. De zaal, met een capaciteit van zo'n 17.500 mensen, heeft in één klap de Rotterdamse Ahoy van de kaart geveegd als plek om grote concerten in ons land te geven. Niet alleen bevindt de Ziggo Dome zich in Amsterdam (heel belangrijk voor buitenlandse artiesten), maar de zaal is ook nog eens gebouwd op de eisen van de hedendaagse tours. Onder andere Beyoncé, Lady Gaga, Madonna, Pearl Jam, Jay Z en Muse deden Ziggo Dome aan.

En dus hangt er deze week een wat zenuwachtige sfeer in Amsterdam. Zal Miley Cyrus weer gaan twerken, zoals ze deed op de geruchtmakende MTV VMA's in Amerika, zal Katy Perry in een vliegtuig op het podium landen, zoals Jennifer Lopez dat ooit deed? Durft Kings Of Leon tegen de afspraak in een liedje vol scheldwoorden te spelen, zoals Metallica dat flikte? Zien we Brandon Flowers van The Killers net als Marilyn Manson in niets dan een string en paarse vingerverf het podium beklimmen? Een terugblik op bijna twintig jaar EMA's.

De eerste EMA's kregen meteen een lekker beladen randje: ze vonden vijf jaar na het vallen van de muur plaats in Berlijn, bij de Brandenburger Tor. Björk trad er op in een fantastische rode jurk, maar de meeste aandacht ging uit naar George Michael, die omringd door topmodellen Freedom zong. En dat vonden de Duitsers natuurlijk prachtig. 2 Unlimited is genomineerd voor best dance act, maar ziet The Prodigy winnen.

Na Duitsland komt natuurlijk Frankrijk, waar U2, Bon Jovi en Take That de prijzen meenemen. Mode-icoon Jean Paul Gaultier mag een van zijn grote helden aankondigen: David Bowie zingt The Man Who Sold The World, een nummer dat niet lang daarvoor een nieuw leven kreeg toen Nirvana het speelde in hun befaamde MTV Unplugged serie. Een soort eerbetoon dus aan de een jaar eerder overleden grunge superster Kurt Cobain, die het zelf twee jaar eerder op de Amerikaanse MTV awards lelijk aan de stok kreeg met Axl Rose.

Met alle ogen op je gericht is de grootste rock 'n roll daad die je kunt verrichten natuurlijk het stiekem spelen van een liedje vol scheldwoorden. Metallica deed het in 1996, toen het in plaats van single King Nothing de nummers Last Caress (over moord en verkrachting) en So What (vol scheldwoorden en zelfs verwijzing naar seks met dieren) inzette. MTV was not amused en verwijderde de band uit alle herhalingen. Prijzen waren er voor o.a. Oasis, Alanis Morissette, Garbage en The Prodigy.

Een jaar later vonden de awards plaats in Rotterdam, met de Ierse Boyzone posterboy Ronan Keating als presentator. U2 opent de show, The Prodigy is de grote winnaar, het piepjonge Hanson neemt een prijs in ontvangst en midden in de Britse tienerhype pakken de Spice Girls de glorie op het podium. Spice Up Your Life is het divies in een karakteristiek huppelig optreden.

Tussen het popgebeuren rond Madonna, Robbie Williams en Aqua is Rammstein een aangename verrassing. Seksbom Jenny McCarthy (hoe zou het met haar zijn? En met Carmen Electra?) kondigt de band zo te zien met veel plezier aan. De Duitsers voelen zich duidelijk thuis in het theater van de mainstream pop, en laten het vuur tijdens Du Hast extra hoog spuwen.

1999, het jaar van Britney Spears of toch van Marilyn Manson? De gedachte alleen al dat die twee elkaar bij het backstage buffet kunnen tegengekomen geeft een aangename siddering door je lichaam, nietwaar? Britney deed een trage, revu-achtige versie van haar Baby One More Time, terwijl Marilyn Manson de show afsloot gekleed in een string en paarse verf, klinkt een beetje brak, oogt fantastisch.

Je wilt natuurlijk wel een beetje opvallen tussen al die andere opvallende supersterren. Jennifer Lopez - bij de wereld bekend als JLo - bespaarde kosten nog moeite. De Amerikaanse superster landde met een straaljager op het podium, om vervolgens haar hit Love Don't Cost A Thing in te zetten. Een andere exotische zanger steekt haar naar de kroon: Ricky Martin stopt zijn dansers in tanks met water. De popster als illusionist!

Amper twee maanden na 9-11 krijgt de westerse beschaving opnieuw een grote klap te verwerken als Fred Durst (Limp Bizkit) en Wes Scantlin (Puddle Of Mud) het podium bestijgen met Jimmy Page van Led Zeppelin. Maar er zijn ook hoogtepunten dat jaar, waaronder deze heroïneklassieker van Depeche Mode. Op dat moment al tien jaar oud, desondanks fris en goed. Jay-Z, Basement Jaxx en R.E.M. treden ook op.

Natuurlijk, dat winterhuisje van Röykskopp was ook hartstikke schattig en mooi gemaakt, maar bij de MTV Awards draait het toch vooral om grootsheid en bombast. Laat dat maar aan P Diddy over. De rapper is in 2002 nog op de top van zijn roem en brengt Usher, Busta Rhymes, Ginuwine EN Pharrell mee, plus verschuivende decors en dansers op springstokken. Christina Aguilera hoefde een stuk minder lang na te denken over haar act: zij voerde gewoon haar beruchte videoclip van Dirrty live uit. Dat beviel zelfs zo goed dat ze het een jaar later nog een keer mocht doen.

Zo pompeus als Diddy een jaar eerder, zo simpel houden The White Stripes het een jaar later in Edinburgh. Jack en Meg, gitaar en drums, Seven Nation Army. Het is misschien wel de grootste alternatieve gitaarhit van de jaren nul, en ook in het glamourdecor van de EMA's komt het uitstekend tot zijn recht. Hetzelfde jaar treden ook Kraftwerk, The Chemical Brothers, Travis en Missy Elliott op.
 

Na een heleboel magere jaren is Kylie Minogue (of gewoon: Kylie) aan het begin van de nieuwe eeuw ineens weer helemaal hot. Jaar na jaar is ze in beeld. Ze treedt op, presenteert, treedt nog meer op. 36 is ze inmiddels bij deze sensuele uitvoering van Slow. Kennelijk beviel haar uitvoering een jaar eerder zo goed dat ze op herhaling mocht. Het succes zal later weer wegebben. Franz Ferdinand speelt dat jaar gigahit Take Me Out, waarbij drie van de vier leden opvallend dicht op elkaar aan de song beginnen. Een frisse wind in de Britse popmuziek.

Hoe moet een band die niet bestaat optreden? Als cartoon natuurlijk. Damon Albarns uit de hand gelopen zijproject Gorillaz deed het in 2005. De echte rappers van De La Soul worden begeleid door de overbekende poppetjes die het gezicht van de band vormen. De presentatie dat jaar is in handen van Borat, het Kazachstaanse alter ego van Sasha Baron Cohen. Hij kondigt Coldplay (dat Talk speelt) die avond aan als Green Day.

Natuurlijk, Muse speelde de sterren van de hemel. The Killers waren briljant als altijd. En we hebben gelachen om de Finse songfestivalmetal van Lordi. Maar er was maar één man die de show stal, bijna letterlijk: Kanye West. Hij stormde het podium op toen de voor hem onbekende videoclip van Justice vs Simian's We Are Your Friends bekroond werd. Zijn tirade ging de wereld over: "My video cost a million dollars, Pam Anderson was in it. I was jumping across canyons. If I don't win, the awards show loses. Credibility."

Halverwege het decennium is het Duitse Tokio Hotel razend populair bij de EMA's, maar laten we die maar negeren. De awardshow van 2007 bevat namelijk ook een werkelijk belangrijk popmoment: Amy Winehouse zingt Back To Black, en hoewel ze er nog redelijk goed uitziet (met de kennis van later), is al goed te zien dat het helemaal mis is. Ze kijkt lodderig uit haar ogen, en zwalkt door haar eigen song heen. Vanaf dat moment gingen de weddenschappen over haar dood lopen. Misschien wel het meest legendarische optreden op de EMA's ooit.

Wat een verschil met Beyoncé een jaar later. Daar staat een grande dame op het podium, afgetraind, super scherp. Ze ziet er goed uit, zingt goed, alles klopt. Dat is zoals we Beyonce nog altijd kennen, bijvoorbeeld bij de twee shows die ze eerder dit jaar in ZiggoDome gaf. Katy Perry is dat jaar de grote mevrouw, want zij mag de show openen EN sluiten. Kanye West wordt na zijn onbeschofte interruptie bepaald niet geweerd van de awards, hij is juist alom tegenwoordig. Natuurlijk brengt hij met samen met Estelle een ode aan 'American Boy' Barack Obama, die zojuist verkozen is tot president.

Daar is Beyoncé opnieuw, nu met Sweet Dreams, in een rode jurk vastgeplakt op een gigantisch rood hart. Langzaam wordt ze benaderd door gemaskerde mannen, die haar voorzichtig van haar 'kruis' halen. Vooral het dansstuk aan het einde is zeer spectaculair. Haar man Jay Z speelt tijdens diezelfde awardshow voor het eerst Empire State Of Mind, en tijdens het slotstuk sluit hij aan bij U2, dat voor de Brandenburger Tor klassieker Sunday Bloody Sunday speelt. Laat dat maar aan Bono over.

Justin Bieber mag al een award voor 'beste man' in ontvangst nemen als hij nog amper de baard in de keel heeft, op 16-jarige leeftijd. Optreden doet ie dat jaar nog niet, maar ook een andere aankomende popkoningin vestigt definitief haar naam: Rihanna. Zij is één van de eersten op het grootste podium die vol op de Europese elektronische sound duikt. Gezeten op een troon, omringd door bloemen, een diadeem in haar haar, zingt zij Only Girl In The World.

Wonderlijke ster, die Bruno Mars (in Amsterdam dit jaar ook van de partij). In zijn stijl komen allerlei dingen samen die bij elkaar niet per se klinken als een succesformule. Rock, soul, soms knipogen naar doo wop, gezongen met een stem die doet denken aan de jonge Michael Jackson. Hoe dan ook: het werkt, want de zanger staat aan de absolute top. In 2011 treden ook de Red Hot Chili Peppers op, net als LMFAO, Coldplay, Lady GaGa en natuurlijk Snow Patrol, dat in Belfast een thuiswedstrijd speelt.
 

Dans is altijd enorm belangrijk geweest tijdens de MTV awards, en dus moest de grootste sensatie op dat vlak er natuurlijk zijn: Koreaan Psy en zijn Gangnam Style. Hoewel de beste man een behoorlijke carrière heeft in zijn thuisland, komt hij voor de rest van de wereld natuurlijk totaal uit het niets. Hij verbreekt record na record op YouTube, en ziet mensen massaal zijn dansmoves imiteren. Muse, Pitbull en Taylor Swift treden op, en Carly Rae Jepsen zingt haar gouden popliedje Call Me Maybe.