Roos Meijer over 'Maktub' Roos Meijer over 'Maktub'

“Ik heb vanaf augustus 2016, met tussenpozen, vijf maanden in Noord Griekenland gewerkt in vluchtelingenkampen.” Roos valt direct met de deur in huis. “Ik zat in Thessaloníki, de tweede stad van het land, en heb vanaf daar alle kampen in het noorden bezocht.” Het werken in vluchtelingenkampen lijkt vanaf de buitenwereld een mooie maar ook intense ervaring. Hoe Roos op het idee kwam om daar daadwerkelijk heen te gaan en daar te gaan werken is dan ook een prangende vraag. “Mijn moeder gaf me voor mijn achttiende verjaardag - lang geleden - een reis cadeau. Ik mocht zelf beslissen waarheen. Maar de eerste zomervakanties was ik zo druk met andere dingen dat ik pas in 2016 tijd had,” vertelt de zangeres. “Omdat kort daarvoor die foto van die aangespoelde peuter (foto van Aylan Kurdi) veel in het nieuws was, besloten mijn moeder en ik ons in te zetten als vrijwilliger.”

Omdat de organisaties die de vluchtelingen opvangen allemaal vrij klein zijn, was het in het begin vrij lastig voor Roos om contact te maken met de kampen. “De meeste organisaties waren niet echt van het terugmailen, haha. Op een gegeven moment hadden we tickets geboekt maar was er nog geen idee van waar we terecht zouden komen. Een paar dagen voor vertrek kregen we eindelijk bevestiging van een team waar we bij aan konden sluiten.” Roos en haar moeder sloten zich aan bij het 'We Are Here Community Centre' in het Nea Kavala kamp. Binnen het kamp, waar 1500 mensen hun heil vonden, had We Are Here een kleine school waar onder andere Engels, Arabisch, rekenen werd gegeven opgezet. “Op die school heb ik drie weken lang geholpen. Ik gaf gitaarles en Engels en organiseerde activiteiten voor vrouwen, dingen als: schilderen en dansen,” vertelt Roos. “Drie weken vliegen om en toen ik thuis was bekroop mij het gevoel dat er nog veel meer te doen was daar.”

“Eenmaal thuis dacht ik steeds vaker terug aan de periode. De situatie daar deed mij echt denken aan het beeld dat ik van concentratiekampen heb. Weinig voorzieningen, nauwelijks zorg en ga zo maar verder,” aldus de zangeres. “Elke dinsdag was er een psycholoog beschikbaar. Maar omdat er 1500 getraumatiseerde mensen in dat kamp zaten, kon deze slechts de meest extreme gevallen behandelen.” Door deze ervaringen wilde Roos zo snel mogelijk teruggaan. Ze vroeg een gesprek aan met de directeur van het conservatorium om te vragen of zij een tijdje weg kon. “De indeling van de lessen is in het derde jaar van het conservatorium best vrij, zodoende kon ik zonder al te veel moeite die kant weer op.” Op een korte periode die Roos terug moest zijn voor tentamens na is de zangeres daarna constant in Griekenland geweest.

Toen Roos terugging naar de kampen sloot de zangeres zich aan bij een andere organisatie: IHA. Daar werd Meijer teamleider en reisde ze tussen de vele kampen die zich in het noorden van Griekenland bevinden. “In de tweede termijn hield ik mij ook bezig met het vervoeren van voedsel en kleding,” aldus Roos. Daarnaast werd het kamp waar Roos die zomer zat nog altijd bezocht voor muzieklessen.

De ervaringen die de zangeres opgedaan had in het kamp verwerkte ze tot de EP. “De ommekeer die ik ervoer toen ik terugkwam uit de kampen was heel heftig. Je komt uit een crisisgebied terwijl we het hier heel goed hebben,” begint Roos. “Als je uit zo'n gebied terugkomt in zo'n welvarend land als Nederland voelt het alsof wij kunnen zeuren om zulke onbenullige dingen, terwijl we blij mogen zijn met hoe goed we het hebben.” Ook vond de conservatoriumstudente het lastig om zich weer volledig op haar muziek te richten terwijl ze nog zo in contact stond met de mensen in Griekenland waar overduidelijk nog veel hulp nodig was. “Ik moest beginnen met afstuderen, maar alleen maar met muziek bezig zijn voelde heel erg als met mezelf bezig zijn terwijl daar mensen heel veel hulp nodig hadden.” Vanuit dit besef is Roos begonnen met schrijven. “In eerste instantie schreef ik gewoon zinnen op, maar langzamerhand werden dat steeds meer songteksten. Daardoor dacht ik bij mijzelf dat er misschien iets meer mee gedaan moest worden.” In september 2017 begon het schrijfproces en in januari 2018 ging Meijer al de studio in met Doris Veldman. De kosten waren in de tussentijd door een crowdfunding gedekt. “Het is allemaal vrij snel gegaan. Dat komt met name omdat Doris en ik een perfecte match waren tijdens de opnames. Ook was de urgentie om te schrijven dus blijkbaar hoog.”

Het eerste nummer op Maktub, het Arabische woord voor: geschreven, schreef Roos al voor ze naar Griekenland vertrok. “Dat nummer gaat meer over de berichtgeving en de angst die sommige mensen ondervinden voor de komst van vluchtelingen.” De andere nummers gaan volgens de muzikante echt over individuele gevallen in de kampen. “De andere nummers zijn allemaal geïnspireerd door één specifiek persoon. Wel heb ik geprobeerd de link te leggen naar dingen die iedereen in een dergelijke situatie meemaakt.” Zo vertelt een nummer over verlies dat vluchtelingen meemaken, een ander over de frustratie die het oplevert als je een eind moet reizen om te vluchten voor je leven en vervolgens twee jaar vast zit in een kamp waar het leven stil staat en geen toegang is tot goed voedsel en onderwijs en dergelijke. “Er staat daarentegen ook een lied op dat juist de kracht van het samenzijn bezingt, een beetje een tegengeluid voor de negatieve zaken,” zegt Roos.

Tot slot vertelt Roos waarom ze juist deze EP uit gaat brengen: “Het is lastig om een manier te vinden om de mensen hier bewust te maken van de situatie die zich in Europa afspeelt. Veel mensen die ik ken kijken bijvoorbeeld geen nieuws omdat ze alleen maar ongelukkig worden van de beelden die daar vertoond worden," aldus de zangeres. "Ik denk dat je middels muziek mensen op een meer aangename manier kunt bereiken en de boodschap ook persoonlijker wordt. Ook vind ik dit een mooie manier om de geweldige mensen die ik in Griekenland ontmoet heb een stem te geven en te laten merken dat er ook genoeg mensen zijn die wel open staan voor de komst van vluchtelingen. Muziek is altijd een mooi verbindmiddel geweest en dat probeer ik op deze EP waar te maken.”