De een schakelt direct over op fluistervolume als het ter sprake komt, de ander vindt het geen enkel probleem. We hebben het over een afspraak – de zogenaamde kickback – waarbij een concertkaartverkoper een deel van de binnengekomen servicekosten teruggeeft aan de organisator. Als dank voor de samenwerking. En zo betaalt de concertbezoeker de organisator dus – via een omweg – twee keer.
Rondvraag bij verschillende podia, programmeurs, boekers en ex-boekers leert dat het een gevoelig onderwerp is. Men wil er het liefst niets over zeggen, een enkeling doet dat het liefst anoniem. John van Luyn, programmeur van de Melkweg, snapt dat niet: “Dat is wel vreemd. Er wordt eigenlijk nooit doorgevraagd over de kickback. Het zal wel een precair onderwerp zijn. Maar die deal bestaat, en wordt met de servicekosten gedekt.”
De kaartverkoper geeft de concertorganisator een deel van de servicekosten als dank voor de samenwerking. Robert Schaeffer, programmeur van de Effenaar, bevestigt het verhaal: “Je moet het vergelijken met een kortingsdeal,” Juridisch gezien is er niets mis met de afspraak, maar je kunt je afvragen of het wel eerlijk is. Niet alleen voor de concertbezoeker, die de organisator zo via een omweg dubbel betaalt en meewerkt aan een deal waar hij of zij misschien niet eens achter staat. Maar ook voor de organisator. De hoogte van de retourcommissie verschilt namelijk per organisator, en is dus van invloed op de onderlinge concurrentie.
“Uit concurrentieoverwegingen alleen al moet je eraan meedoen,” aldus een boeker die liever anoniem wil blijven. “Ik zou er geen problemen mee hebben als die retourcommissie wordt stopgezet of verboden. Maar dat zal niet zo snel gebeuren. Het mag, het is handel. Maar of het eerlijk is?”
Volgens Schaeffer is de kickback er niet altijd: “Hij is afhankelijk van de afspraken die gemaakt zijn. Er zullen dus ook concerten zonder kickback zijn. “ Melkweg-directeur Cor Schlösser ziet het probleem van de deal niet. “Als poppodium maak je kosten. Die moeten gedekt worden. Een steeds groter deel van het concertkaartje gaat naar de artiest; daar blijft relatief weinig van over. Die retourcommissie is dus een mooi extraatje om een deel van de kosten rond de kaartverkoop te dekken.” Om hoeveel geld het gaat, zegt Schlösser niet te weten, maar: “Op de begroting van de Melkweg is het peanuts. Toch is het is leuk, en ik ben er blij mee.”
Ook als een concert afgelast wordt, gaat er geld terug naar de organisator. Meerdere boekers en programmeurs bevestigen dit. En dat is misschien nog wel vreemder dan dat de deal überhaupt bestaat. Vaak wordt gezegd dat de servicekosten dan terugmoeten naar de bezoeker. “Natuurlijk zou dat moeten, belachelijk dat dat niet gebeurt” aldus een ex-boeker. Hij heeft de podiumwereld inmiddels verlaten. Het aflasten van een concert is echter nooit winstgevend, zo vertelt Van Luyn: “Bij afgelasting moeten wij een boete betalen aan Ticketservice.” Volgens Van Luyn kan de kickback niet tegen die boete op. “Als organisator verlies je altijd geld als een concert wordt afgelast.”
Concertorganisator Mojo wil niet reageren op het verhaal. “wij doen geen uitlatingen over afspraken met derden,” aldus woordvoerster Marjanne Manders.
Kickback: deel servicekosten terug naar de organisator
“Een mooi extraatje om de kosten te dekken”
Het zal bij weinig concertbezoekers bekend zijn: een deel van de servicekosten die bij het kopen van een concertkaartje betaald worden, gaat rechtstreeks terug naar de concertorganisator. Terwijl je die organisator met je kaartje ook al hebt betaald. Deze afspraak tussen beide partijen staat bekend als kickback of retourcommissie. En daar wil niet iedereen over praten.