Stringfellow (43), die sowieso een goede naam heeft voor een gitarist, is naast gitarist ook songschrijver, producer en arrangeur. Sinds eind jaren ’80 heeft de lijst aan samenwerkingen zich uitgebreid tot zijn spel in Big Star, die in de jaren ’70 onder leiding van Alex Chilton faam verwierf, en toers met punkhelden Lagwagon en R.E.M., met wie hij tien jaar rondreisde en op wiens albums Reveal (2001) en Around The Sun (2004) hij meespeelde. Hij speelde live mee met en op albums van Snow Patrol, Neil Young, Patti Smith en Death Cab For Cutie. Stringfellows solowerk is vooralsnog op één hand te tellen met de albums This Sounds Like Goodbye (1997), Touched (2001) en Soft Commands (2004). Aan dat rijtje kan nu Danzig In The Moonlight worden toegevoegd, dat 1 oktober uit kwam.
Ken Stringfellow: "Ik ben een onafhankelijke eenmansstaat"
Gitarist The Posies kan niet wegblijven uit Nederland
Ken Stringfellow, die als gitarist van de Amerikaanse band The Posies enige bekendheid genoot in de jaren ’90, is zo’n muzikant die met allerhande bekende bands heeft getoerd en op allerlei bekende platen te vinden is. Zo werkte hij onder meer met R.E.M. en Patti Smith. Sinds een jaar of tien verblijft hij in Parijs en komt hij regelmatig naar Nederland om met producer JB Meijers te werken, die het debuutalbum van Carice van Houten produceerde. Meijers strikte Stringfellow om het album te co-schrijven en produceren. Zowel Stringfellows als Van Houtens album is met precies dezelfde groep Nederlandse muzikanten opgenomen. “Carice kwam met een stel ogen van iemand die nog nooit een plaat had gemaakt.”
Een verzameling korte verhalen met een apocalyptisch randje
Een verzameling korte verhalen, zo omschrijft Stringfellow zijn nieuwe album Danzig in the Moonlight. Eén van de thema’s die hij aansnijdt op zijn album is de apocalyps. Nu kun je volgens hem altijd wel apocalyptische dingen vinden als je ernaar op zoek gaat, maar hij voelde zich gedwongen om hier wat over te zeggen. “We zitten in het jaar 2012. De laatste paar jaar hebben mensen het veel gehad over die Maya-kalender en het einde van de wereld. Er is altijd heavy stuff aan de hand, dat zit in onze Westerse cultuur. We zijn getraind om een apocalyps te verwachten. Dat gebeurt al sinds de middeleeuwen. In het jaar 999 gingen mensen spontaan dood, zo bang waren ze voor het jaar 1000 dat erop volgde en zo zeker waren ze ervan dat het einde van de wereld in zicht was. Mijn generatie groeide op met de Koude Oorlog, dus wij werden er ook elke dag op getraind. Het is er altijd, dus ik dacht, ik overdenk de kwestie ook eens.” Het onheilspellende thema heeft Stringfellow verwerkt in een nummer dat uit drie delen bestaat, 4am Birds – The End Of All Light – The Last Radio. “Dat is mijn homage aan het vergaan van de wereld. Of ik er ook in geloof? Nou ja, het zou zomaar kunnen gebeuren als ik deze zin af heb gemaakt. Maar ik heb nog plannen voor de toekomst, laat ik het zo zeggen.” Stringfellow vindt het idee van het vergaan van de wereld een bron van angst, en dan met name irrationele angst. “Als het zou gebeuren zou je het waarschijnlijk niet eens merken. Daarom dacht ik: wat als we het heel mooi maken en er niet bang voor zijn? Stel je eens voor hoe spectaculair het einde van de wereld zou zijn, net zoals een supernova (het spectaculair exploderen van een ster in het heelal, red.). Die bekijk je ook van een afstand en is een hele mooie consequentie van kleurige gassen in het stelsel die zich uitbreiden. Dat gebeurt dus in dat nummer. Mijn bedoeling was om het orgastisch te laten worden. In het laatste deel van het nummer wordt het muzikaal wat gewelddadiger.” Om in hemelse sferen te blijven gaat het daaropvolgende nummer Odorless, Colorless, Tasteless over God. “Het universum is voorbij maar God is eeuwig. Hij heeft niks meer te doen en geen publiek. Niemand rouwt om hem want iedereen is weg.” Dus wat doet God? “Hij jammert, daarom klinkt het zo zielig. Hij zit daar maar boven allemaal dingen te maken. Kijk, een nevelvlek, is dat niet gaaf? Oh, er is niemand die het kan zien...”
‘Carice van Houtens onervarenheid werkte goed’
Stringfellow lijkt een speciale band met Nederland te hebben. Hij kan hier om meerdere redenen in ieder geval niet wegblijven. Zo werkte en tourde hij eerder samen met singer-songwriter Sonja van Hamel, die ook voor zijn nieuwe album een deel van het artwork voor haar rekening nam. Stringfellow werkt al een aantal jaar met een groep Nederlandse muzikanten. Hij noemt de samenwerking een logisch gevolg van zaken. “Dat komt omdat ik al ruim twintig jaar door Europa toer. Mijn albums met The Posies zijn hier in de jaren ’90 heel populair geweest, ook onder de muzikanten hier zoals producer JB Meijers. Die zoeken me dan op.” Zo ook JB Meijers, die hem benaderde om samen te werken. Die samenwerking noemt Stringfellow een “belangrijke ontwikkeling” in zijn carrière. Tot hij Meijers ontmoette deed hij bijvoorbeeld weinig productiewerk in Nederland. “Het klikte meteen. JB kent een hoop getalenteerde mensen. Het is eigenlijk een beetje een mysterie waarom hij me steeds nomineert voor allemaal projecten. Misschien omdat hij me vertrouwt, anders zou hij niet zoveel moeite in me steken.” En van het één kwam natuurlijk het ander en zo schreef en produceerde hij ineens mee aan Carice van Houtens debuutalbum See You On the Ice. “Carice was geweldig om mee te werken. Ik heb veel dingen op haar album gespeeld, maar ook meegeschreven en geproduceerd.” Zowel Stringfellows als Carice’s album zijn in essentie gemaakt door dezelfde groep muzikanten: drummer Joost Kroon (New Cool Collective), toetsenist Pim Kops (De Dijk) en Meijers en Stringfellow speelden op beide albums en namen de albums ook in dezelfde ICP Studios in Brussel op. “Beide albums zijn op een vreemde manier nauw verwant. We hebben ook een fijne gevoeligheid ontwikkeld met deze groep mensen nu we al op een aantal albums hebben samengewerkt. We hebben gewerkt aan die vibe. Carice kwam voor die vibe maar kwam ook met een stel ogen van iemand die nog nooit een plaat had gemaakt. Dat kan heel cool zijn, en dat was het in dit geval ook. Ze was een onervaren artiest maar ze had een vrij goed idee van wat er verwacht werd van het artistieke proces. Ze wist wanneer het niet goed genoeg was en wanneer ze verder moest gaan. Veel mensen die voor het eerst iets opnemen zijn daar bang voor, die denken vaak ‘dat was vet’, en willen niet verder gaan. Carice wel.”
‘Ik laat mezelf de uitzondering op de regel zijn vanwege het resultaat’
Aan die werkwijze heeft Stringfellow zelf overigens lak. “Ik zal je wat grappigs vertellen: zo werk ik helemaal niet. Ik zou tegen iedereen zeggen dat het proces van een album schrijven zo werkt. Alles dat ik doe klinkt precies zoals het eruit komt. De enige reden dat ik mezelf de uitzondering op de regel laat zijn is vanwege het resultaat.” Stringfellow vindt zichzelf ook best een rare snuiter. “Ik heb veel aspecten van Rain Man (film over autistische man met Dustin Hoffman, red.). Het schrijfproces vindt continu plaats in mijn hoofd en dan komt het er afgemaakt uit. Ik heb het namelijk al maanden in mijn hoofd zitten redigeren, hoewel zich dat in mijn onderbewuste afspeelt.” Voor Stringfellow duurt het ook een geruime tijd voordat hij iets met zijn materiaal doet. Zijn vorige album, Soft Commands (2004), dateert van acht jaar terug. “Ik heb andere albums en projecten voor anderen gemaakt. Op een gewone dag schrijf of mix ik voor iemand anders, dus heb ik geen tijd om te schrijven. Als ik wel tijd heb, zijn de driften van mijn onderbewustzijn ook klaar. Ik heb mijn schrijfproces overgegeven aan mijn onderbewustzijn, ik vertrouw het.” Daar gaat zijn nieuwe album Danzig In The Moonlight ook over. 'In The Moonlight’ is een verwijzing naar het onderbewuste. “Je onderbewuste is al het onderbelichte gedoe dat onder je bewuste gedachten zit en daar laten we ons licht op schijnen. Die titel gooide mijn onderbewustzijn er al in 2005 uit als een grapje, maar ik moest er nog even over nadenken. Danzig is natuurlijk een verandering. De plek Danzig, dat tegenwoordig bekend staat als Gdańsk, is ook heel interessant. Er is na de Eerste Wereldoorlog in de jaren ’20 veel om gevochten door onder meer Polen, Rusland en Duitsland. Op een gegeven moment werd besloten dat niemand die stad zou krijgen en het z’n eigen entiteit of natie zou worden. De stad heeft aspecten van verschillende dingen maar het behoort tot niets. Ik dacht: dat ben ik precies. Ik woon in een land waar ik niet ben geboren (Parijs, red.) en ik word nooit Frans. Ik werk in Nederland maar ik zal nooit Nederlander worden. Als ik terug ga naar Amerika heb ik zo lang in het buitenland gewoond dat ik nu iets heel anders zal zijn. Ik verschil ook enorm van mijn buren of vrienden die niet in het buitenland gewoond hebben. Ik ben deze onafhankelijke eenmansstaat geworden.”
Ken Stringfellow – Danzig In The Moonlight kwam 1 oktober uit en is tijdelijk te beluisteren op de Luisterpaal. 1 november presenteert hij zijn album met de volledige Nederlandse bezetting in Paradiso. 2 november speelt hij in De Unie, Rotown (Rotterdam), 3 november in Mezz (Breda) en 4 november in de Spiegelbar van Tivoli (Utrecht).