"Het is dat ik weet dat ik hier ben, maar anders." Vanaf de overkant kijken Wim ter Weele en Johannes van de Weert naar het oude pand op de hoek van de 2de IJzerstraat in Rotterdam. Ze zijn twee oud-leden van de Rondos, de invloedrijke band uit eind jaren zeventig. Eenendertig jaar na het ter ziele gaan van de band, en daarmee een invloedrijk collectief, brengen ze de verzamelbox A Black & White Statement uit. Daarin opnieuw uitgebrachte muziek, een fotoalbum en een biografie door de band zelf neergepend. De Rondos die zijn eigen geschiedenis schrijft dus. De haren misschien, maar die do it yourself houding zijn ze niet verloren. Dus komt de box in eigen beheer uit en hebben de vijf op een zondag alle duizend exemplaren zelf in elkaar gezet.

Die geschiedenis begon hier in Huize Schoonderloo. Sinds de split zijn ze er niet meer geweest. Aan de buitenkant van het pand is niets veranderd, maar van binnen herkennen ze met moeite iets terug. Het nieuwe meubilair- vier bedrijfjes in grafische vormgeving- herkent het oude wel. Uit een kamer luidt de vraag: "Hé, is dat niet een Rondo?"

Slechts twee jaar heeft de band bestaan, van 1978 tot 1980. Toch waren al snel alle ogen op Rotterdam gericht. De Rondos was meer dan een band. Het was een collectief, een beweging, met Huize Schoonderloo als thuisbasis. Daar woonden en werkten ze, samen met Saskia de Vries (de geluidsvrouw, maar tegenwoordig voetreflexzone therapeut), kunstenaar Piet Dieleman die op zolder zijn atelier had en Rien Faber, die sinds een paar jaar in Nieuw-Zeeland woont. "De Rondos heeft de grondtoon gezet voor ons verdere leven", vertelt Johannes. "We zijn nog altijd zelfstandig en eigenwijs. Niemand werkt als manager bij de AH, goddank."

Je eigen leven vorm geven, dat was het ideaal dat de groep wilde uitdragen. Mensen inspireren om zelf aan de slag te gaan. Hun leus werd Punk Als Verzet, hun symbool een sikkel en hamer die elkaar kruisen. Johannes: "Of we nou echt communistisch waren? Ach ja, het symbool was deels ook grappig bedoeld, om te provoceren. Communisme hield voor ons in dat we communaal leefden, met daarbinnen ieder zijn eigen ruimte." Er was een drukkerij, doka, kantoor, werkruimte en een oefenruimte in de bunker onder het huis. Hier maakten ze hun eigen fanzine Raket vol politieke issues, runden ze er het label King Kong Records en later ook een 'linkse' boekwinkel. Ook zorgde de groep voor oefenruimtes in de stad, organiseerden punkavonden als Rock Against Religion op Tweede Kerstdag en een benefiet voor de stakende havenarbeiders.

"Misschien ben ik nog wel het meest trots op het feit dat dit gebouw er nog staat", zegt Johannes. Voordat de Rondos er in 1978 intrekken, staat Huize Schoonderloo alweer een paar jaar leeg. De gemeente stelde het vast als een bouwval die klaar was voor de sloop, zodat er een basisschool voor in de plaats kon komen. De Rondos toonden het tegenovergestelde aan. Met enige tegenzin van de gemeente mochten ze er tijdelijk wonen. Maar dan wel zonder contract en op voorwaarde dat ze het pand eigenhandig zouden opknappen. Ook de buurtbewoners waren achterdochtig over de komst van de obscure punks. Johannes: "Maar zodra de buitenkant wit werd geschilderd, waren zij wel blij met ons."

Net zo radicaal als de Rondos tot leven kwam, ging de band ook ter ziele. Het einde werd aangekondigd met een laatste single Fight Back! en twee afsluitende Raket edities, die bij elkaar 232 pagina’s telden, waarin ze schrijven dat punk niet meer de hunne is. “De stroming viel uiteen, waarbij de anarchistische tak met gewelddadige vrijbuiters de overhand kreeg.”

En er was nog iets: de Rondos aanhangers werden te trouw, de band te succesvol. Wim: "Het idee was altijd dat iedereen zijn eigen ding moest doen. Maar zelfs na gewoon een mooie tekening in De Raket van een pick-up met daarbij de tekst Go Mono, was iedereen opeens tegen stereo. We hadden geen behoefte aan volgers, het is nooit onze bedoeling geweest de voorhoede te worden.” In plaats van hun eigen weg te blijven volgen, gooiden ze de handdoek in de ring. Wim die er nu op terugkijkt: "We waren ook moe gestreden. Dertig uur per dag waren we bezig met vanalles. Daar kozen we zelf voor en het was ook fantastisch, maar ook vermoeiend."

Na de split vertrok Johannes naar Amsterdam, waar hij nu als beeldend kunstenaar leeft. Gitarist Allie van Altena ging naar Groningen waar hij tegenwoordig als tekendocent zijn geld verdient. Bassist Kees Isings begon een scheepsinterieurbedrijf en zijn opvolger in de band Frank Seltenrijch werkt nu met verstandelijk gehandicapten. Alleen Wim zit nog altijd achter een drumstel, bij De Kift.

Een filmvertoning van Groeten uit Rotterdam (grotendeels gewijd aan de band) in museum Boijmans van Beuningen bracht ze anderhalf jaar geleden weer bij elkaar. Wim: "Ik was in shock. Als we terugkijken op wat we hebben gedaan en wat er is gebeurd, dan word ik er draaierig van. Het was een explosie van creativiteit. En dat kon alleen met zijn allen, met meerdere mensen die een ding voor ogen hebben." En zo ontstond het idee van de verzamelbox. Johannes: "We luisterden weer naar de muziek, we vinden het nu nog beter dan toen. De muziek heeft de afgelopen 31 jaar overleefd."

Zaterdag 14 april presenteert de band de verzamelbox, iets verderop in WORM, met optredens van G.W Sok, Herr Seele, Coolhaven en De Kift. Zelf spelen ze niet. "Dat zou gênant zijn", zegt Johannes. "En ongeloofwaardig. Dertig jaar geleden was het urgent, nu zouden we ons slechts imiteren."

Via www.rondos.nl zal de box te bestellen zijn.