De laatste etappe van de vierdaagse uitputtingsslag staat alweer op het programma, maar wie dacht aan een rustig einde, moet goed zoeken om in het programma iets van zijn gading te vinden. Nochtans blijkt een aantal bands te beschikken over een eigenschap die men bij Roadburn wellicht wat minder vaak aantreft, tenminste niet in het artistieke werk dat we krijgen voorgeschoteld: Humor.

Elizabeth Colour Wheel & Ethan McCarthy @ Roadburn 2023

ELIZABETH COLOUR WHEEL & ETHAN LEE MCCARTHY

We starten echter in vertrouwd zwaartillende sferen, met de laatste compositieopdracht van dit jaar: Een samenwerking tussen de nieuwkomers van Elizabeth Colour Wheel en Ethan Lee McCarthy (vooral gekend van Primitive Man). Wanneer we The Terminal binnenstommelen, toont zangeres Lane Shi zich nog van haar meer melancholieke kant, maar vooraleer we goed en wel een plek met goed zicht hebben uitgezocht worden we al overrompeld door ijselijk gekrijs en een instrumentaal kabaal dat de meeste mensen niet snel zullen associëren met de zondagmiddag. We moeten er zelf ook weer even inkomen, dat geven we eerlijk toe, waarbij niet helpt dat het geluid in de Koepelhal, de neerhangende zwarte doeken ten spijt, vaak echt wel erg schel is. Misschien worden we oud, en we kunnen ons goed voorstellen dat het moeilijk is om zo'n hal ervoor te behoeden een totale galmbak te worden, maar een iets minder schrille geluidservaring zou ons soms niet onwelkom zijn. Hoe dit ook zij, het gevoel van diepe existentiële angst en pijn weet deze groep prima over te brengen, ook in de spaarzaam aanwezige rustige interludes, die goed geplaceerd zijn in het grotere geheel. Voor ons gevoel al vrij vlug verschijnen op het scherm achter de band groot de woorden 'Thank You', en inderdaad blijkt men voor deze compositie minder minuten nodig te hebben gehad dan op het tijdschema was aangegeven, maar het feit dat de tijd voor ons sowieso snel voorbijging is op zich natuurlijk een goed teken. De extreme noiserock van Elizabeth Colour Wheel weet te boeien, wat haar een mooie toekomst belooft, al zal die zich waarschijnlijk niet zo vaak meer in dit soort grote ruimten afspelen - dat geldt trouwens voor wel meer, zo niet de meeste bands op dit festival, wat de grote dankbaarheid van veel optredende artiesten heel invoelbaar maakt.

Elizabeth Colour Wheel & Ethan McCarthy @ Roadburn 2023

Imperial Triumphant @ Roadburn 2023

IMPERIAL TRIUMPHANT

Daarna stappen we voor de verandering weer eens naar een vertrouwde band op de Main Stage; vertrouwd dankzij een eerdere editie van Roadburn, welteverstaan, want het uit New York afkomstige Imperial Triumphant had de droeve eer het laatste optreden in het teloorgegane Patronaat te verzorgen. Nu mogen de goudgemaskerde artiesten op het grootste podium staan, wat de fraai verzorgde visuals bij hun show eigenlijk meer recht doet wedervaren. Dat visuele element is geen bijkomstigheid bij deze band, die er sowieso een origineel concept op nahoudt: Grootsteedse black metal, een genre dat zich normaal gesproken meer laat inspireren door de woeste vrije natuur. Een metropool heeft natuurlijk ook haar sinistere zijden, dat vormt wel een aanknopingspunt, al schijnt de band met haar retrofuturistische beelden van verlaten wolkenkrabbers met scifi-achtige elementen vooral het imposante, overweldigende en ook wel mysterieuze van de grootstad te willen doen uitkomen. In wezen appelleert men aan een gevoel van verwondering over de mogelijkheden van de moderne techniek die je heden ten dage gerust nostalgisch mag noemen; de tijd van de wereldtentoonstellingen, toen men dacht dat de moderniteit de grootste dromen zou laten uitkomen, wat ook fysiek gestalte kreeg in voor die tijd reusachtige bouwwerken als de Eiffeltoren.

Denk overigens niet dat de dissonante black metal van deze band hierdoor aan haar eigen pretenties bezwijkt - men beschikt ontegenzeggelijk over het nodige gevoel voor humor, getuige de aankondigingen van een melige sci-fi-horror-b-film-achtige vrouwenstem tussen de nummers door, die ons er onder andere op attent maakt dat we na de show merch van de band kunnen kopen. Een bizarre, maar tevens best vrolijke noot dus in een vaak zwaar programma, ook door de incidentele toevoeging van een trombonespeler en de 'off-stage-antics' van een door het publiek wandelende bassist. Vermakelijk.

Imperial Triumphant @ Roadburn 2023

Witte Wieven @ Roadburn 2023

WITTE WIEVEN

Na ons even te hebben ondergedompeld in de meer traditioneel genadeloze black metal van Ossaert uit Zwolle, zakken we weer iets verder naar het zuiden af voor het optreden van het (deels) lokale Witte Wieven. Voor dit optreden staat tot ver buiten de belendende barruimte een rij voor Hall of Fame, wat geen onvertrouwd beeld is voor dit festival, maar gelukkig heeft de gestaag vallende regen een eerder licht verkwikkend dan doorwekend karakter, en blijken we na het opengaan van de deuren nog ruim op tijd te zijn gekomen. Witte Wieven mocht op dit festival ook al eerder haar kunsten vertonen, eveneens in Het Patronaat, maar dan aan het begin van de dag. Ondertussen is er net een nieuwe plaat aan het overzichtelijke oeuvre toegevoegd, waarvan we uiteraard het nodige te horen krijgen, maar ook het oudere werk (waaronder persoonlijke favoriet 'Met Beide Benen In Het Niets', die trouwens ook als afsluitende livetrack op het nieuwe album 'Dwaallicht' terugkeert) wordt niet overgeslagen tijdens deze namiddagshow. De atmosferische en melodieuze, met melancholieke doemelementen doorspekte blackmetalvariant die Witte Wieven ons brengt, stijlvol begeleid door zwartwitbeelden van mistige bossen, vormt een welkome aanvulling op het meer stug doorratelend materiaal van een aantal aanwezige vakbroeders. Dat denken wij, en dat denkt blijkbaar ook het in stille toewijding luisterende publiek, dat de band met enthousiast handgeklap voor haar verrichtingen beloont.

Witte Wieven @ Roadburn 2023

Iskandr @ Roadburn 2023

ISKANDR

Na een pauze om die immer opdringerig aanwezige innerlijke mens tevreden te stellen, kunnen we dan weer naar dezelfde plek terugkeren voor het optreden van het eveneens Nederlandse eenmansproject Iskandr, als loot ontsproten aan de gewaardeerde 'Haeresis Noviomagi'-stam die ons landje de afgelopen jaren veel mooie zwarte kunst heeft geschonken. Met dat project zijn we redelijk goed bekend, maar het spreekt voor zich dat de rijke, met martiale folk en andere niet-zwartmetalige elementen gelardeerde arrangementen die we van het studiomateriaal gewend zijn niet op deze wijze door Omar Kleiss (de man achter de aan de held uit de klassieke oudheid ontleende naam) tijdens een liveoptreden vertolkt kunnen worden, in elk geval zeker niet zonder hulp van anderen. Dit hoeft uiteraard geen probleem te vormen voor de onbevangen luisteraar die met dat (vroegere) werk niet vertrouwd is, maar hindert de beleving van iemand met een ander verwachtingspatroon wel behoorlijk. Aan de podiumpresentie van Kleiss en de sfeervolle beelden die zijn performance begeleiden zal het in ieder geval niet liggen.

Iskandr @ Roadburn 2023

MAMALEEK

Een onverwacht komische noot wordt ons vervolgens voorgeschoteld door de incognito optredende Amerikanen van Mamaleek, een misschien soms wat (gespeeld?) verbeten of gefrustreerd klinkend, maar over het geheel genomen toch vrolijk gezelschap dat ons vergast op een soort rurale jazznoise. Ruraal, inderdaad, en dat karakter wordt door de aanwezigen massaal opgepakt, zo blijkt wel uit de gevarieerde boerderijdiergeluiden die tussen de nummers door hier en daar uit het publiek opstijgen. De stemming onder festivalgangers wil op zo'n laatste dag nog wel eens olijk worden, en de goed doordachte, maar ludieke klanken van Mamaleek sluiten daar naadloos bij aan. Wat ons betreft niet het beste optreden van dit weekend, maar wel één van de meest verrassende en dwaze, en dat is ook wat waard.
 

MAT BALL

Na deze ontspanning wordt onze concentratie weer maximaal op de proef gesteld door Mat Ball, de gitarist van Big Brave die in Hall of Fame alle gitaargeluidseffecten die we dit weekend hebben kunnen horen uit zijn instrument tovert, aangevuld met nog wat eigen ideeën. Soms gunt hij de luisteraar even rust met wat ingetogen gitaarloopjes, om dan weer een oorsplijtend arsenaal van gezoem, geloei, gebrul, gedonder en geknisper tegen een toepasselijk verblindend witte achtergrond over de aandachtig luisterende aanwezigen uit te storten. In abstracto en kort samengebald worden we zo in de gelegenheid gesteld om summier de hele Roadburnervaring langs ons geestesoog, of eigenlijk beter 'geestesoor' te laten passeren. In de frisse avondlucht besluiten we dan ook dat dit eigenlijk een prima afsluiter is van een geslaagde editie van Roadburn, dat hopelijk volgend jaar de muzikale en artistieke connectie met de andere podia in de stad weet te behouden en - wie weet? - zelfs kan uitbouwen.