CONCERT:
Swans, Best Kept Secret, Stage 2, zaterdag 22 juni 2013
MUZIEK:
Michael Gira en co maakten een bijzondere rentree in 2010 - zeker in het licht van de kwaliteit van de meeste reünies - en zijn Swans maakten indruk op Le Guess Who? 2010 en Roadburn 2011. Begonnen als post-punkgroep in de New Yorkse no wave scene van begin jaren tachtig produceert Swans nu doom metal en ambient drones, versterkt door Gira's op dreunende toon voorgedragen zang. Zie de band live en je snapt waarom ze zo invloedrijk zijn voor de huidige drone, sludge en doom. In 1997 hief Gira Swans op, om zich aan projecten als Angels Of Light en zijn label Young God Records te wijden. Sinds de herstart leverde Swans al twee goed ontvangen albums af. Dubbelaar The Seer (2012) is alweer studio-album dertien en bevat lange, heftige instrumentale stukken als het 32 minuten klokkende titelnummer.
#BKS13: Swans is not for pussies
Michael Gira en Thor hameren er vijf nummers in vijf kwartier in
Het is haast te mooi om waar te zijn. Gisteren geen zwaan zien dobberen in het Victoriameer bij Beekse Bergen, maar een uur voor aantreden van Swans laat een zwanenfamilie zich toch echt zien. Niet dat die drie donzige zwanenkuikens nu direct aan de onverbiddelijk harde band van Michael Gira doen denken.
PLUS:
Ook dit Swans-concert - en menig nummer - begint met een langzaam aanzwellende drone, frontman Michael Gira die de eerste mantra's declameert, en het geheel groeit gestaag via de strijkstokken van percussiedier en manusje van allerleilawaai Thor Harris (een als muzikant vermomde Viking) en de lapsteel van oudgediende Christoph Hahn. Als na tien minuten gitaar, bas en drums pas oorverdovend invallen hebben de eerste bezoekers de tent al schielijk verlaten. Gira, tegenwoordig als een grijze indiaan getooid met lang haar, dirigeert het ene moment met strenge handgebaren en dendert over het podium in de finale, slaande bewegingen makend met zijn gitaar. Na 17 minuten is het tijd voor de tweede song, ditmaal beginnend met de schuiftrombone van Thor en met een finale na twintig minuten. Verbijsterend hoe nummers die in hoge mate gedragen worden door een langzaam verschuivende grondtoon (drone), zo kunnen boeien. Derde nummer, Mother Of The World van de laatste plaat, is wat concreter en gestructureerder met een wild gebarende, schreeuwende Gira, Thor als lichtpuntje op klarinet en heel repetitieve gitaar- en baslijnen. De finale hamert er - met Thor op onder meer glockenspiel en bekkens - flink in. Het laatste nummer is nieuw en behandelt de Franse revolutie, inclusief Liberté, égalité, fraternité en handgebaren langs de keel bij wijze van guillotine. De bijgeleverde 'Aaah' kreet en de uitgebeelde bloedstroom van Gira zijn bijzonder naargeestig. En dan is het na vijf kwartier en vijf (of waren het toch zes composities?) opeens afgelopen en blijkt Swans toch geenszins de tent leeggespeeld te hebben.
MIN:
Gira is geen begenadigd zanger en de muziek is bepaald niet voor de poes.
CONCLUSIE:
Swans is de enige band waarbij de 'alleen de eerste drie nummers fotograferen' regel je toestaat het merendeel van het concert te kieken. Er is geen groep die vandaag langer speelt dan Swans. Voor minder dan vijf kwartier was Gira waarschijnlijk niet eens gekomen, dan is de ervaring voor hem én de bezoekers niet volwaardig. "We'll see you again, probably next year", besluit Gira. Zouden die nieuwe nummers dan binnen afzienbare tijd al tot een nieuw album leiden?
CIJFER:
8+