Feesten zoals Tribes moet je koesteren, want zelden komen Zuid-Afrikaanse genres als amapiano, gqom en afrohouse op zo’n mooie manier samen als vannacht in Paradiso.

Ken je die monumentale partyscene uit The Matrix Reloaded? Dat ze daar met z’n duizenden in een gigantische grot - de moeder aller ravecaves - in slowmotion staan te dansen? Sensueel, bronstig en bijna dierlijk? Dat beeld komt telkens weer bovendrijven op deze stomende vrijdagnacht in Paradiso, op het jaarlijkse Tribes-feest uit de koker van het Rotterdamse Cloud8 en Amsterdamse Ziongate.

Je mond valt toch open, de eerste keer dat twee bloedmooie dansers in afrofuturistische bladgoud-outfits opeens op de zijkanten van de dj-booth klimmen, en daar traag, bezwerend en ook ronduit uitdagend beginnen te dansen? In de hele zaal - sorry, ravecave - stijgt er een collectief gejuich op, een soort spanning die wordt ingelost. Zo zijn er telkens weer nieuwe dansers op de booth te zien, met ieder een eigen stijl, de ene bijna voguend en de volgende eerder een streetdancer die met een big smile rondspringt. Wat ook meehelpt: die booth is laag en midden op het podium gezet en wordt 360˚ omringd door het publiek, dus zie je aan de overkant altijd de gezichten van mensen die uit hun dak gaan.

De muziek die tijdens Tribes klinkt - een megafeest in drie zalen met in totaal 19 dj’s op de line-up - is een smeltkroes van allerlei elektronische muziek uit (voornamelijk Zuid-)Afrika en de Afrikaanse diaspora. Er zitten twee gedachten in Tribes besloten, zo lijkt het: enerzijds opnieuw verbinding zoeken met moeder aarde en Afrikaanse voorouders, het herontdekken van een soort spiritualiteit die we anno 2023 verloren zijn. En anderzijds kijken hoe de toekomst daarvan eruit zou kunnen zien, en hoe die dan zou klinken. Soms worden die gedachten heel erg on point uitgedragen (de dansers, de wierook die de hele Paradiso kruidig en rokerig doet geuren, de maskers die in de bovenzaal aan de wanden hangen) en soms… ehm…. wat minder. Neem de projectoren die als een soort mega-commercial dat Tribes-logo projecteren op de muren, de cringy AI-kunst die voorbij flitst, de alomtegenwoordige glowsticks bij de diepe melodieuze house van aanstormend talent Thakzin (wiens producties ook in zeker drie andere sets voorbij komen vannacht).

Muzikaal overheerst vandaag de amapiano van gasten als Felo Le Tee. Dance die een tikkeltje trager is dan house - eigenlijk altijd rond de 115 BPM - met langgerekte breaks en veel vocalen. In de drops zit juist géén four to the floor kickdrum, maar gesyncopeerde bassen en logdrums die je direct in de onderbuik raken. Een track als ‘Peacock Revisit’ bijvoorbeeld: als je die thuis opzet snap je waarschijnlijk totáál niet hoe je erop moet dansen, maar zodra die drop door het geluidssysteem van poptempel Paradiso schalt? Dan klinkt het werkelijk monumentaal. Felo Le Tee is in het genre een ster - inmiddels is het echt dringen in de zaal - en het is best wel sick hoe hij zomerse gitaren en jazzy keys contrasteert met véél duisterdere, dreigende tracks vol chants en percussie. Maar die spanning lijkt-ie toch niet helemaal vol te houden door te eindigen met de bijna cheesy, slicke popvariant van amapiano.

In het programma van de grote zaal zit weliswaar een vrij logische lijn (van amapiano en batida naar afrohouse), maar veel van de geprogrammeerde dj’s zijn in hun sets net iets te stijlvast, ze bouwen eigenlijk totaal niet voort op wat de collega’s voor hen deden, denken ook niet vooruit wat de dj erna van plan zou kunnen zijn. DJ Danifox bijvoorbeeld, een van de sleutelfiguren uit de Tia Maria Produções-scene in Lissabon. Die kliek heeft een totaal eigen sound uitgediept, een genre genaamd batida (voor de nerds: check ook het Principe-label!) met een voor het ongetrainde oor wellicht wat verwarrende groove. Danifox draait ook vandaag louter batida, en dat valt dus totaal dood tussen de amapiano-dj’s. En Cincity en Djeff clashen ook direct nogal hard met de amapiano van Felo Le Tee: de vierkwartskick van hun serieuze, melodieuze afrohouse is echt een totaal andere beleving (en er wordt ook minder op gedanst).

Dan maar naar de kelder, waar het trio Omagoqa laat horen hoe overweldigend de gqom uit hun thuisstad Durban klinkt. Het zijn gebalde vuisten van platen, echte hypemuziek ook. Dacht je dat die kickdrum diep was? Oh, er komt ook een nóg diepere bas onder, en dan een nóg lager getunede kick, terwijl er militante percussie in triolen overheen raast. Leuke gasten ook, die keihard meeklappen met die percussie, schreeuwen van plezier en met de shirts boven het hoofd beginnen te wapperen.

Daarna zijn de sets van achtereenvolgens de Zuid-Afrikaanse afrohouse-dj Caiiro en Wes Lee en Ricks in de grote zaal ook behoorlijk indrukwekkend: zij doorkruizen iets meer stijlen, gaan makkelijker van felle, duistere afrohouse naar lomere, jazzy feelgoodplaten en weer terug. Nog eenmaal klimmen die prachtige dansers de dj-booth op, valt de mond gewoon wéér open. Feesten zoals Tribes moet je koesteren, want zelden komen deze genres op zo’n mooie manier samen.