Vijf totaal verschillende cross-over bands stonden vrijdag 17 december in de finale van de talentenjacht United Cultures NL. De Surinaams/Nederlandse formatie New System ging er met de buit vandoor: een geldbedrag, studiotijd, promotiemateriaal, een fotosessie en vier festivaloptredens. In het Rotterdamse Waterfront liet New System de groepen Artery, Matzko, Boombastic en Living Water achter zich. Vol verwachting was het Rotterdamse wereldmuziekwereldje door weer en wind naar Waterfront getogen voor de vierde editie van United Cultures, georganiseerd door de Zuid-Hollandse Popunie. Dit evenement is één van de weinige cross-over muziekcompetities. Hierdoor zijn de verwachtingen hoog gespannen. De finalisten waren zeer uiteenlopend van stijl. Voor Rotterdam weer eens goed om wat frisse geluiden te horen in de wereldmuziek-scene. Jammer dat de band, Boa Nova had afgezegd. Hierdoor ontbrak een goede Brazil-Flamenco bijdrage. Als Nick Cave in Ierland was geboren en een folkgroep had opgericht zou het geluid waarschijnlijk te vergelijken zijn met dat van Matzko. De Eindhovense groep opende de avond met een intiem en sfeervol optreden. Niet makkelijk voor een vrijwel lege zaal, op wat binnendruppelende mensen en de jury na. Tijdloze licht melancholische folksongs met meerstemmige zang, mondharmonica, dwarsfluit en viool. Bij het Haags/Rotterdamse Boombastic, waande iedereen zich op het vliegveld van Bombay waar de zoete Bollywoodmuziek door de luidsprekers je oren binnendringt. Goede muzikanten, maar hun kwaliteiten werden nauwelijks benut. Ondanks grappige muzikale verwijzingen naar bijvoorbeeld Purple Rain en The Eye Of The Tiger liepen de Hindoestaans-Caribische nummers niet over van creativiteit, vernieuwing of inspiratie. Één van de betere optredens deze avond was die van, de met een bus fans uit Amsterdam gekomen Balkan-metal formatie Artery. Met hun Bulgaarse achtergrond en liefde voor heavy metal zijn het geen nieuwkomers in de muziekwereld, maar wel voor Nederland. De in het Engels gezongen nummers zijn gebaseerd op typische oneven Balkan-ritmes, die tijdens dit optreden soms wel en soms ook niet goed uit de verf kwamen. Vol overgave speelde Artery verrassende tempowisselingen op deels traditionele Balkan- (versterkte Tambura) en Westerse instrumenten. Dat Mongoolse keelzang cool is, bewijst Living Water, de Zeeuws-Vlaamse Kelly Family. Met vader aan de microfoon - met een knipoog naar de stem-acrobatiek van Bobby McFerrin - en kind op de djembe’s gaven deze een harmonisch optreden. Hoewel er hier en daar niet erg strak gespeeld werd en de muziek niet goed tot zijn recht komt in Waterfront, zien wij deze ongetwijfeld terug op de zomerfestivals. De winnaars speelden als laatste. New System - 16 man in gele shirtjes - zong in het Nederlands, naar eigen zeggen ‘Europese’ muziek, met Kawina en Kaskawina-invloeden. Het zomers gehalte was groot en het werd direct een feestje op het podium. Teksten als ’hey mooie dame’ en ’schudden met die billen’ hebben waarschijnlijk gezorgd voor hun ‘hot’-verklaring op FunX Radio. Na drie nummers lieten de percussionisten hun trommels los en begonnen uitgelaten dansend mee te zingen: de chaotische climax van een verder goede performance. De leden van de jury – een beetje ongelukkig gekozen: twee van de drie zijn Latin-liefhebbers die samen een tijdschrift uit hebben gegeven – besloten de prijs aan New System toe te kennen. Omdat deze groep goed tot hun recht zou komen op de festivals die in de prijs inbegrepen zijn. Dat is net zoiets als een Miss World uitkiezen omdat ze toch al stewardess is en ze dan mooi gratis de hele wereld kan overvliegen. Tevens was de podiumpresentatie van New System het beste. New System is de winnaar van het United Cultures NL 2004. En het belangrijkste is dat (festival)programmeurs en journalisten vrijdag weer hebben kunnen horen wat er zoal groeit en bloeit in Nederland aan etnische cross-over. De live opnames van deze avond worden in februari uitgebracht op cd. Één van de prijzen die New System in de wacht heeft gesleept, is een optreden op Mixed Culture. Deze Amsterdamse Caribische R&B Crossover band is daarom te zien in het Korzotheater op 14 januari 2005.