Emil Landman over ‘An Unexpected View’

In 9 weken een reis om de wereld met als eindbestemming een nieuwe plaat

Tekst: Cherelle de Graaf / Foto: Ben Houdijk ,

Vorig jaar oktober stapte singer-songwriter Emil Landman op de trein in Amsterdam. Negen weken en veertien landen later kwam hij terug met een bundel aan verhalen en inspiratie voor een nieuwe plaat. Hij schreef o.a. songs in Rusland, Mongolië, China en Zuid-Korea. 3voor12/Utrecht sprak met de zingende solo-reiziger over zijn ervaringen, de verschillende lagen van inspiratie en Mongoolse keelzang.

Emil, vertel eens, wat dacht je toen je op die trein stapte?
Het was voor mij een vrij makkelijke keuze. In eerste instantie wilde ik gewoon graag op reis. Reizen inspireert me. Ik schrijf graag liedjes, dus gitaar mee en gaan! Ik zie daarna wel wat er van komt. Toen bedacht ik me dat ik graag al reizende een nieuwe plaat wilde schrijven. Het voordeel aan reizen met de trein is dat je gewoon lekker muziek kunt maken. Als je een coupé voor jezelf hebt is het sowieso geen probleem, maar ik heb bijvoorbeeld ook een keer vanuit Moskou vier dagen in de trein gezeten met een Rus die het juist hartstikke leuk vond als ik gitaar speelde.

Op welke manier heb jij je laten inspireren door de plekken die je hebt bezocht?
Sommige plekken inspireerden me door te kijken naar hoe mooi het daar was en wat dat dan op dat moment met je doet, andere plekken inspireren weer omdat je zo ver van huis bent. Het is geen proces waarbij je je afvraagt hoe je omgeving eruitziet en daar simpelweg een liedje over schrijft. Ik wilde voor deze plaat dieper gaan. Je moet jezelf bewust afvragen wat een plek écht met je doet. Zo schreef ik in Japan het nummer ‘Closer’, wat gaat over het moment dat als ik Japan zou verlaten het tijd was om terug te gaan naar huis. Dat liedje gaat dus niet per se over Japan zelf of de stad waarin ik verbleef, maar over het feit dat ik op een persoonlijk hoogtepunt was aangekomen. Andere liedjes gaan weer meer over dat ene moment daar. Je hebt als het ware verschillende lagen van inspiratie. Daarom is het uiteindelijk een diverse plaat geworden.

Heet dit album om die reden ‘An Unexpected View’?
Ja, het idee van reizen is dat je je soms heel tof voelt en de keerzijde is dat je je soms ook heel slecht voelt. Ik wilde absoluut niet de easy way out nemen. Wat is er anders voor proces? Je stapt elke keer weer ergens anders uit de trein en je weet niet hoe het verder verloopt. Uit pure eenzaamheid of heimweegevoelens zijn soms songs ontstaan waar ik ook heel blij mee ben. Alle songs komen uit een ander gemoed en uit een andere plek. Dat maakt het zo bijzonder.

Heb je je bijvoorbeeld ook laten inspireren door muziek van de lokale bevolking?
Overal ter wereld wordt straatmuziek gemaakt, dat vind ik heel tof! Zo ben ik in Mongolië naar een traditionele keelzangvoorstelling geweest. Dat was ongelofelijk mooi. Ik wist oprecht niet dat ik daar kippenvel van kon krijgen! Daar zat ik dan in m’n eentje, zo ver van huis, en dan komt zoiets opeens hard binnen. Het raakte me gewoon. Toch heb ik dan niet direct het verlangen om Mongoolse keelzang in mijn plaat te verwerken. Het mooie vind ik dat het niet uitmaakt of je in een museum in London bent of zoals nu een cappuccino in het Lloyd Hotel in Amsterdam aan het drinken bent. Als iets je pakt en raakt en je voelt daardoor dat je een mens bent met gevoelens, dan vind ik dat mooi. Het maakt niet uit hoe je geïnspireerd raakt. Het is aan jezelf om te kijken wat je binnenlaat en hoe je dat vervolgens vertaalt in songs. Het mooie aan reizen vind ik dat je je automatisch bewuster openstelt voor wat er op je pad komt. Je hebt een hele andere mindset en als je probeert om daar wat langer in te blijven hangen, dan is het heel fijn om daar momenten van inspiratie in te vinden.

Veertien nieuwe songs uit veertien landen. Mooi aantal! Heb je dat zo gepland?
Wow! Zo heb ik dat nog niet bekeken, wat een openbaring dit! Dat is sowieso toeval. Als het een album was geworden met acht songs, dan was het ook goed. Er stond wat mij betreft absoluut geen druk op. Ik weet dat ik als songschrijver snel kan schrijven. Als er iets is, bijvoorbeeld een melodie of iets dat mij pakt, dan lukt het me redelijk snel om daar richting aan te geven. Ik zou geen plaat willen uitbrengen die voor mijn gevoel middelmatig is. Ik ben gewoon heel open naar mezelf geweest: als het niet lukt, dan lukt het niet. Ik kan altijd nog een weekendje naar Texel.

Je debuutplaat ‘Colours And Their Things’ was het resultaat van een reis door Amerika. Zou je kunnen zeggen dat liedjes schrijven in het buitenland jouw ding is?
Het is toevallig dat ik nu twee platen in het buitenland heb geschreven en ik zou het ook zeker niet uitsluiten voor een derde keer. Maar ik twijfel er niet aan dat ik in Utrecht ook gewoon een mooie plaat kan schrijven. Dat neemt niet weg dat dit voor mij heel fijn werkt, heel efficiënt. Je sluit jezelf even af van wat er thuis allemaal gebeurt. Je bent alleen bezig met de reis en met muziek maken. Je stapt dus echt in een soort bubbel. Ik kan me voorstellen dat een plaat schrijven in Utrecht lastiger is, omdat je telefoon continu gaat en er weer feestjes zijn waar je graag naartoe wilt.

Een groot gedeelte van je reis heb je vastgelegd met een filmcamera. Hoe was het om op die manier je reiservaringen met de rest van de wereld te delen?
De camera wordt op een gegeven moment ook een beetje je maatje. Je bent alleen en je kunt, juist omdat andere mensen jouw taal niet spreken, in zo’n camera je verhaal vertellen zonder dat iemand het hoort. Het is fijn om soms op die wijze je gedachten te delen. Wat ik ook leuk vond aan die vlogs is dat mensen van thuis of mensen die mij volgen zo ook een beetje mee op reis waren, Maar op een gegeven moment was het tijd om de muziek de muziek te laten zijn. Hetzelfde als met een boek en een film. Bij een boek kun je zelf lekker visualiseren hoe alles eruitziet en bij een film wordt dat allemaal voor je bepaald. Dan betekent het voor jou misschien weer wat anders dan voor mij.

Je bent op dit moment druk bezig met je tour. Met welk gevoel speel je je liedjes nu?
Als ik live speel, voel ik me weer helemaal zoals tijdens mijn reis. Als een soort van gratis mini-vakantie! Die liedjes zijn ergens ontstaan en in die zin hebben ze ook een soort emotionele lading voor mij, zeker omdat de plaat nu nog nieuw is.