In politiek Den Haag is ophef ontstaan over internationale onderhandelingen die verstrekkende gevolgen kunnen hebben voor internetgebruikers. De Europese Unie onderhandelt met de Verenigde Staten namelijk over een verdrag tegen namaak. In deze op te stellen Anti-Counterfeiting Trade Agreement (ACTA) staan de vrijheden van internetgebruikers op het spel. Dit werd duidelijk na het recentelijk lekken van een document inzake de onderhandelingen.

De Amerikaanse overheid blijkt zeer ver te willen gaan in de aanpak van online piraterij. Zij zet in op veel meer en zware strafrechtelijke sancties tegen inbreuken op auteursrecht zoals het downloaden van muziek uit illegale bron. In het document is te lezen dat ISP’s (Internet Service Providers) verantwoordelijk worden voor illegale handelingen van hun klanten. Tot het linken naar illegale files aan toe. Het faciliteren van dergelijke activiteiten zou strafbaar moeten worden, waardoor illegale downloaders afgesloten worden door hun provider.

Duidelijk wordt ook dat er in de onderhandelingen door Amerika aan bepaalde Europese ‘zekerheden’ wordt getornd. Een voorbeeld hiervan is de door de EU vereiste ‘interoperabiliteit’ van onder meer legale downloads. Dit houdt in dat bijvoorbeeld muziek niet alleen op een iPod af te spelen is. Amerika wil van die verplichting af waarmee het de entertainment industrie sterk tegemoet treedt.

Volgens Judith Sargentini, Europarlementariër van GroenLinks en Arda Gerkens, Kamerlid van SP is een sterke controle op dit internationale overleg noodzakelijk. Sargentini zegt op het Groenlinksblog dat hier juist het probleem ligt, omdat het overleg tussen de EU en VS grotendeels achter gesloten deuren plaats vindt. “Zo worden de verdedigers van het vrije internet op achterstand gezet,” aldus Sargentini. Inmiddels kregen Groenlinks en SP van de betrokken staatssecretaris Frank Heemskerk (Economische Zaken) de toezegging dat hij snel openheid geeft over het verloop van de ACTA-onderhandelingen.

Een andere interessante zin het document is de volgende: “Betrokken partijen voorzien in adequate rechtsbescherming en doeltreffende rechtsmiddelen.” Volgens Gerkens hoeven we ons in Nederland geen zorgen te maken over de handhaving en strafmaat van eventuele Europese regelgeving. “Ook Economische Zaken en Justitie zien niets in voorstellen als Three Strikes Your Out (bij de derde overtreding wordt een internetter afgesloten).”

Volgens Sargentini is er ondertussen bijna een Kamermeerderheid tegen het downloadverbod. Gerkens benadrukt dat de SP niet is opgeschoven in zijn standpunt. “Het belangrijkste is dat we van de kopieheffingen afraken,” zegt Gerkens. “Er zijn nu zelfs geluiden dat er een heffing op computers en mobieltjes zou moeten komen. Om die heffing tegen te gaan, zou een downloadverbod op de lange termijn - wanneer er voor de consument voldoende goede alternatieven zijn – een belangrijk tegenbod kunnen zijn. Maar dat is dus pas aan de orde wanneer er voor consumenten geen reden meer is om naar illegale bronnen te grijpen. In Zweden is gebleken dat na het verbod 80% van de consumenten gestopt is met illegaal downloaden.”