#ESNS14 Marilyn Manson is 'effe wat anders'

Aquarellen 'antichrist-superstar' te zien in Groninger Museum

Tekst: Tsjomme Dijkstra en Petra Huijgen Foto's: Tsjomme Dijkstra ,

In de week van Eurosonic barst het in Groningen van de muzikale optredens, maar er is meer te doen dan bandjes spotten in de stad. Vorig jaar nog een podium, dit jaar cureert het Groninger Museum de meest bijzondere andere activiteiten in de stad. In samenwerking met Eurosonic organiseert het museum een speciale expositie die sinds dinsdag te zien is. De expositie ‘Masquerade’ toont aquarellen die gemaakt zijn door rockmuzikant Marilyn Manson. De tentoonstelling is de eerste van wat een jaarlijks terugkerend fenomeen moet worden in het museum tijdens Eurosonic.

Wanneer je de trap van het Groninger Museum afdaalt, kun je beneden in de hal kiezen: de ene kant op voor Natural Beauty met landschappen en stillevens van onder andere Fra Angelico en Monet, de andere kant voor Masquerade, met werk afkomstig van shockrocker Marilyn Manson. Zoals nietsvermoedende museumbezoekers omschrijven: “Effe wat anders.” In een lichte, ronde hal hangen dertien aquarellen die stuk voor stuk gruwelijk leed afbeelden; zoals we inmiddels mogen verwachten van de excentrieke Amerikaan die geen moment laat schieten om de wereld te tonen wat de duistere kanten van de mens zijn.

Duisternis en lichtheid

“Een bijzonder indrukwekkende ervaring”, zegt directeur van het Groninger Museum Andreas Blühm over het moment dat hij Mansons werk voor het eerst zag. De samensmelting van de duistere thematiek en de lichtheid van de aquareltekeningen raakten hem diep. Toen de samenwerking met Eurosonic er lag, besloot hij de werken naar zijn museum te halen. Blühm omschrijft zichzelf niet als een echte muziekfanaat, “Ik heb alle fases doorgemaakt, maar heb er nu niet zo veel tijd meer voor”, en hij is zeker geen liefhebber van de muziek van Manson. Wel zou hij ernaar kunnen luisteren, vertelt de directeur. Maar dan uit interesse in wat Manson wil vertellen: “Ik zie Manson als iemand die geïnteresseerd is in de reacties van mensen. Dat zie je in deze aquarellen en kun je ook in zijn muziek horen.”

'Mooie kleuren'

De reacties op de kunstwerken in de hal van het museum zijn uiteenlopend, maar de naam Manson roept in elk geval bij de meesten herkenning op. “Hij is een heel beroemde muzikant”, weet een vrouw op leeftijd te vertellen, waarop volgt: "Is het een hij?” Een vrouw besluit de portretfoto op het informatiebord nog een keer extra te bekijken. Waar de een gefascineerd de gruwelijkheden bekijkt en uiteindelijk na lang nadenken niets meer concludeert dan: "Mooie kleuren", loopt de ander vol afschuw door. In een poging de afgestompte lichaamsdelen te duiden, filosoferen twee vrouwen over de inspiratiebronnen van Manson: “Het zal wel ergens voor staan. Misschien iets met zijn jeugd.” De meesten kijken ernaar en weten door de overweldigende thema’s niets te zeggen.
 

Critici

Uit de kunstwereld klinken ook kritische geluiden wanneer het over de kunst van Manson gaat. Zo beweren kunstcritici dat Manson geen begenadigd kunstenaar is, maar een muzikant die daarnaast ook schildert. Maar waar die critici volgens de museumdirecteur aan voorbijgaan, is dat muziek en kunst voor de maker vaak hetzelfde zijn. “Dat hij bekender is door zijn muziek, maakt hem geen slechtere kunstenaar. Hij kan er ook niks aan doen dat hij zo beroemd is. De kunst op zich vind ik waanzinnig interessant, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de kunst van Paul McCartney.”

Grootse plannen

Blühm mikt met deze tentoonstelling op de kunstliefhebbers onder de Eurosonicgangers. Overdag is er minder te doen, dus tijd genoeg om even naar het museum te gaan. Tot nu toe zijn er een aantal bookers langsgeweest, en hopelijk vinden de komende dagen meer mensen de weg naar het museum. Voor de komende jaren liggen er al plannen: Volgend jaar komt er een collectie van elektrische gitaren tijdens Eurosonic, en het jaar daarna pakt het museum uit met de David Bowie-tentoonstelling. Die tentoonstelling is niet speciaal in het kader van Eurosonic, maar is wel iets naar voren gehaald zodat het er tijdens het festival zou zijn: “Dat Bowie-plan is een beetje uit de hand gelopen. Iets van een heel andere orde: zoiets groots hebben we nog niet gehad. Maar het wordt fantastisch.”