De Staat: “Wat zijn we fucking rare mensen aan het worden”

Torre Florim over oplichters, dwarsfluiten en commercie

Timo Pisart ,

Op I_CON toont De Staat het slechtste van de mens. Vandaag en morgen presenteert de band zijn derde album in thuisbasis Doornroosje, 3voor12 toog vast naar Nijmegen om zich te laten onderwerpen door de cynische blik én de knipoog van frontman Torre Florim. “Ik zie schoonheid in de lelijke kant van het leven.”

 “Ik ben een vrij sceptisch persoon.” Het is eruit, hoor. Torre Florim heeft zojuist minutenlang de vragen ontweken over zijn blik op de schaduwzijde van de mensheid. Hij beweerde dat hij een ‘zeer vrolijke jongen is’, dat zijn cynisme louter wordt opgeroepen door de lompe muziek die ze af en toe met De Staat maken, dat I_CON een kleurrijke plaat is.

Inderdaad, muzikaal is het derde album van De Staat een exotische kameleon die net zo graag met stoner flirt als met Afrikaanse ritmes en eighties synthesizers, maar de kleuren die Florim aanneemt op het album tonen telkens het slechtste in de mens. Het ene moment kruipt hij met een vrolijk melodietje in het brein van een louche uitsmijter (Down Town), het volgende is hij een tandenknarsende junkie die uiteindelijk door de nacht wordt opgeslokt (Make Way For The Passenger), en dan weer de heksendokter die de portemonnees van zijn goedgelovige klanten uitklopt (Witch Doctor) of die muzikant die zich afvraagt of hij wel énig doel dient (All Is Dull). Het zijn oplichters, stuk voor stuk, en dat is precies waar die albumtitel over gaat. I_CON.

Ik kan me niet voorstellen dat je dagelijks zulke junkies en kwakzalvers tegenkomt. Dat je echt zo’n naargeestig wereldbeeld hebt.
Hij schudt zijn hoofd glimlachend. “Jawel, hoor. Je hebt gelijk dat ik niet depressief ben, hoewel ik wel degelijk zulke periodes heb gehad. Veel van die teksten staan heel dicht bij me. Maar in andere gevallen grijpt iets mijn aandacht, waar ik me echt in vastbijt. Zo was ik in mijn jeugd op uitwisseling naar Duitsland. De vrouw des huizes liet me haar dokterspraktijk zien, met een behandelkamertje waar allerlei kristallen en geurtjes stonden. Ik rook aan een van die geurtjes: het was gewoon de éxacte fucking geur van Badedas! En daar gaat de keelpijn van weg? Ja, en ook nu nog: keer op keer gaan mensen naar een of andere dude voor een peperdure bloedanalyse waaruit blijkt of je iets onder de leden hebt of niet. Ik probeer zoiets altijd omver te duwen met vragen: hoe zit het dan? Is dat bewezen?”

Vandaar ook zijn fascinatie voor mensen als Christopher Hitchens, een journalist en bekende atheïst die vaak in debat ging met vooraanstaande religieuze figuren en liet zien wat bijgeloof kan doen. Torre kan uren naar zulke video’s kijken. “Ja, of illusionist Derren Brown, hij doet alles wat Char doet, maar vertelt dan achteraf dat hij de mensen voor het lapje houdt.”

Ik wil nog even terug naar die depressies waar je het net over had. Wanneer had je daar last van?
“Ja, tijdens De Staat. Ik ben extreem hypochondrisch geweest, en dacht de hele tijd dat er iets met me aan de hand was. Het kwam met vlagen, als ik het extreem druk had en belangrijke dingen moest doen. Dan sluipt de angst erin dat je shit niet in de hand kunt houden. Dat vind ik zo interessant aan Derren Brown: hij laat zien op hoeveel manieren het menselijke brein op te lichten is, dat je brein dat zelf ook doet. Als je zelf gelooft dat de linkerhelft van je lichaam aan het uitvallen is, dan vóél je het ook. Dan merk je hoe het begint te tintelen.”

Heb je dát meegemaakt?
“Jazeker, dat soort shit. Daar ging Meet The Devil al over. En zodra je jezelf toch tot werk zet, merk je dat het helemaal niet echt is: je valt bij jezelf door de mand.”

En zo bleek ook Torre Florim zichzelf op te lichten, zoals de karakters in zijn liedjes continu doen. Geen wonder dat de plaat de naam I_CON meedraagt: ik licht op. “Ik was op zoek naar een titel die een tijdsdocument kon zijn, die juist níet tijdloos is maar over het hier en nu gaat. Voorheen waren de iconen alleen artiesten, politie, schrijvers en ga zo maar door. Nu heeft iedereen zo’n imago neer te zetten op Twitter, Facebook, Youtube, waarmee ze de boel oplichten. Heb je wel eens naar die filmpjes gekeken van meisjes die zichzelf opmaken?”

Jazeker. Je deelde laatst zo’n filmpje op je Facebook met de woorden: “Wauw super gaaf wat er allemaal op internet staat. #durftevragen yolo.” Volgens mij had die video in dezelfde tijd meer views dan de laatste clip van De Staat.
“Inderdaad, wat zijn dat fucking rare mensen aan het worden. Toch? En alle mensen die dat kijken? Iedereen is zichzelf aan het portretteren op een bepaalde manier, de wereld aan het voorliegen. Er zijn twee opties voor de toekomst: óf iedereen wordt er heel goed in, of we gaan er met z’n allen doorheen prikken. Niet dat ik er een oordeel over heb, ik weet ook niet wat goed of slecht is. Ik probeer het alleen te observeren.”

“We zijn officieel MAINSTREAM yeahhhhhhh”

Het is tijd om het over de muziek te hebben, want wát is I_CON een schizofrene plaat geworden. Het schurkt tegen de stoner, tegen hyperactieve Afrikaanse melodietjes en af en toe hoor je onmiskenbaar eighties synthesizers. Nog altijd hoor je dat De Staat De Staat is, maar er zijn alsmaar meer lagen en idee’tjes over de liedjes heen gestapeld. De meest catchy wijsjes komen vaak van de een of andere curieuze panfluit-gitaar-combinatie of gekke synth. Ondertussen zijn de meebrulrefreintjes die Wait for Evolution zo sterk maakte en ook nog aanwezig waren op Machinery goeddeels verdwenen. Toch? “Ja, dat zou goed kunnen, ja.”

Ik vind dat een nogal weinig commerciële keuze.
“Ik weet niet of dat zo is. De meeste technoshit heeft ook van die instrumentale melodieën die we meefluiten. Sommigen zeggen me juist dat het onze meest commerciële plaat tot nu toe is. Een journalist vroeg me: ‘Hebben jullie deze plaat bewust voor de radio geschreven?’”

En?
“Ik was lichtelijk geïrriteerd. Ik hou heel erg van catchy muziek, maar ook van weirde shit. Als ik dat weet te combineren ben ik blij.”

Toen Devil’s Blood tot 3FM Megahit werd uitgeroepen, plaatste je op je Facebook: “We zijn officieel MAINSTREAM yeahhhhhhh!”
“Moet je nagaan, ik vond het niet eens dé eerste single. Ik wilde graag met iets naar buiten komen van ‘bam!’, weet je wel? All Is Dull bijvoorbeeld, of Build That, Buy That. Maar eigenlijk maakt het me allemaal geen kut uit. Single schmingle, om Josh Homme te citeren. Maar Megahit? Dat had ik niet verwacht. Als je het hoort tussen de rest van de playlist, denk ik telkens: ‘Dit klopt toch niet?’”

In het persbericht van I_CON worden trap- en gabber-invloeden genoemd. Ik zou de plaat juist helemaal niet plaatsen in die hypes van nu.
“Dat is ook niet wat ik wil. Ik wilde het geluid dat we al hadden combineren met meer percussie, uitdagendere ritmes, Afrikaanse muziek én synthesizers, en daarbinnen alle kanten opgaan.”

Vooral die fluiten die je af en toe op de achtergrond hoort, vind ik te gek. Dat zijn samples, toch?
“Niet allemaal. Ik heb wel een paar metalen fluitjes en blokfluiten ingespeeld, hoor.”

En live? Neem je dan Thijs van Leer mee?
“Nou, ik ben aan het oefenen op dwarsfluit, maar het is fucking lastig.”

Echt?
“Ja, dat meen ik. Maar eh, ik ben er nog niet zo goed in. Ik was van plan om er al met deze tour mee op het podium te gaan staan, maar dat gaat te lang duren. Misschien ooit.”

De Staat presenteert vanavond en morgen I_CON in een uitverkocht Doornroosje en tourt daarna door Nederland, Engeland en Duitsland. De show van 19 september wordt opgenomen door 3voor12.