TOOL creëert magische bubbel in ZiggoDome

Ze mogen dan zuinig zijn met nieuwe muziek, fans van TOOL komen live aardig aan hun trekken. Met het album Fear Inoculum (2019) kwam de progressieve metalband uit Los Angeles al drie keer langs in ZiggoDome, en in die drie passages heeft de band een soort definitieve vorm gevonden: een zaal gevuld met stoelen en een strikt verbod op het maken van foto’s en filmpjes. Wees met ons, ga mee in de trip, en anders rot je maar op.

Het klonk die vorige keer wat onwerkelijk, een zitconcert van een metalband, maar TOOL-fans zitten niet te wachten op een moshpit en hun muziek vraagt om focus en persoonlijke ruimte om je heen. Op zijn best is de band in ruim tien minuten durende stukken als ‘Pneuma’ en ‘Rosetta Stoned’, epische vergezichten van gitaar-riffs, tempowisselingen en ritmische toverkunst. Dan zie je ook mooi hoe frontman Maynard James Keenan doelbewust in de schaduw blijft (zijn iconische spike-kapsel slechts een silhouet aan de flanken) en drummer Danny Carey het volle licht pakt. Zijn drumstel is een rariteitenkabinet met een keur aan elektronische percussiepads, een Buchla Marimba en een modulair synthsysteem. Alles wat je hoort maar niet ziet op het podium komt waarschijnlijk uit zijn vingers en voeten.

Hoewel je bij TOOL op verschillende lagen in kunt tunen zie je om je heen dat veel fans proberen Carey te volgen. Dat is voorwaar geen eenvoudige opgave. Een jonge kerel kiest de percussie-elementen om mee te luchtdrummen, twee broers naast elkaar hebben elk een ander ritme te pakken en toch allebei gelijk, een meisje met blauw haar weet met haar lichaam elke conga, elke snare en elke kick te vangen. Zij ademt de muziek met elke vezel van haar lichaam. Ze is niet de enige, want het is niet moeilijk voor te stellen waarom dit voor mensen de belangrijkste band van hun leven is. 

Die dominantie van het ritmische element blijkt trouwens wel relatief als Carey na de pauze in 'Chocolate Chip Trip' een kwartier de tijd krijgt om met een POV-camera zijn kit te tonen. Laat hem dan toch maar opgaan in het hypnotiserende geheel van de band, omgeven door visuals van stromende lava, huidloze mensen of extreme close-ups van ogen. Pas dan krijgt de muziek betekenis en gelaagdheid, met teksten over angst en spiritualiteit. Bij afsluiter ‘Stinkfist’ wordt de zaal verlost van het strikte regime, maar niet voordat Maynard James Keenan nog een paar ‘dickheads’ uitfoetert. De rest van de zaal doet het gretig, maar het voelt merkwaardig vies om mee te doen. Terwijl Keenan bezingt hoe mensen zich verliezen in extremiteiten om in godsnaam maar wat te voelen, oogt die zee van schermpjes verbluffend banaal.