Het was een lange weg van Glenn de Randamie (1984) alias Typhoon, naar Lobi da Basi. Het is een weergaloze plaat geworden, vol dubbele zinsnedes over slavernij, religie, liefde, seks. Grote thema’s, maar telkens zo klein en persoonlijk gemaakt dat het nergens pretentieus of hoogdravend voelt. Lobi da Basi is gedoopt in het muzikale bloed van De Randamie, in de gospel, in de blues, in de calypso, in de Surinaamse basuinkoren, blazers en brassbands. Met zijn tweede soloalbum heeft hij, hoe cliché dat ook klinkt, de meest persoonlijke plaat gemaakt die hij kon maken, vertelt hij vandaag in het Amsterdamse De Balie. Een tijdlang was hij dakloos en leefde hij op Desperados en jointjes, een periode dook hij diep in privacyrechten, een kleine maand verbleef hij in Suriname en ondertussen ontdekte hij dat de slavernij die hij zo vaak bezong twee gezichten heeft, en dat hij die twee gezichten verenigt. Geen wonder dat het lang duurde, dus, voordat er een nieuw volwaardig album kwam na Tussen Licht En Lucht (2007). "Ik was zó caught-up met allerlei grote thema’s, maar misschien…", probeert hij, "misschien was ik muzikaal gewoon OP. Ik ben sowieso geen mixtape-rapper, ik had van 2005 tot 2010 non-stop getoerd, en dacht na de laatste tour met New Cool Collective: 'Dóór, ik moet nú dóór!' Later had ik pas door hoe oververmoeid ik eigenlijk was. Er kwam niets meer uit."

'Als je je ogen open hebt, zie je de wereld. Als je je hart open hebt, kun je alles zien. Laat je niet afleiden door concepten. Kijk liefde.’
-Kees Groenhuijzen

En zo moest Glenn de Randamie zich in iets anders vastbijten. Het was tijd voor actie, zegt hij nu zelf. Dus dook hij diep in de privacy, waar hij al vaker uitgebreid over heeft gesproken. Over dat concept zal Typhoon zich later vandaag alsnog opwinden. Maar nu nog niet. Want een gedicht opende hem in die tijd de ogen. Een gedicht van Kees Groenhuijzen, een fan, een jongen die op achttienjarige leeftijd overleed. In augustus 2012 speelde Typhoon in de Bolder op Vlieland. Achteraf kwamen de ouders van Kees op hem af, om uit te leggen hoe ze hun overleden zoon beter gingen begrijpen via de teksten van Opgezwolle, die Kees altijd luisterde. Vervolgens gaven ze dat gedicht van Kees. “‘Laat je niet afleiden door concepten, kijk liefde.’ Dat inzicht had ik écht nodig, omdat ik zo diep in de privacy-strijd zat. Doordat ze mijn teksten lazen, leerden ze Kees beter kennen, en via zijn gedicht ik mezelf. Dat is toch de mooiste uiting van communicatie? Ik ben echt blij dat ik me ben gaan verdiepen in privacy, maar ik realiseerde me dat dat maar een concept was. Het was echt een omslagpunt.”

Altijd identificeerde De Randamie zich als nazaat van slaven, vertelt hij. Van de underdog, van de zwarte bladzijdes in de Nederlandse geschiedenis. Vanzelfsprekend was hij dus met zijn familie aanwezig op de Herdenking Slavernijverleden op 1 juli 2013 in het Oosterpark. Hij bekeek het zojuist onthulde monument, om er zowat een hartverzakking te krijgen. “Hier klopt niets van. Waarom staat de familienaam De Randamie niet op het monument?”, vroeg hij een tante.

Wat bleek toen?
“Ik kwam erachter dat de geschiedenis niet zo eenzijdig is als ik dacht, dat ik niet zo zwart-wit moest denken. Van mijn moeder wist ik zo’n beetje de hele historie, tot aan de eerste Afrikanen die in de Gouden Eeuw slaaf werden gemaakt en naar Suriname werden gehaald, tot mijn over-over-overgrootvader aan toe is de naam opgeschreven. Van mijn vader was dat altijd een beetje... onduidelijk. Ik moest het er echt uit trekken.
“Op 1 juli kwam ik er dus achter dat mijn vader..... Zijn kant van de familie had dus zelf óók slaven? Daarom stond de naam van De Randamie niet op dat monument. Opeens begreep ik waarom ‘wij’ Nederlanders doen alsof de Tweede Wereldoorlog ons alleen is overkomen, terwijl er ook landgenoten waren die zich bij de NSB hadden aangesloten. Dat wordt vergeten omdat het te pijnlijk is. Nu kwam ik er zelf achter: de bad guys zaten dus ook aan míjn kant?!”

Ik zou me de pleuris schrikken.
“Ik schrok ook. Ik was helemaal klaar met de dag, ik wilde naar huis, ik moest nadenken. Ik wilde er écht meer over weten, en tegelijkertijd voelde het als een bevrijding. Niets is zwart-wit.”

Ben je inmiddels meer te weten gekomen over dat verleden van je vaders kant?
“Nog te weinig om er iets substantieels over te zeggen. Ik zou er met een oom over praten, maar die is nu al heel lang in Suriname. Ik zit te wachten op antwoorden. Het is heel heftig, maar tegelijkertijd: 'We worden bepaald door waar we gaan, niet waar we waren', zing ik in Van De Regen Naar De Zon. Dát is de kern. Uiteindelijk bepaal ik zelf mijn lot. Laat ik me door zoiets terughouden en word ik een slaaf van mijn geschiedenis? Of laat ik me erdoor inspireren?”

Echt? Hoe uit zich dat?
“Ik ben moeilijk in relaties. Heel moeilijk. Ik lijk een hele open gast, maar wat dat betreft.. klopt de naam Typhoon: je moet van goeden huize komen om door die tumbling laag heen te gaan. Ik ga met stenen gooien, ik probeer je met alle kracht van me af te werken. Maar dan, dan kom je in de kern, in het oog van die storm. Bijna niemand komt daar ooit, bijna niemand kan écht zeggen dat hij me claimt. Ik manoeuvreer me door het leven heen, zo bedacht ik me laatst. Er is altijd een gedeelte dat ik voor mezelf hou.”

Behalve in zijn teksten, dan. Daarin is duidelijk een ex-geliefde doorgesijpeld, inclusief ruzies, zijn smeken om alstjeblieft terug te komen, surfen op de golven van seks. Veel wil hij er niet over kwijt. Echt niet. “Ja, eigenlijk zijn het allemaal liefdesliedjes. Maar datgene dat ik wil uiten over mijn privéleven, doe ik op plaat. Ik wil haar beschermen, maar ze is inderdaad héél diep doorgedrongen. Toen ik Rico in de studio Liefste liet horen, zei hij: ‘Ik ken níémand die shit kan omschrijven zoals jij. Het is niet pathetisch, het is menselijk.’ Ik wilde op dit album eerlijker zijn, met minder omhaal van grote woorden. Want ja, mijn lelijkheid hoort ook bij mij. We zeggen al zoveel niet meer. Waarom ik dit op straat gooi? Het is het meest eerlijke dat ik kan zeggen.”