Er was geen enkele aanleiding. Geen significante gebeurtenis om aan te wijzen, en toch werd Laura Marling (25) op een dag doodsbang wakker in haar bed in Los Angeles. “Het voelde alsof het tapijt onder me vandaan werd getrokken. Alle angst kwam plots in één keer vrij, waar dat normaliter geleidelijk en gentle tot je komt.” Wat Laura probeert te zeggen: voor het eerst in haar leven voelde ze zich eenzaam. “Ik was altijd graag op mezelf, ik begreep nooit hoe anderen liefde of romantische relaties ervaren: waarom zou je jezelf aan iemand binden? Dat verkreupelt alleen maar mijn zucht om op mezelf te zijn! Als ik een tijdje met iemand samen was, dacht ik al gauw weer: ik moet voor mezelf kiezen. Dat was nu eenmaal hoe mijn brein in elkaar stak.”
Laura Marling: “De magie was uit mijn wereld verdwenen”
De jonge folkzangeres over haar vijfde album en de existentiële crisis die eraan vooraf ging
De 25-jarige folkzangeres Laura Marling brengt vandaag Short Movie uit, haar vijfde album, waarop ze worstelt met de existentiële crisissen die zoveel jongvolwassenen kennen. Over haar zoektocht naar zichzelf, de hippiesjamaan die haar op weg hielp en de magie buiten de betonnen jungle van Los Angeles. “Ik werd plotseling overvallen door eenzaamheid.”
De angstaanjagende put van eenzaamheid
‘Is it still okay that I don’t know how to be alone?’
-False Hope
Die plotselinge eenzaamheid, die vormt de kern van haar vijfde album Short Movie, glimlacht ze. “Ik voelde me een jaar lang compleet verloren, zoals zovele mensen in hun mid-twintiger jaren. Daar was niets romantisch of magisch aan. Ik had de eerste zeven jaar van mijn volwassen leven in mijn eentje de wereld rondgereisd zonder er twee keer over na te denken, en opeens.. ‘What the fuck ben ik aan het doen? Hoe kom ik in mijn eentje in Los Angeles terecht, en waarom reis ik zonder pistool in mijn eentje Amerika rond?’ Hoe kon dat alles gebeuren?” Laura probeerde te herleiden waar dat gevoel vandaan kwam, en zag naar eigen zeggen dat haar succesvolle artiestenleven toch vooral werd getekend door ‘geluk en omstandigheden’, “terwijl ik er zelf geen erg in had!”
Haar wereldwijde waardering ging toch vooral samen met de bijzondere kwaliteit van haar muziek, maar vooruit, voor de jonge zangeres zelf voelde het alsof alles vanzelf zo liep. Op haar achttiende bracht Laura Marling haar debuutalbum Alas, I Cannot Swim uit. Een lichtvoetig popfolkalbum geproduceerd door haar toenmalige vriendje Charlie Fink (frontman van Noah & The Whale), waarmee ze direct grote successen oogstte in Engeland, Europa en Amerika. Voor de donkerdere en volwassenere opvolger I Speak Because I Can verfde ze haar lange lokken zwart en werd ze direct vroegvolwassen genoemd, een term die bij opvolgers A Creature I Don’t Know en het meesterwerk Once I Was an Eagle nog veel vaker viel.
Op het nieuwe Short Movie, dat vandaag uitkomt, neemt ze wat vaker een elektrische gitaar ter hand, maar verder valt het album precies in die lijn van wat ouderwetse doch magistrale en troostrijke folk waarvoor ze al jaren wordt gelauwerd. Ze refereert sterker naar klassiekers als Joni Mitchell, Bob Dylan en de psychedelische folkrock van Pearls Before Swine (!) dan de four-to-the-floor-popfolk van Mumford & Sons en The Lumineers.
En toch, toch doet Laura Marling vandaag in het Amsterdamse Lloyd Hotel niet aan als een ouwelijke vrouw. Ze heeft haar haar jongensachtig kortgeschoren, “maar zoek daar vooral geen diepere betekenis achter”, lacht ze zelf. Hoewel ze haar woorden voorzichtig weegt, komt Laura over als een jongvolwassen twintiger die net zo verward is als zovelen van haar leeftijd, verstrikt in een zoektocht naar haar eigen identiteit. En tegelijkertijd kan ze er ook de humor wel van inzien. “Ja, ik zit precies in die periode dat je je leven moet gaan herwaarderen, dat je kinderjaren voorbij zijn en erachter komt dat je móét opgroeien en kiezen wat je in godsnaam met je leven moet.”
De sjamaan en zijn motto
‘We’re young and lost and need something to protect us’
-Worship Me
Laura Marling ging die fase van herwaardering in door van Londen naar Los Angeles te verhuizen, zo vertelt ze vandaag. “Ik werd wakker in de gigantische betonnen jungle van Los Angeles, die voelde als één grote berg eenzaamheid: geen mens op straat omdat het buiten te heet is, waardoor je geen toevallige ontmoeting kunt hebben. Het voelde alsof de magie uit de wereld was verdwenen.”
En die magie – ze giechelt, zich bewust van het cliché – die moest ze terugvinden. Daarom besloot ze om in haar eentje op tour te gaan door de VS, zonder tourmanagers, roadies en chauffeurs, om eens te kijken hoe ze het zelf zou rooien. Ze kampeerde in de wilde natuur, speelde in kleine bars en kwam over de vloer bij wildvreemde plattelandsmensen, dankzij hun typische Amerikaanse hartelijkheid. Op zoek naar een veganistisch restaurant belandde Laura onderweg in het piepkleine dorpje Mount Shasta, aan de voet van de gelijknamige berg. “Dat is een hele goede plek om van de kaart te verdwijnen: het is een hippiegemeenschap waar geen stromend water of elektriciteit is en waar alle inwoners geloven dat er een UFO met aliens is neergestreken op de piek van de berg. Hun argument: ‘Hoe kan het anders dat de wolken nooit bewegen?’ Tegelijkertijd waren het de mooiste mensen met zilvergrijs haar die je je maar kunt voorstellen, met zoveel levensvreugde, niet constant op zoek naar een fucking wifi-wachtwoord.”
Uitgerekend daar, in de enige bar in het dorpje, ontmoette ze de man die verantwoordelijk werd voor de titel van haar nieuwe album. “Ik ga zijn naam niet noemen, maar hij was een soort professionele zwerver die zichzelf sjamaan en fluitist noemde. Ik raakte met hem aan de praat en vertelde over mijn worstelingen.” Waarop hij haar toehoestte: “It’s a short fucking movie, man.” Hij bedoelde maar: het leven is te kort om alles te overpeinzen, geníét er gewoon van zoals het is. “In dat gesprek kwam ik erachter dat er waarschijnlijk een psychologische reden is dat ik touren zo fijn vind, dezelfde reden dat ik het háát om stil te staan.”
Vervolgens vertelde hij haar over de waterbronnen op de berg: dat verkwikkende water zou een reinigende werking hebben. “Je moet dat water drinken”, sommeerde de oude sjamaan. Op zoek naar dat beetje magie in haar leven besloot Marling te gehoorzamen, in alle vroegte ging ze op pad om het beekje te vinden, diep de bossen in. “Dadelijk blijk ik ’s werelds grootste dwaas, dacht ik al gauw, zo’n advies aannemen van een onbekende, oudere man? Hij komt nú hiernaartoe om me te vermoorden. Dan was het inderdaad een short fucking movie.” Lachend: “Ik hoorde iets kraken in de bosjes, schrok me rot, viel vervolgens voorover, en jawel hoor: daar was het beekje. Geloof het of niet, maar dat was het heerlijkste water dat ik ooit heb mogen drinken. Ik voelde me een ander mens.”
Jezelf verliezen in mysticisme
‘How did I get lost looking for god in Santa-Cruz?’
-Easy
Et voila, daarmee kwam de magie weer in het leven van Laura Marling. Hoe cheesy dat ook klinkt, ze besloot zich te gaan verdiepen in de geschiedenis van yoga, leerde tarotkaarten leggen en ging tours doen langs occulte heiligdommen. “Het is heel angstaanjagend dat iedereen alleen maar op aarde lijkt om geld te verdienen, een huis te kopen dat ze kunnen betalen, kinderen te krijgen en weer te sterven. Dat is hoe ik de wereld zie, en die visie kan ik niet veranderen, maar toch wilde ik méér vinden.” Sommige personages op Short Movie lijken zich te verliezen in die zoektocht naar mystiek, erkent ook Marling. “Ik ontmoette bijvoorbeeld een vrouw die op straat leefde in Santa Cruz en het licht iets teveel had laten binnenschijnen na een persoonlijke crisis.” Weer een bescheiden giechel. “Zo ver liet ik het zelf niet komen, hoor.”
Hoogstens hield ze er een bovengemiddelde fascinatie op na voor de surrealistische filmregisseur en auteur Alejandro Jodorowsky, wat direct doorsijpelt in haar nummer Gurdjeff’s Daughter. “Jodorowsky heeft een boek geschreven over de metafysische theorist George Gurdjeff. In een bizarre passage stuurt Gurdjeff zijn dochter naar Jodorowsky om hem een morele code te leren, waarmee hij dan weer de rest van de wereld kan besmetten. Het is zó sci-fi, zó geniaal! Hij wil de betekenisloosheid van het kapitalisme vernietigen en ons leven weer zin geven. En de manier waarop: de dochter sleept Jodorowsky mee de taxi in, rechtstreeks naar het hotel. Daar duikt ze op hem, en terwijl ze seks hebben gaat zij naakt op één been staan, terwijl ze wiskundige formules op hem afvuurt en een lijst morele codes afwerkt waarmee je jezelf als mens kunt perfectioneren en antwoord krijgt op al je vragen. Weird as fuck!”
Het einde van de worsteling
‘I’m a woman now, can you believe it?’
-Don’t Let Me Bring You Down
Die existentiële crisis waar Marling mee worstelde rond Short Movie, heeft ze zich daar inmiddels doorheen geslagen? Heeft Marling met haar mysticisme antwoord gekregen op de vragen waar iedere twintiger mee worstelt? “Nou ja, ik ben wel gestopt met het nemen van verantwoordelijkheid voor alle problemen in de wereld. Voorheen ging ik naar feestjes, nu heb ik besloten dat ik daar helemaal niet van hou. Ik ga vaker wandelen en kamperen, de natuur in, en ik voel me niet meer eenzaam. Ik heb nog niet het gevoel dat ik het uitgevogeld heb, maar ik ben in ieder geval op de goede weg.”