Nobody Beats The Drum speelt met bliksem: "Ik ben net Zeus"

Electro-act aanstaande zaterdag met tesla coil op Nacht van Kunst en Wetenschap

Timo Pisart ,

Voer voor nerds én adrenalinezoekers: aanstaande zaterdag op de Nacht van de Kunst en Wetenschap in Groningen treedt Nobody Beats The Drum met een 'tesla coil'. Kortom: een installatie die elektrostatische energie opwekt en stroom rondschiet met verschillende toonhoogtes. Dat vertelde Sjam Sjamsoedin vanavond in 3voor12 Radio. Gevaarlijk? Als je te dichtbij komt wel, maar vooral heel erg cool. Luister het fragment hieronder en kijk meteen hoe die tesla coil in gebruik eruit ziet. "Het is een paal van anderhalve meter met een spoel en een enorme donut erop. Ik bespeel de bliksem bijna letterlijk alsof het een piano is."

Aanstaande zaterdag bespeelt Nobody Beats The Drum de bliksem: met de tesla coil van de Technische Universiteit Eindhoven zal Sjam Sjamsoedin speciaal voor de installatie geschreven composities en bewerkt NBTD-materiaal spelen op de Nacht van Kunst en Wetenschap in Groningen. "Dat is een installatie uitgevonden door Nikola Tesla, aan het eind van de negentiende eeuw", aldus Sjamsoedin. "Daarin wordt elektrostatische energie opgewekt. Waar het op neerkomt: die energie wordt in de vorm van een soort bliksemschichten door de lucht geknald. Het is een enorme bliksemmaker waarnaast ik op het podium sta."

Dankzij speciaal door de TU geschreven software kan die tesla coil verschillende toonhoogtes bliksemen. "Stel je voor hoe een stroomschok klinkt, en dat keihard in allerlei klanken. Ik kan het aansturen met MIDI en er dus een keyboard aan hangen, waardoor je de bliksem letterlijk bespeelt alsof het een piano is. Ik ben net Zeus! Het geluid is bizar, en het ziet er ontzettend spectaculair uit. We zijn een paar keer naar Eindhoven geweest om het apparaat uit te proberen, en ik kom er weer helemaal opgeladen vandaan."

Levensgevaarlijke stroomschokken

Nobody Beats The Drum staat al langer bekend als conceptuele avonturiers: eerder tourde de act al met The Amazing 333" Tele Novem Automaton, een installatie met negen schermen vol visueel geweld. Ook hun videoclips zijn steevast indrukwekkend geregisseerd: van vierhonderd houten blokjes in nog veel meer foto's gevat tot katten die instinctief op de muziek reageren. In 2011 bracht de act al een ode aan Nikola Tesla met het album Currents. Met de tesla coil-show gaat Sjam Sjamsoedin nóg een stap verder, en een beetje gevaarlijk is zo'n apparaat wel. "Er zit alleen kippengaas tussen mij en dat ding. Er is mij verteld dat als ik het kippengaas aanraak, ik nog veilig ben. Maar als ik mijn vinger erdoorheen steek, word ik getroffen door 30.000 volt. Ja, dan ben ik wel dood, ja."

Levensgevaarlijk of niet, het is niet voor het eerst dat een tesla coil wordt gebruikt om muziek te maken: Björk nam een stel tesla coils mee met haar Biophilia-tour en wie op YouTube zoekt, vindt een verscheidenheid aan gelukkige eigenaren die hun eigen bliksemmachine melodieën laten spelen van bijvoorbeeld Super Mario. "Dat is óók best cool, maar ik vind het wat gimmicky. Ik probeer er op zichzelf staande composities mee te maken."

Dat componeren met een tesla coil is een hele nieuwe uitdaging voor Nobody Beats The Drum: dynamiek zit er niet in, het gaat alleen van hárd tot kéíhard. "Er hoeft absoluut geen versterker bij, en de klankkleur is allesdoorsnijdend. Ik sta ernaast, dus ik moet zeker oordoppen in doen." Ook is het bereik van het apparaat wat beperkt. "Met toonhoogte bepaal je de intensiteit van het geluid. Als je een lagere noot pakt, dan gaat er wel een kleinere stroom lopen en is de bliksem dus minder lawaaiig. Naar het einde toe bouw ik op met een episch arpeggio-stuk dat ik nooit eerder heb gespeeld en ga ik naar de hoogste noot die ik mág spelen: de F#4. Als ik hoger ga, wordt het echt gevaarlijk. Eerlijk? Ja, stiekem ga ik wel naar de G4."

Het liefst zou Sjamsoedin met een tesla coil gaan touren, maar dat zit er voorlopig niet in: het verplaatsen is veel te duur. "Het heeft nogal wat voeten in de aarde om dat ding naar Groningen te verplaatsen: het moet in een truck worden gehesen met een kraan en is voor een belachelijk bedrag verzekerd. Maar goed: het is het waard. Het apparaat is al bijna 200 jaar oud, maar ook als je hem nu aanzet is een een gigantisch spektakel. En dat gaat dadelijk óók nog melodieën spelen, míjn melodieën. Ik vind het zeer spannend."

Nobody Beats The Drum speelt aanstaande zaterdag op de Nacht van Kunst en Wetenschap in het Grand Theatre in Groningen. Hoe het verder met NBTD gaat houdt Sjam Sjamsoedin nog even voor zich, maar hij belooft spoedig meer goed nieuws.