De Nieuwe Oogst, waar ging het mis?

Blunderende gemeente of overambitieuze directie?

Erik Zwennes ,

Het Rotterdamse podium De Nieuwe Oogst (DNO) is dicht. Na het vertrek van directeur Sam Maipauw is een interim-directeur aangesteld die op dit moment gesprekken voert met het personeel over de ontbinding van hun contracten. Van een deel van het personeel was het contract al niet verlengd, zij staan al op straat. De boekhouder is inmiddels zelf opgestapt. Afgelopen weekend vond het laatste evenement in DNO plaats.

In april van dit jaar werd bekend dat directeur Maipauw opstapte, een verklaring bleef toen achterwege. Nu vertelt hij dat een besluit van de gemeente Rotterdam, om amper vier maanden na de opening de subsidie al te stoppen, de laatste druppel was. “In januari van dit jaar heb ik aangegeven dat ik stop. Ik sta voor de resultaten tot 1 april en loop niet weg voor verantwoording.”

Bestuur
Nu wordt ook duidelijk dat de relatie met het bestuur niet goed was. Programmeur Roger Brouwn, vanaf het begin betrokken bij DNO en eveneens in onderhandeling over de beëindiging van zijn lopende contract, is kritisch over dit bestuur. “De bestuursleden hadden weinig kennis van het reilen en zeilen van een podium. Er was weinig affiniteit met de specifieke doelgroepen en men kwam niet naar borrels. Vanaf het begin was beleid dat het bestuur op elke gastenlijst stond. Pas toen Sam was opgestapt, heb ik voor het eerst twee bestuursleden gezien bij een optreden.”

Inboedel
Ook nu de interim-directeur, econoom Jurri Rooyackers, de boeken van DNO probeert af te sluiten, twijfelt Brouwn over het bestuur. “Ik heb begrepen dat het geluid, licht en aanverwante zaken voor een bedrag van 76.000 euro is verkocht aan de gemeente. Dit had een nieuwprijs van 300.000 euro.” In een schriftelijke reactie van de woordvoerder van wethouder Laan wordt dit bevestigd. ‘Deze spullen zijn overgenomen in het kader van de beëindiging van de huurovereenkomst.’

Schulden
Over de financiële afhandeling van DNO is Brouwn sceptisch. Hij vertelt dat er een acute financiële situatie is ontstaan. “Ik kreeg een keiharde programmeerstop en moest op het laatste moment mijn laatste evenement Jamrock verplaatsen. Dat is geen risico-evenement en levert gegarandeerd winst op. Als je zonder schulden wil afsluiten zul je dat soort evenementen juist door moeten laten gaan. Het bestuur wilde openstaande subsidies naar voren schuiven om zonder schulden de sleutel netjes bij de gemeente in te leveren. Ik vermoed dat er flinke schulden open blijven staan.” Of er daadwerkelijk sprake is van een faillissement van de stichting is niet duidelijk. De gemeente zegt hierover: ‘de afwikkeling van de stichting valt onder de verantwoordelijkheid van het bestuur van DNO.’

Paniek
In september 2011 ging De Nieuwe Oogst open. Nu blijkt dat dat de gemeente al in december 2011 resultaat eiste. Maipauw vertelt dat hij een waarschuwing af gaf aan de gemeente dat het boekjaar 2011 niet met een vette winst afgesloten zou worden. “Wethouder Laan moet toen in paniek zijn geraakt en heeft per direct de subsidie gestopt. Vervolgens hebben wij twee maanden zonder geld gezeten. Met een aangepast plan is dat uiteindelijk vanaf maart weer op gang gekomen. Iedereen die de popsecter een beetje kent, weet hoe zwaar de maanden januari en februari zijn. In december 2011 heb ik geopperd om te sluiten zonder faillissement. Ik heb ooit gezegd dat ik niet weet of Rotterdam geduld genoeg heeft en helaas moet ik nu concluderen dat dat geduld er absoluut niet was. Vervolgens heb ik in januari aangekondigd dat ik stop.”

Zorgelijke positie
De woordvoerder van wethouder Laan reageert als volgt: ‘DNO heeft destijds melding gemaakt van de financiële positie van de instelling. Die was dusdanig zorgelijk dat besloten is om geen subsidie uit te keren totdat er een nieuw plan van aanpak zou liggen om die positie te verbeteren. De subsidiebevoorschotting voor 2012 is vervolgens alsnog gestart onder aanvullende voorwaarden, waaronder de verplichting om maandelijks te rapporteren over inkomsten, uitgaven, aantal activiteiten en aantal bezoekers en de verplichting om een afwijking >10% op de begroting of prestaties te melden gedurende het jaar.’

Ontslagen
Maipauw kijkt terug op een aantal bewogen jaren. Zo werd hij in 2010, toen DNO nog niet eens open was, al geconfronteerd met een flinke klap. Het nieuwe college van Rotterdam trad aan en de nieuwe wethouder van Cultuur eiste een directe stop van de verbouwing van de Maassilo waarin DNO huist. “Ik heb toen al zeven man moeten ontslaan”, aldus Maipauw. “Ik wist toen ik begon dat het moeilijk zou worden, maar niet dat het zo moeilijk zou worden. Drie weken voordat ik zou beginnen, werd het initiatief door de gemeenteraad gekeeld. Gelukkig heb ik vanaf het begin een goed team gehad dat geloofde in DNO. Mijn doelstelling werd om dit podium open te krijgen.”

Watt
Half juni 2010, vlak voor het Rotterdamse poppodium Watt failliet ging werd bekend dat voor dit pand een aanvullende verbouwing van 1,5 miljoen nodig was om door te kunnen zonder geluidsoverlast. Nu blijkt dat De Nieuwe Oogst heeft laten onderzoeken of het geld voor de verbouwing van de Maassilo niet naar Watt zou kunnen. Nico Haasbroek, oud-hoofdredacteur van het NOS Journaal heeft dit destijds serieus onderzocht. Maipauw: “Ik stuitte op een veto van de wethouder. Ik vermoed dat men Watt als een hoofdpijndossier beschouwde en het ongezien heeft afgekeurd. De ligging is natuurlijk beter en de ruimte zou ideaal zijn. Vanaf het begin was duidelijk dat wij niet de hele Maassilo gingen gebruiken.”

Rechts lullen en links vullen
Onlangs verscheen een artikel in Nieuwe Revu waarin onder meer DNO aan bod komt. Hier wordt (deels anoniem) gesproken over iPhones voor het personeel, ‘kwijtraken’ van miljoenen en wanbeleid. Roger Brouwn vindt het raar dat er geen wederhoor plaats heeft gevonden. “Het is niet raar dat een aantal personeelsleden in een organisatie een telefoon krijgen. Ik zag er vanaf omdat ik al een telefoon heb. Voor de toestellen is nooit betaald, dat is een deal met de provider. Het verhaal van de miljoenen is uit de lucht gegrepen door iemand met belangen, Aziz Yagoub die enerzijds op goede commerciële wijze podium Perron bestiert, maar net zo goed op andere momenten gebruik heeft gemaakt van subsidies. Hij roept al jaren over een te commerciele programmering van DNO, maar kent niet de ins en outs.” Maipauw valt hem bij: “Hij heeft zelf bij ons en bij Watt aanvragen gedaan voor evenementen, dat is toch hypocriet. Rechts lullen en links vullen.”

5,1 miljoen
Een andere bron in het Revu artikel, het oude DNO hoofd horeca, spreekt over wanbeleid en stelt dat er vier miljoen euro verdwenen zou zijn. Maipauw: “Hij is geen boekhouder. Vanaf het begin zijn er gigantische bedragen genoemd rondom DNO. Er zou 15 miljoen zijn, die hebben wij nooit gezien hoor. Toen wij begonnen was er sprake van een bedrag van elf miljoen. Die vier miljoen heeft DNO niets mee te maken gehad en is voortijdig al naar andere projecten gegaan. De verbouwing van de Maassilo heeft 2,4 miljoen gekost. Als je de subsidie tot en met 2012 mee zou rekenen kom je uit op 5,1 miljoen. De rest van het gereserveerde bedrag is naar andere projecten gegaan. Destijds ook naar Watt.”

Alles is voor niets
“Het is zo enorm zonde. Ik kan met overtuiging zeggen dat we allemaal ons best hebben gedaan om De Nieuwe Oogst te laten werken”, verzucht Brouwn. “Zoiets kost tijd. Ik heb bijvoorbeeld drie jaar moeten lobbyen bij Mojo om dance in DNO te krijgen. Uiteindelijk lukt dat en kunnen we bijvoorbeeld araabMUZIK neerzetten. Daar komen dan tweehonderd man op af, maar het is wel een sterke boeking die je podium smoel geeft. Ik durf te zeggen dat DNO inmiddels het beste geluid van Rotterdam had. Nu is alles voor niets geweest.”

Popmuziek geen prioriteit
Afgelopen weekend was dus het laatste evenement in De Nieuwe Oogst. Maipauw hoorde dat dit wel eens het laatste zou kunnen zijn en is met zijn kinderen naar World BBoy Classic geweest. “Ik was bij de eerste avond en wilde bij dit laatste evenement zijn. We moeten concluderen dat popmuziek geen prioriteit heeft voor de gemeente Rotterdam. Dat doet pijn. Nu zal men op zoek gaan naar een zondebok en dan komen ze bij mij. Als ik terugkijk sta ik achter mijn beleid. Met de kennis van nu hadden we wellicht in een veel vroeger stadium pas op de plaats moeten maken. Maar de omstandigheden waren daar niet naar door politieke druk, haast en deadlines.”

De interim-directeur van De Nieuwe Oogst is gevraagd naar een reactie. In plaats daarvan viel vandaag het persbericht op de mat dat DNO de deuren sluit. Mocht er meer bekend worden over de details rondom de sluiting, dan zullen we hier uiteraard over berichten. Inmiddels is duidelijk dat de gemeente via de dienst Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam (OBR) alle sloten heeft vervangen. Het personeel kan niet meer de zalen in of via de voordeur naar binnen, maar moet via de entree van de Creative Factory naar binnen en buiten.