"Ik heb een heel saaie persoonlijkheid", zegt Noah Lennox alias Panda Bear stellig. "Buiten de muziek is er weinig spectaculairs over mij te vertellen. En eigenlijk zijn we geen van alle sterke karakters." Je wilt hem best geloven, deze rustige Amerikaanse slungel van dertig. Toch is zijn band - Animal Collective - verantwoordelijk voor de meest uitgesproken, intense muziek die de laatste jaren gemaakt is. Misschien is die bescheidenheid juist wel debet aan de gekke cultus die de laatste jaren rond de band is ontstaan. De zenuwen gierden over het internet toen het negende album Merriweather Post Pavillion in aantocht was. "Het verraste ons een beetje, maar we vinden het wel leuk", zegt Lennox. "Bands waar wij mee opgroeiden - Sun City Girls, Pavement - hadden ook zoiets mystieks om zich heen."

Merriweather Post Pavillion is een vreemd album, zoals alle Animal Collective albums op hun eigen manier vreemd zijn. De songs hebben ongewone songstructuren, bizarre zanglijnen en soms ongrijpbare teksten. Ze bestaan uit geloopte samples, die laagje voor laagje aanzwellen tot uitbundige refreinen. Zoals in elektronische muziek, maar ook hiphop en dub zijn belangrijke inspiratiebronnen. Nooit eerder klonk de band zo zelfverzekerd, zo extravert en zo gestructureerd. Dat komt niet helemaal uit de lucht vallen. Vijf jaar geleden nog was Animal Collective een intense freakband, die minimalistische of juist heel uitbundige muziek maakte met schreeuwerige zang en atonale gitaren. Het was angstaanjagende, verontrustende en bij vlagen zelfs agressief klinkende muziek. Maar gaandeweg groeide de band langzaam tot wat het nu is. Als één woord bij dit laatste album past, dan is het 'harmonie'.

Een zoetsappig woord voor zo'n excentrieke band, maar het past in meerdere opzichten. Nog nooit was de samenzang van de twee frontmannen Avy Tare en Panda Bear zo uitbundig en zo doeltreffend als nu. Op sommige momenten lijken de twee stemmen zelfs door elkaar heen te lopen, als twee kleuren verf die te dicht bij elkaar op een palet liggen. Avy Tare schakelt soms over van heel hoog naar heel laag, waardoor zijn stem zich als het ware om die van Lennox heen kronkelt. "Sommige liedjes zijn zo gemixt dat onze stemmen enorm op elkaar lijken", legt Lennox uit. "Soms weet je niet meer wie nu wat zingt. In de loop der jaren hebben we zelfvertrouwen opgedaan en zijn we steeds beter op elkaar ingespeeld geraakt. We durven nu de zang een belangrijke rol te geven in onze muziek."

De songstructuren zijn nog steeds vreemd en uitdagend, maar de band kiest tegenwoordig voor warme geluiden in plaats van atonale gitaren. Onder het motto: makkelijker willen we het niet maken, wel vriendelijker. Die ontwikkeling is voor aan belangrijk deel toe te schrijven aan Lennox. Het nieuwe album bevat meer liedjes van zijn hand dan normaal. De beste nummers van Merriweather Post Pavillion - My Girls en Brother Sport - zijn van zijn hand. "Ik hield altijd al van mooie melodieën", zegt hij. "De duisternis in Animal Collective kwam zelden van mij."

Qua geluid lijkt deze plaat verdacht veel op Person Pitch, het soloalbum dat Lennox twee jaar terug uitbracht. "Beide albums zijn vrijwel volledig met samples gemaakt. Het enige grote verschil is dat we voor nu bijna alle geluiden zelf opgenomen hebben, terwijl ik voor dat album gebruik maakte van andermans muziek. Zonder Person Pitch had ik deze nummers niet kunnen schrijven. Maar andersom geldt ook: als ik niet jaren met Animal Collective had gespeeld, was Person Pitch er nooit gekomen."

Ook inhoudelijk staat het album eerder in het teken van balans dan van vervreemding. En ook hier is Lennox het epicentrum van de band. Zijn persoonlijke leven stond de afgelopen jaren flink op zijn kop. In 2004 overleed zijn vader, een jaar later kreeg hij zelf een dochtertje en hij verhuisde van New York naar Lissabon met zijn Portugese vrouw. Het overlijden van zijn vader leidde vier jaar geleden tot de rauwe, emotionele soloplaat Young Prayer. Vier jaar later hebben de tranen plaats gemaakt voor een soort berusting. In Brother Sport - het ontroerende slotnummer van Merriweather - slaat Lennox zijn armen troostend om de schouders van zijn broer. Of beter: hij moedigt hem aan. Letterlijk. "Het is een cheerleadersong", zegt Lennox, "bedoeld om mijn broer een hart onder de riem te steken. Mijn broer is atleet, vandaar. Hij heeft het moeilijker gehad met het overlijden van mijn vader dan wie dan ook."

En dus staan bijna alle liedjes op Merriweather Post Pavillion in het teken van investeren in relaties. Met geliefden, familie, vrienden. "Toen ik op een gegeven moment naar New York vertrok, is de band met mijn familie wat verwaterd. Het overlijden van mijn vader was een wake up call: ik moet veel zorgvuldiger omgaan met de mensen die me het meest dierbaar zijn. Toen we Here Comes The Indian maakten, stond de vriendschap tussen ons vieren sterk onder druk, doordat we zo ongelofelijk veel tijd met elkaar doorbrachten. Je hoort een soort verdriet in die opnames. Vanaf Feels begonnen we langzaam onze plek in ons eigen leven te vinden. De chaos en de intense energie uit de begindagen bestaat nog steeds, vooral op het podium, maar in de studio lijkt het alsof we het binnenstebuiten keren. We brengen orde in de chaos."

Het nummer No More Runnin', op de nieuwe plaat, lijkt daar precies over te gaan. Het neemt afstand van de hectiek uit het verleden. "Toen we net in New York woonden, maakten we Danse Manatee", zegt Lennox. "Dave en ik waren gestopt met onze opleiding. We waren heel erg aan het zoeken. Je hoort een soort radeloosheid in die muziek die ik nu heel spannend vind om terug te horen. Ik vind New York een enorm inspirerende stad. Er zijn enorm veel creatieve en ambitieuze mensen, maar ik merkte dat ik er doodmoe van werd. Dan hing ik op zaterdagavond uitgeblust op de bank. Ik hou van New York, maar ik wil er niet de rest van mijn leven doorbrengen. Lissabon is het complete tegenovergestelde. Het is een langzame, luie stad. Dat past op dit moment meer bij mij. Ik ben niet zo'n snelle jongen."

Merriweather Post Pavillion van Animal Collective verschijnt bij Domino/Munich. Het album staat tijdelijk op de Luisterpaal.