Muziekfilms op Netflix: spelden uit de hooiberg

Muziekaanbod op langverwachte videodienst nog mager

Atze de Vrieze ,

Twee weken geleden ging dan na lang speculeren eindelijk Netflix van start in Nederland. De Amerikaanse dienst wordt wel de Spotify voor films en series genoemd, en dat schept verwachtingen. Van de muziekdienst zijn we inmiddels een gigantische catalogus met meer dan twintig miljoen tracks gewend. Wat vinden we op Netflix? En dan meer specifiek: welke muziekfilms zijn de moeite waard?

Nou, dat valt niet mee. Het wordt vaker geroepen: het aanbod van het langverwachte Netflix is bepaald niet zo overweldigend als we van streaming muziekdiensten gewend zijn. De Amerikanen houden er een andere manier van werken op na dan de muziekdiensten. Per titel worden series of films ‘aangekocht’. Netflix onthulde daarover onlangs dat specifiek gekeken wordt welke titels populair zijn bij torrentsites als The Pirate Bay. Er wordt dus nog met man en macht gesleuteld aan het topsegment, zodat voor de spannende onderkant nog weinig aandacht is. De absolute klassiekers onder de muziekfilms – films als Woodstock, This Is Spinal Tap, Dylan’s Don’t Look Back, platenzaakfilm High Fidelity – staan er niet op.

Diensten als Spotify en Deezer werken anders: de diensten gingen allebei pas van start nadat alle vier de major labels (inmiddels zijn het er nog maar drie) aan boord waren. Die leverden in principe allemaal hun hele catalogus aan, met uitzondering van een aantal grote acts die hun kont tegen de krib gooiden, zoals The Beatles, Pink Floyd, Metallica en Led Zeppelin. Natuurlijk wordt actief naar die grote namen gehengeld, maar de uitbreiding vindt vooral plaats aan de onderkant, bij kleinere labels en back catalog.

Goed, tip 1: hack je browser. Met eenvoudig te installeren plugins als Mediahint en Hole Unblocker is het mogelijk het veel grotere Amerikaanse aanbod te bereiken. Dat klinkt als nerd-stuff, maar is bijna net zo makkelijk als het omzeilen van de Pirate Bay blokkade. Doe je dat niet, dan blijft er weinig keuze over als het op muziek aankomt. Ontblok en je kunt de volgende tips terugvinden.

Pearl Jam Twenty
Om maar meteen met een gigant te beginnen: Seattle veteranen Pearl Jam bestonden pas twintig jaar en vierden dat met een documentaire die Twenty heet, natuurlijk een grappige knipoog naar het debuutalbum. Natuurlijk komen naast de successen ook de dieptepunten aan de orde, met de dood van Mother Love Bone-frontman Andrew Wood, het Roskilde-drama en de strijd tegen Live Nation. De regie is in handen van Hollywood-klasbak Cameron Crowe (Almost Famous, Vanilly Sky), die eind jaren tachtig als rockjournalist naar Seattle kwam, met zijn neus in de grunge-boter viel en een persoonlijke band met Pearl Jam opbouwde.

Bob Marley
Meer dan dertig jaar na zijn dood deed regisseur Kevin MacDonald een poging de ultieme documentaire te maken over de grootste Jamaicaanse ster ooit: Bob Marley. En hoe: Marley duurt maar liefst twee-en-een-half uur, bevat veel archiefmateriaal, aangevuld met interviews met alle betrokkenen die hij maar voor de lens kon krijgen, met onder andere vrouw Rita Marley, Bunny Wailer, Peter Tosh en Lee ‘Scratch’ Perry. De film zit vol muziek, maar probeert ook recht te doen aan de maatschappelijke context (de moeilijke omstandigheden in Trench Town) en het rastafari-geloof.

Charles Bradley: The Soul Of America
Een van de meest bijzondere verhalen van de afgelopen jaren was de doorbraak van soulzanger Charles Bradley. 63 was hij toen hij werd opgepikt door de mensen van het Daptone label, na een leven vol problemen en een jarenlange carrière als James Brown-imitator in New Yorkse clubs. Daptone specialiseert zich in klassieke soul, zoals die in de jaren zestig en zeventig gemaakt werd. Een bijzonder verhaal, dat aan kracht wint door de ontroerende uitstraling van de oude man, die geniet van zijn succes en tegelijk zijn moeder nog probeert te verzorgen.  

Last Days Here
Het huidige aanbod van Netflix richt zich voornamelijk op grote namen, meer dan op bijzondere verhalen. Deze film over Bobby Liebling is een echte documentaire-film, in plaats van een verzameling archiefmateriaal en interviews over een grote ster. Een film bovendien die je ook kunt kijken als je nooit van Liebling of zijn achtergrond – hardrockband Pentagram – gehoord hebt. Liebling’s verhaal heeft niets met glamour te maken: de rocker is al tientallen jaren verslaafd aan harddrugs en woont berooid en eenzaam in de kelder van zijn ouders.

Classic Albums: Fleetwood Mac
De Classic Albums-serie ligt nog vers in ons geheugen, al is het maar omdat de VPRO er een heel aantal uitzocht. Het idee is simpel maar zeer effectief: bands gaan terug naar de studio om te vertellen over de totstandkoming van die ene klassieker. Hoe ontstonden de songs? Maar ook: in welke omstandigheden. Wat dat betreft is hitplaat Rumours van Fleetwood Mac natuurlijk een schot in de roos: het album draait volledig om de twee echtscheidingen die een persoonlijke scheuring in de band aanbrachten. Ook zeer de moeite waard: Meatloaf (echt!), Nirvana, The Band en Sex Pistols.

Snoop Dogg: Reincarnated
Niet iedereen geloofde Snoop Dogg toen hij beweerde tot het rastafari-geloof bekeerd te zijn. Bunny Wailer bijvoorbeeld, nooit te beroerd voor een quote. Snoop Lion (want zo moeten we zijn reggae-incarnatie noemen) sloeg keihard terug: “You wasn't the shit in the Wailers. You was just one of them: Bob, Peter Tosh, then you. They dead mean more than you do alive." Ideale reclame voor zijn project, dat niet echt een goede plaat opleverde, maar wel een heel aardige film. In Reincarnated reist Snoop naar Jamaica om de roots van de reggae te zoeken.

Magic Trip
Strikt genomen is Magic Trip geen muziekfilm, maar een film over drugsexperimenten die zeer tot de verbeelding sprak bij de hippie community. De film grijpt terug naar de beroemde roadtrip die schrijver Ken Kesey en zijn Merry Pranksters. Ze reden in een felgeverfde bus dwars door Amerika en probeerden allerlei middelen uit. Ook aan boord: de mannen van psychedelische rockband The Grateful Dead. De reis was veel meer dan een lang-leve-de-lol-feestje. Kesey werd wereldberoemd met de roman One Flew Over The Cuckoo’s Nest, waarin de effecten van medicatie op psychiatrische patiënten centraal staan.

Beat Street
Wild Style zochten we eigenlijk, tevergeefs, maar die andere hiphopklassieker staat er wel tussen: Beat Street. De film speelt zich af in The Bronx ten tijde van de hiphopexplosie en laat feiten en fictie mooi in elkaar overlopen. We zien breakdance, graffiti en rap, de basiselementen van de muziekvorm die uitgroeide tot een van de meest toonaangevende stromingen ter wereld. In de film treden de populaire artiesten van toen – Grandmaster Melle Mel & The Furious Five, Afrika Bambaataa, Doug E Fresh en DJ Kool Herc – op, net als de beste breakdance crews uit die tijd. Ook boeiend voor hiphopliefhebbers: Ice-T’s regiedebuut The Art Of Rap, die binnenkort door de VPRO op Nederland 3 uitgezonden wordt.

Beavis and Butthead Do America
Uit de hoogtijdagen van MTV: Beavis & Butthead. De twee vuilbekkende hardrockfreaks waren op een gegeven moment zo populair dat er een complete bioscoopfilm over ze gemaakt werd. Normaal kwamen de twee niet echt de bank af en leverden ze hilarisch commentaar op muziekvideo’s, nu trekken ze door de VS, in al hun puberale naïviteit op zoek naar avontuur. Dat brengt ze langs hoeren en nonnen, op de rand van de dood in de woestijn en zelfs in het Witte Huis. Met muziek van No Doubt, Ozzy Osbourne, Engelbert Humperdinck (ja, echt) en de hitcover Love Rollercoaster van Red Hot Chili Peppers.

Talihina Sky: the Story Of Kings Of Leon
Is Kings Of Leon een van de belangrijkste bands van het moment? Daar kun je over discussiëren. Ze hebben dankzij Sex On Fire in elk geval wel een van de grootste rockhits van de laatste tien jaar op hun naam. Het is bovendien een band met een bijzondere achtergrond: drie broers en een neef uit een streng-gelovige familie in Nashville, die na een aantal jaren met redelijk succes ineens tot supersterren uitgroeien. Rauwdouwers uit het zuiden van de VS, die iets te vaak naar de fles grijpen om grip op hun leven te houden.

The Other F Word
Je zit in een punkband, drinkt bier, schuimt de wereld af, hebt succes. Een leven zonder al te veel nadenken. En dan opeens ben je vader, hoeksteen van de familie. Onder andere Fat Mike van NOFX en Mark Hoppus van Blink 182 komen voor in deze slim bedachte en heerlijk uitgevoerde muziekfilm. Ook de beroemde skateboarder Tony Hawk zit in de film. Maar die is natuurlijk ook ontzettend rock 'n roll.

You're Gonna Miss Me
LSD-gebruik en schizofrenie, dat is een dramatische combinatie, zo ondervond Roky Erickson. De Texaan was de leider van de psychedelische band 13th Floor Elevators. Het liedje uit de titel kreeg een nieuw leven in de romantische platenzaakkomedie High Fidelity. Daar wordt hij al opgevoerd als een absolute held, maar lange tijd werd hij helemaal niet zo gezien. Achteraf wordt hij gezien als een legendarische sixties pionier, maar het duurde jaren voor hij uit de vergetelheid gehaald werd.