Een pakketje met twee flessen rode wijn, een stift, en een Tivoli-shirt: zo kwam Erik Mans van Tivoli ineens op de ledschermen van de Ziggo Dome te staan. Bij Pearl Jam natuurlijk, de band die al ruim 25 jaar een speciale band heeft met Nederland, Pinkpop, en vooral Tivoli. Erik was stomverbaasd: 'Ik had niet eens door dat ik in beeld was!' Hij legt uit hoe Eddie Vedder op Pinkpop steeds in Tivoli-shirts verschijnt – en of hij er vrijdag weer een aan gaat trekken.

Bij de toegift komt Eddie Vedder het podium van de Ziggo Dome op met een blocnote in zijn handen. Gaat-ie een gedicht oplezen? Een politieke boodschap? Is het een gloednieuw liedje waarvan hij de tekst nog niet kent? 'Ik wil graag van deze gelegenheid gebruik maken om iemand te bedanken...' Uit het notitieblok trekt hij een foto op A5-formaat van Erik Mans, held van Utrechts poppodium Tivoli. De foto komt duidelijk uit de 90s, toen Erik en Eddie elkaar ontmoetten bij de show van Pearl Jam. Na dat concert droeg Vedder op Pinkpop 1992 én bij terugkomst in 2000 een T-shirt met Tivoli-logo erop. Maar hoe komt hij nou weer aan die foto? En hoe kwam deze liefde tussen Pearl Jam en Nederland eigenlijk tot stand?

'Dit is mijn vriend Erik van Tivoli. Bedankt man. Dit is hem, zien jullie hem?' Eddie houdt de foto precies voor de camera, en het hoofd van Erik Mans (uiteraard in Tivoli-shirt gestoken) verschijnt meters groot op de schermen van de Ziggo Dome. 'Dit volgende nummer dragen we aan hem op.' Als de band vervolgens 'Yellow Moon' instart, staat Erik Mans nog vol verbazing in het publiek. 'Ik had helemaal niet door dat hij dat plaatje liet zien! Ik stond aan de zijkant. Ik hoorde wel dat hij over Tivoli begon en mijn naam noemde. Toen kreeg ik ineens allemaal berichtjes, dat ik dus op die schermen stond.' 

CV Pearl Jam

1991 Ten
1992 Uitverkochte show in Tivoli, eerste keer Pinkpop
1993 Vs.
1994 Vitalogy
1996 No Code
1998 Yield
2000 Binaural, tweede keer Pinkpop
2002 Riot Act
2006 Pearl Jam
2009 Backspacer
2013 Lightning Bolt

Het is een mooi verhaal, de geschiedenis van de liefde tussen Pearl Jam en Nederland, en Tivoli in het bijzonder. In 1992 speelden ze in het voormalige kraakpand aan de Oudegracht. Ten was nog maar net uit, maar de tent was al uitverkocht. Erik Mans was in de jaren '80 een van de krakers van het pand, en is sindsdien werkzaam bij Tivoli. In 1992 was hij er dus bij: 'Het was hun eerste grote uitverkochte show in Nederland of Europa volgens mij, dus Eddie was heel enthousiast. Ik tourde toen met Mudhoney, ik kende mensen die hij ook kende, dus ik raakte met hem in gesprek. Toen heb ik hem meegenomen naar ons fameuze Kafé België. Daar heb ik hem een Duveltje en een Koninckje gegeven.' Voor die biertjes werd Erik later bedankt in de brief die Eddie voor hem achterliet: 'Thanks for introducing me to “the devil”... and the king as well.' Die avond was voor Vedder zo bijzonder, dat hij Tivoli op Pinkpop graag wilde eren. 'De eerste keer op Pinkpop, toen hij van die camera-arm af sprong, had hij een Tivoli-shirt aan dat hij zelf had nagemaakt', vertelt Erik. Het nieuwe Tivoli-shirt dat Vedder in 2000 op het festival droeg kwam, had Erik zelf aan hem gegeven.

Nu, nog eens achttien jaar later, wordt Erik opnieuw uitgebreid bedankt. En het zou zomaar kunnen dat Eddie vrijdag op Pinkpop dankzij Erik voor de derde keer een Tivoli-shirt aan heeft: 'Ik dacht, nu gaat-ie weer op Pinkpop spelen, dus ik heb een pakketje langs gebracht. Met twee goeie flessen rode wijn, want daar houdt hij van, en het originele T-shirt wat-ie toen de eerste keer heeft proberen na te maken. Ik had er nog twee shirts bij gedaan met een stift, met een papiertje met daarop “In case you'd prefer to make your own shirt again”. Om te zorgen dat het ook aankomt – want ze krijgen natuurlijk een hoop spullen – had ik een fotootje van mezelf op het pakket gedaan. Zodat ze zouden herkennen dat het van mij was.' En een paar uur later staat die foto dus ineens metershoog op de ledschermen in de Ziggo Dome, en Erik Mans is net zo verbaasd als iedereen. 'Ik heb geprobeerd er een zo leuk en grappig mogelijk pakketje van te maken zodat het goed terecht zou komen. Dat is duidelijk gelukt!'

Setlist: Pearl Jam in Ziggo Dome, 13 juni 2018

Setlist
1. Long Road
2. Low light
3. Elderly Woman Behind The Counter in a Small Town
4. Corduroy
5. Do the Evolution
6. Given to Fly 
7. Mind Your Manners
8. Red Mosquito 
9. Wishlist
10. Even Flow 
11. Severed Hand  
12. Not For You
13. Daughter 
14. Again Today (Brandi Carlile cover)
15. Got Some 
16. Down
17. Better man
---
18. Yellow Moon
19. Footsteps
20. Jeremy
21. Why Go 
22. Porch
23. Black
24. Alive
25. Fuckin' Up (Neil Young & Crazy Horse cover)
26. Indifference

Maar dan nu de hamvraag: gaat Eddie dat Tivoli-shirt ook aantrekken? 'Ik ben gisteren na de show even naar de kleedkamer gegaan, en daar heeft hij gezegd dat hij inderdaad dat Tivoli-shirt aan gaat trekken, ja!', vertelt Erik. 'Het grappige is, hij herinnert het zich allemaal precies. En 1992, dat is 26 jaar geleden, hè, dat is ongelofelijk. Die connectie met Tivoli en Pinkpop, dat is voor Eddie nog altijd belangrijk.'

Het is een verhaal dat veel zegt over Vedder, de man die ondanks decennia van roem nog steeds steevast als enorm vriendelijke, dankbare man wordt omschreven. Ook door Erik: 'Het is een hele zachtaardige jongen, die door het succes destijds een beetje overvallen is. Dat is-ie altijd al geweest, en hij is het nog steeds.'

Zelf is Erik er ook bij op Pinkpop: 'Ja, dat wil ik wel zien, ja. Ik wil er wel bij zijn om te zien of hij weer een TIvoli-shirt aan doet.' En misschien vindt daar nog wel een sentimentele Pinkpop 1992 flashback plaats: 'Eddie wil graag de cameraman ontmoeten, die toen op die arm zat waar hij vanaf sprong. Ik hoop dat dat lukt.'

Nog vijf dingen die opvielen bij de eerste show van Pearl Jam's nieuwe Europese tour

1. In plaats van een toegift, krijgen we een pauze

Na zeventien nummers in anderhalf uur stapt Pearl Jam even het podium af. Meestal deelt de band hun drie uur durende sets op in een flinke eerste akte van zo'n twintig songs, plus twee toegiften. In de Ziggo Dome gaat het er anders aan toe: halverwege last Pearl Jam een korte pauze in, om daarna bij terugkomst nog een uur aan een stuk door te spelen. Na afsluiter 'Indifference' wordt er kort tijd gemaakt voor applaus, en dan zijn ze weg. Komen ze nog eens terug? Nee, Pearl Jam houdt het bij tweeënhalf uur dit keer.

2. Even lijkt het of ze Ten zijn vergeten

In het hoofdgedeelte van de set komen vooral nummers van vijfde album Yield (1998) langs, plus een paar nummers van de andere albums, en alleen 'Even Flow' van debuutplaat Ten. Opvallend, want meestal worden die oude hits lekker breed over de set uitgesmeerd. Zijn ze ze soms zat? Nee, gelukkig: in deel twee van de show rammen ze er zomaar vijf Ten-tracks achter elkaar doorheen.

3. Het enige nieuwe liedje is een cover

De fans zitten met zwetende bovenlip te wachten: gaan ze nieuwe nummers spelen?! Helaas, geen nieuw eigen werk in de Ziggo Dome vanavond, en zelfs het losse liedje 'Can't Deny Me' van drie maanden geleden komt niet voorbij. Wel een cover die we voor het eerst live horen. Pearl Jam stopt eigenlijk altijd een paar covers in de set. Neil Young's 'Fuckin' Up' speelden ze al vaker, de Pearl Jam-versie van 'Again Today' van Brandi Carlile krijgt zijn live debuut. Vorig jaar droeg de band deze cover van de Amerikaanse folkrocksongwriter bij aan een benefietalbum voor War Child, maar ze speelden het nooit eerder live.

4. Eddie Vedder is een feminist (en helemaal klaar met Trump)

Vedder maakt een pijnlijk grapje over het WK: 'Veel succes! Wacht, no fucking way, doen jullie niet mee?!'. Hij maakt 'm af met een feministische opmerking: 'Ach ja, nu hebben jullie tijd over voor belangrijke dingen, zoals goed zorgen voor je dochters en zussen, en ervoor zorgen dat het speelveld voor hen gelijk is.' Luid gejuich is het gevolg. Verder praat hij in de Ziggo Dome ook over de legalisatie van wiet in Amerika ('Ik gebruik het nu meer als aftershave dan dat ik het rook!'), en zingt hij een aangepaste versie van 'Wishlist', met in het laatste couplet een sneer naar Donald Trump: 'I can't wait for our new president / to lift this world right up again / his hate and fear will not last / they will be relics of the past'.

5. Welke nummers horen we voor het eerst op Pinkpop?

Pearl Jam stond al twee keer eerder op Pinkpop, maar als de setlist van dinsdagavond een aanwijzing is, kunnen we er vanuit gaan dat de show er dit keer compleet anders uit zal zien: 16 van de 26 nummers die de band speelde, hebben we op Pinkpop nog niet eerder gehoord. Natuurlijk zit 'Mind Your Manners' van het album Lightning Bolt uit 2013 daartussen, maar ook publieksfavorieten 'Do The Evolution' en 'Red Mosquito' zouden zomaar voor het eerst langs kunnen komen in Landgraaf. Maar ja, het zou natuurlijk ook kunnen dat we vrijdag wéér een totaal andere setlist krijgen.