Onrust en protest tegen 'embedtax'
De actie van Buma/Stemra heeft voor veel protest en onrust gezorgd. Meerdere blogs plaatsten verklaringen. FileUnder reageerde door de vaste Spotify-banner onder recensies te vervangen door een disclaimer met "Hier had muziek moeten staan". MusicFromNL was net gestart met een nieuwe videorubriek om "artiesten uit Nederland nog beter te kunnen promoten" en noemt het "een klassiek voorbeeld van een achterhoedegevecht waar Nederlandse muziektalent de dupe van is". De site roept op tot het tekenen van de petitie tegen de embed-tax. Ook Klaas Leegwater van LiveXS denkt dat de heffing negatief uit zal pakken voor artiesten: "Het zijn bijna altijd Nederlandse artiesten die vragen om aandacht. Embeds zijn een heel belangrijk marketinginstrument geworden en binnen social media draait het om delen via publiek. Het is niet zo dat er veel geld verdiend wordt met muzieksites. Wij zorgen er bovendien al 18 jaar voor dat er meer concertkaartjes verkocht worden."
Muziekblogs over embedlicentie Buma: "De artiest is de dupe"
Rondje langs blogs: veel onvrede, weinig licenties
Kicking the Habit is zeker niet het eerste Nederlandse muziekblog dat met Buma/Stemra in aanraking komt. Het nieuwe platform BandPlanner ging in oktober online en werd dezelfde maand gesommeerd een licentie (voor achtergrondmuziek) af te sluiten, zo blijkt uit een mailwisseling. Een belrondje leert: Cortonville regelde zelf een set licenties, MusicFromNL heeft een bulkdeal, maar onder meer KindaMuzik, LiveXS en Puna niet. Gemene delers zijn de verbazing en verontwaardiging over gebrek aan transparantie en vermeende dubbele afdracht. Toch menen sommigen dat je het maar beter geregeld kunt hebben. "Anders merk je dat Buma een hele machtige organisatie is, die de juridische afdeling inschakelt", reageert directeur Rob Jeursen van Bandplanner.
Buma/Stemra heeft al 2300 licenties met online sites (niet alleen muziek), vertelde directievoorzitter Hein van der Ree vorige week in een video-interview (zie hierboven). Van der Ree vindt het heel normaal dat een site als Kicking the Habit 130 euro per jaar betaalt voor de auteurs. De directeur noemde ook KindaMuzik als partij waarmee hij in gesprek wil: "Een aantal sites heeft nog geen licentie, een aantal wel, anderen hebben brieven gehad of willen we mee gaan praten." Bottom line voor Buma: "De rechter heeft bepaald dat embedden een nieuwe openbaarmaking is en in principe hebben auteurs bij een openbaarmaking recht op een vergoeding. We gaan in ieder geval dit jaar nog licenties afsluiten met duizenden websites." 3voor12 maakt vast de balans op.
MusicFromNL en Puna
"Ik heb met belangstelling de brievenbus geopend, maar gelukkig zat er niks in", vertelt Arjen van der Straaten van MusicFromNL. De directeur sloot voor zijn site, die naast profielpagina's van artiesten en nieuws ook een groot songtekstenarchief herbergt, vorig jaar wel een 'paraplu-overeenkomst' (bulkdeal) met Buma/Stemra. "We hebben daarnaast een mondelinge overeenkomst om samen te streven naar meer transparantie, maar van de kant van Buma/Stemra hebben we daar niets meer van gehoord. Ons bezwaar bij de handelswijze van Buma/Stemra is dat zij wel gelden int, maar niet aan alle rechthebbenden uitkeert. Ook in het geval van video's hebben wij geen vertrouwen in een rechtvaardige verdeling van de gelden die geïnd worden."
Bij Puna hebben ze net als MusicFrom wel een KvK-inschrijving en banners op de site, maar geen Buma/Stemra overeenkomst. Het zeer populaire hiphopblog heeft ook geen brief ontvangen, verklaart Adai O'Bryan, een van de oprichters. "Wij plaatsen al jaren alleen YouTube-embeds." De discussie over embedlicenties noemt hij een lastig verhaal. "75% van de artiesten op onze site is helemaal niet bij de Buma aangesloten. Bovendien sturen labels en artiesten het materiaal zelf naar ons op. In 2008 hebben wij Gers Pardoel al opgepikt en in 2009 Fresku en Hef. Het zou zonde zijn als dat straks niet meer kan." O'Bryan is geschrokken van de tarieven die Kicking the Habit ontving, waarbij tot 40.000 streams € 130,- (per jaar) in rekening wordt gebracht. "Soms halen we op één dag al 40 tot 50.000 streams. In hiphop is dat de cultuur; de liefhebbers zitten allemaal online, want op radio en tv wordt het toch niet gedraaid."
KindaMuzik
"Je zou toch hopen dat dit de laatste stuiptrekking is van een organisatie met een fossiel business-model, foetert Niels van der Tang. Zijn KindaMuzik embedt ook wel eens een Soundcloud of Bandcamp onder een recensie. "Wij linken vooral redelijk veel, onder meer naar Spotify, maar of dat nu ook geldt als openbaarmaking", weet de oprichter niet. Hij heeft voor zover hij weet geen brief ontvangen. "Ik heb de postbus al een paar weken niet geleegd, maar we hebben in 2008 al eens een briefje van onze vrinden gehad bij wijze van proefballon." KindaMuzik stopte toen met het embedden van YouTubes. "Toen kwam er een storm van kritiek en is het een stille dood gestorven. Nu gaan ze weer verder met de hele grote vissen." Van der Tang doelt daarmee op radioportal Nederland.fm. "Je kan je niet voorstellen dat ze door sites als ons en Kicking the Habit aan te schrijven denken wat aan hun bestuursleden te kunnen geven. Blijkbaar is de redenering dat een KvK-inschrijving gelijk staat aan een cash machine. Als streaming je core business is dan snap ik het, maar onze core business is mensen enthousiast maken over nieuwe muziek."
'Achtergrondmuziek' op BandPlanner
Ging het bij Kicking the Habit om een 'on demand licentie' voor streaming muziek, BandPlanner ontving van dezelfde afdeling Digital & Crossmedia van Buma/Stemra een aantal dwingende mails om een licentie af te sluiten voor achtergrondmuziek: 'muziek met een ondersteunende functie, bijvoorbeeld voor het geven van meer sfeer aan een website. Het gaat hier dus niet om het laten horen van muziek met als doel de distributie, verkoop of uitzending van muziek.' BandPlanner biedt een platform waar beginnende bands een profiel kunnen aanmaken (evt. met zelf geüploade YouTube-clip) en waar podia bands op basis van agendabeschikbaarheid kunnen zoeken. "Wij zijn een doorgeefluik van amateurbands. We doen niks zelf maar brengen alleen de partijen bij elkaar. Podia betalen voor toegang tot de gegevens van een artiest."
BandPlanner zocht in de opstartfase contact met Buma/Stemra met de wens om beginnende muzikanten op de eigen site te informeren over de mogelijkheden van Buma Jr. Na een afspraak met Buma-adviseur Juliette Tetteroo over wederzijdse verwijzingen, kreeg BandPlanner het eerste verzoek een achtergrondmuziek licentie af te sluiten. "Tot mijn stomme verbazing moesten wij zelf ook auteursrechten betalen", vertelt Jeursen. "Daar zakt toch je broek vanaf? Waarom moeten wij betalen? YouTube draagt al rechten af en wij uploaden zelf geen muziek. Zeer opmerkelijk en teleurstellend." Uiteindelijk besloten Jeursen en zijn partner de vereiste € 27,50 per maand (exclusief btw) te betalen. "We betalen nu onder protest, omwille van het vermijden van juridische procedures."
Cortonville regelde het zelf
Daar zat Cortonville ook niet op te wachten. "Maanden voordat we online gingen zijn we al met Buma/Stemra om de tafel gegaan en hebben we een overeenkomst uitonderhandeld", legt algemeen directeur Renée van Dongen uit. "De meesten die bij ons werken zijn ook muzikanten en wij vinden dat we ook auteursrechten moeten afdragen." Van Dongen vindt het wel gek als YouTube ook al voor de embeds betaalt. "Ik ben het niet per se overal mee eens, maar het is allemaal wettelijk geregeld. Eigenlijk zijn de Buma-regels zo ouderwets dat ik verwacht dat het nog wel aangepast wordt, zeker met alle veranderingen in het bestuur." O'Bryan van Puna snapt de dubbele belasting op YouTube-filmpjes ook niet. "Wij embedden het zo dat ook de reclame te zien is. Ik denk dat de meeste sites er van uitgaan dat artiesten daar hun geld vandaan halen."
Onduidelijkheid en gevolgen
Er is veel onduidelijkheid over wat de geldende tarieven zijn en waar je nu precies wel voor moet betalen. Van der Straaten heeft vraagtekens bij het belasten van embedded filmpjes in het MusicFrom-nieuws. "Alleen YouTube weet hoe vaak een artiest bij ons gedraaid is, bij Buma belandt het op de grote hoop. Wij hebben google ads op de site en als publisher krijg je daar geld voor. Dat revenue share model hebben ze niet voor filmpjes met reclame via YouTube en dat is een beetje naar. We kunnen wel betalen maar er niet aan verdienen?" MusicFromNL startte onlangs een nieuw initiatief met video, maar vindt "dit beleid wel weer heel demotiverend. Die jongens van Kicking the Habit zijn eigenlijk hele goede journalisten met een mooi blog, maar ze verdienen geen ene sodemieter", oordeelt Van der Straaten. "Het zal niet de eerste keer zijn dat goede initiatieven door dit soort maatregelen de nek wordt omgedraaid."
Bij Puna wachten ze even af. "Als we een brief krijgen gaan we zeker het gesprek aan. Ik denk dat Buma zelf als bemiddelaar ook een oplossing kan en moet bieden. Want artiesten zijn er niet echt bij gebaat als Buma zo blogs aanpakt." Van der Tang valt hem bij: "Uiteindelijk zijn de artiesten, hun leden dus, hier de dupe van. Ik hoop dat de organisatie nu een keer door die leden tot inkeer komt. Als wij zo'n brief krijgen is dat wel vervelend. De vraag is of een paar advertenties opwegen tegen die kosten en dat is bij ons zeker niet zo. Als we die licentie opgedrongen krijgen, dan gaan we wel stoppen."