Maand van de popfotografie: De beste Nederlandse muziekfotografen

Van portretten tot nachtleven, van stadionshows tot mee op reportage

Ingmar Griffioen en Atze de Vrieze ,

Wat zijn de tien beste Nederlandse muziekfotografen van dit moment? Een ondoenlijke opgave natuurlijk. We hadden er ook zo 25 kunnen opsommen voor je, maar in onze beperking tonen zich deze meesters. De een specialiseert zich in reportages, de ander in nachtfotografie, de dance-wereld of sprekende portretten; maar ze hebben allemaal wat gemeen. Deze fotografen zetten zich met hart en ziel in voor hun beelden en weten zich daarmee naar onze mening te onderscheiden in een sterk bezet werkveld.

Een Maand van de Popfotografie is natuurlijk niet compleet zonder een overzicht van 'de beste', actieve Nederlandse muziekfotografen. Hierbij een aanzet, alfabetisch gerangschikt.

Paul Bergen
Specialiteit: All-round, met nadruk op concertfotografie
Werkt voor o.a.: AD, ANP
Wat maakt hem zo goed: Paul Bergen is een van de meest gerespecteerde all-round fotografen van Nederland. Dat is hij al sinds halverwege de jaren tachtig, toen hij nog een doka in zijn kofferbak maakte om als allersnelste de foto van de Pinkpop-headliner te kunnen leveren. Dat blijft tot op de dag van vandaag zijn werkwijze: hij maakt veel en snel werk. Een robuuste kerel die zijn plek in de fotopit letterlijk en figuurlijk heeft veroverd, en altijd met iets goeds thuiskomt. Je ziet hem vooral bij concerten, maar Bergen schoot ook portretten van bijvoorbeeld Amy Winehouse en Adele. Een popfotograaf van de oude stempel, die er in geslaagd is de overgang naar het digitale tijdperk te overleven.

Rutger Geerling
Specialiteit: EDM/dance fotografie
Werkt voor o.a.: ID&T, Hardwell
Wat maakt hem zo goed: Als we later terugkijken op de meest succesvolle internationale periode van de Nederlandse popmuziek ooit, hebben we niet heel veel journalistieke stukken om op terug te grijpen. Welke journalist ging kijken in Vegas en Miami, of bij MysteryLand in Chili? Beeldmateriaal is er volop, dankzij Rutger Geerling, die als sterfotograaf overal ter wereld uitgenodigd wordt om feesten vast te leggen. Hij doet dat al sinds de doorbraak van Tiësto en Armin van Buuren, waardoor zijn skills en zijn netwerk perfect op elkaar aansluiten. Zijn werk is zo spectaculair als de producties zelf, met shots van heel dichtbij op het podium, maar als het moet ook met overweldigende overviews vanuit de helikopter.

Jelmer de Haas
Specialiteit: Concert, portret en reportage, met voorliefde voor muziek
Werkt voor o.a.: KindaMuzik, 3voor12, OOR, TivoliVredenburg
Wat maakt hem zo goed: Je komt in de Nederlandse muziekwereld niet vaak iemand tegen die zo bescheiden en vriendelijk is als Jelmer de Haas, en toch slaagde hij er de laatste jaren in een uitgesproken portfolio bij elkaar te schieten. De Haas begon zijn muziekwerk op vrijwillige basis bij KindaMuzik, maar levert inmiddels ook aan o.a. 3voor12, OOR en De Gitarist en is een van de huisfotografen van TivoliVredenburg. Jelmer de Haas heeft oog voor detail, voor compositie en voor het juiste moment, precies de drie factoren die je moet hebben voor mooi popbeeld.

Bart Heemskerk
Specialiteit: Spectaculair ogende livebeelden
Werkt voor o.a.: OOR, Kensington, Mojo Concerts, Noorderslag
Wat maakt hem zo goed: Bart Heemskerk is een bijtertje. Terwijl iedereen in het vak moppert over dat het vroeger beter was, trok Heemskerk ten strijde. Zijn wapens: een digitale spiegelreflex en een bundeltje social media accounts. Heemskerk wil zichzelf laten zien, zo veel mogelijk. Hij is bepaald niet vies van het commerciële werk, en dat levert hem veel exposure op. Zo groeide hij met rockband Kensington mee, door al voor hun doorbraak huisfotograaf van de band te worden. Hij vindt het ook het leukst, want deze fotograaf laat dingen er graag sensationeel uitzien. Zoals OOR-hoofdredacteur Koen Poolman over hem zegt: “Hij kan ieder klein kutbandje er doen uitzien alsof ze in de Ziggo Dome spelen.”

Nick Helderman
Specialiteit: reportage, backstage, portretten 
Werkt voor o.a.: VPRO, OOR, Excelsior, Volkskrant 
Wat maakt hem zo goed: Je kunt Nick Helderman een concert laten fotograferen, maar eigenlijk is hij meer geïnteresseerd in wat er achter het gordijn gebeurt. Het liefst gaat hij als extra bandlid mee met een band op tour, maar dan niet om de sensatie op het podium vast te leggen - onder kunstlicht - maar juist de momenten tussendoor. De vermoeidheid, de ontroering, de momenten dat je de mens achter het imago ziet. Dat laatste deed hij onder andere met The Ex, traumahelikopter en Patrick Watson. Zijn voorkeur ligt bij undergroundbands, maar hij haalt dezelfde trucs ook gewoon uit op reportage in het intens platte vakantieparadijs Chersonissos. Een van de meest eigenwijze en grillige fotografen van de nieuwe generatie.

Ilja Meefout
Specialiteit: Hiphop
Werkt(e) voor o.a.: Nieuwe Revu, Top-Notch, State Magazine
Wat maakt hem zo goed: Amsterdammer Ilja Meefout schiet niet af en toe een rapper, hij LEEFT hiphop. Als huisfotograaf van Top-Notch en met zijn jarenlange bijdragen aan wijlen State Magazine is hij zo’n beetje eigenhandig verantwoordelijk voor hoe hiphop in Nederland eruit ziet. Tien jaar geleden stond hij al met zijn neus bovenop de BuitenWesten tour, meest recent maakte hij het artwork en de persfoto voor de nieuwe Mr. Polska plaat. Daar tussendoor had hij zo’n beetje iedere rapper voor zijn lens, of het nu op het podium was of als portret. Zijn meest gekoesterde is een beeld van Snoop Dogg in Ajax-shirt tijdens een van zijn vele bezoeken aan Amsterdam. 

Raymond van Mil
Specialiteit:
Nachtfotografie, reportage
Werkt voor o.a.: Vice, Noisey, Rauw
Wat maakt hem zo goed: De magie van de nacht gaat natuurlijk veel verder dan hetgeen we jarenlang van de Partyflocks af zagen spatten. Wat gebeurt er achter de deuren van clubs als Trouw en Studio 80, tijdens festivals als 5 Days Off of clubnachten als Rauw? Raymond van Mil specialiseert in dat nachtleven en legt het zo vast dat je denkt: 1. Damn, dat was een feest zeg, 2. Wat de .... gebeurt daar nu precies? en 3. Ik wil NU meer zien. Soms leverde hij bij die reportages voor VICE ook de tekst, zoals die keer in 2012 dat hij eerst de heren van Major Lazor sprak en ze daarna de Paradiso zag verbouwen. Qua podiumfotografie zit hij er bovenop, als Skip & Die in het publiek springt of de bezoekers bovenop Action Bronson dan ligt Van Mil ernaast. En als James Holden of Four Tet heel even opkijken van de elektronica dan pakt hij zijn moment. Van Mil dacht in 2013 even klaar te zijn met VICE en de nacht, maar viel toch weer voor die magie.

Krijn van Noordwijk
Specialiteit: Portretten
Werkt voor o.a.: Amsterdam Dance Event
Wat maakt hem zo goed: Je kent Krijn van Noordwijk vooral van de oneindige portrettenserie die hij maakt voor Amsterdam Dance Event. Letterlijk al jaren houdt hij tijdens het evenement audiëntie in of ergens in de buurt van Felix Meritis, om maar zoveel mogelijk bekende dj’s langs te laten komen. Iedereen is druk, dus meer dan vijf minuten heeft hij soms niet, maar Van Noordwijk probeert met alle beperkingen en zonder noemenswaardige styling toch tot scherpe en originele beelden te komen. Natuurlijk had hij elke Nederlandse dj wel eens voor zijn lens, maar ook internationale sterren als Richie Hawtin en Giorgio Moroder. Hij maakte de misschien wel mooiste portretfoto van Typhoon. Ook zeer de moeite waard is zijn serie en boek over tatoeages.

Andreas Terlaak
Specialiteit: Concertfotografie
Werkt voor o.a.: NRC, Hitkrant, Soundz, Mojo Concerts
Wat maakt hem zo goed: Over Amy Winehouse gesproken: Andreas Terlaak won in 2007 de Zilveren Camera met een concertfoto van de tragische soulzangeres. Het betekende voor hem een definitieve doorbraak. Bij de uitreiking van de Pop Media Prijs vertelde hij uitgebreid over dit beeld en de sublieme lichtval. Terlaak is zo’n typische fotograaf die in een fotopit precies aan de andere kant gaat staan als alle andere fotografen op een kluitje hetzelfde fotograferen. Hij zoekt het liefst naar een geïsoleerd beeld, zonder afleiding van door de band bedacht decor of een veelheid aan personen of instrumenten. Hij is op zo'n beetje ieder binnenlands festival te vinden, maar werkte ook met Prince en deed de hele Europese tour van Neil Diamond, die eindigde op de Pyramid stage van Glastonbury.

Hans-Peter van Velthoven
Specialiteit: portretfotografie, festivals, opdrachtwerk
Werkt voor o.a.: 3FM, Handsome Poets, Stereophonics, Muse, Rob de Nijs
Wat maakt hem zo goed: Hans-Peter van Velthoven, bij velen beter bekend als HP/HaPé, is al jarenlang huisfotograaf van 3FM en daarmee de man die klasbakken als Ben Houdijk en Bart Heemskerk aardig wat kneepjes van het vak heeft bijgebracht. Zilveren Camera-winnaar Andreas Terlaak heeft ook nog stage bij hem gelopen. Dankzij de connectie met 3FM komt HP overal, van Glazen Huis tot Ziggo Dome tot Pinkpop. Daar bouwde de Nijmegenaar een ijzersterk portfolio op. Van Velthoven won in 2002 en 2005 de Zilveren Camera, legde twee tournees van Muse voor de band vast en eentje voor The Pogues, pakte ook uit met de Dakar Rally en de World Solar Challenge en vatte veel van die uitdagingen in boekvorm. Een schat aan ervaring dus. Hij heeft ook een goed gevoel voor timing, oog voor de grootse aspecten van een stadionshow en is een slim zakenman die kan leven van zijn portretten en ander opdrachtwerk.