Het titelloze debuutalbum van wh^rl, het soloproject van zanger/muzikant Jurgen Veenstra, kwam afgelopen november uit. En nu, op deze woensdag 12 juni, is het zover dat het album in de grote zaal van Vera wordt gepresenteerd. Het is als het ware een afsluiting van dit eerste hoofdstuk van wh^rl, want nieuwe optredens ter promotie van dit album zijn niet meer ingepland. Verder is er geen pure support-act vanavond. Nee, de band Space Siren is een ‘special guest’ en zal pas ná wh^rl optreden. Dit belooft dus hoe dan ook een speciale muzikale beleving te worden.

wh^rl

Het album waar het vanavond om draait is uitgekomen op Tiny Room Records. Vorig jaar spraken we Jurgen Veenstra (bekend van onder andere Avery Plains, MOAN) nog over de totstandkoming. Vanavond zien we veel van de mensen die aan het album hebben meegewerkt terug op het podium. Naast Veenstra zelf zien we Ruud Slingerland (toetsen) en de gebroeders Arno (drums) en Stefan Breuer (toetsen/gitaar). Verder zien we Wendelmoet Kingma (zang en viool) en Anisa Jasmo met haar zelfgemaakte soundbox.

Meteen is duidelijk dat het optreden ingetogen zal zijn. De muzikanten zitten op stoelen, het geluid is niet overdadig hard en de belichting is rustig en bescheiden. Na een bemoedigend knikje van Veenstra richting Jasmo begint de show met de eerste geluidseffecten die horen bij het nummer Power to the Bees. Jasmo is gaan staan, iedereen blijft verder zitten. Alleen Veenstra valt in met zijn stem en zijn gitaar. Het publiek staat stil, observeert en luistert. Tijdens het optreden is geen gesprek meer in de zaal te horen.

De experimentele lo-fi folkliedjes van wh^rl hebben karakter en diepgang. Op het podium is er concentratie en aandacht voor details. Als tweede nummer speelt de band het wat meer stuwende Tell Me How You Do It. Arno Breuer drumt met precisie en bespeelt tegelijk ook een xylofoontje. Knap! Het geheel is vlekkeloos. We hebben nu al twee mooie hoogtepunten te pakken. Wanneer Veenstra met zijn warme rasp-stem even later bij Lost Between the Notes zingt over “When the music dies” lijkt er ook ergens iets te sterven. 

Elk muzikaal detail is belangrijk bij dit optreden. Maar ook elke gelaatsuitdrukking draagt bij aan de totaalbeleving. De muzikanten hebben zelfs ook vaak de ogen gesloten. Veenstra gaat op een gegeven moment staan en gebruikt het podium zelf als instrument: hij stampt in de maat, we voelen de donderslagen door de grote zaal rollen. 

Vaak lijkt het, zodra een nummer is afgelopen, dat het publiek bang is om te vroeg te klappen. Of om de betovering te verbreken. De stilte valt keihard op die momenten. De sound van wh^rl raakt hoofden en harten, een draaikolk van karakter en emotie met in het hart daarvan intieme rust. Het optreden is een luisterervaring. Ook bij de muzikanten op het podium. Niet bij elk nummer hoeft iedereen mee te doen namelijk en dan kan er intens mee worden gevoeld.

Elf nummers worden er gespeeld en de set vliegt voorbij, ondanks de regelmatige verstilling. De nummers hebben vaak ook elementen die wat zeer lijken te doen. Zo nu en dan speelt Kingma op haar viool en dan lijkt het net alsof er bewust naar een geluid wordt gezocht dat pijn weet uit te drukken. En bij Turning Reason Into Water benadrukken de geluidseffecten van Jasmo de gekmakende gevoelens, de strijd die je in je hoofd kunt voeren, het mentale krabben op de open wonden. Althans, zo voelt dat aan.

Er wordt afgesloten met Jubilee, tevens de afsluiter van het album. We horen alleen de indringende zang van Veenstra en Kingma, ondersteund door het orgelgeluid van Slingerland. En we zien de overige muzikanten wederom met gesloten ogen. Kortom, het optreden eindigt in schoonheid. Hier gaan we nog vaak aan terug denken.

© Harold Zijp

Space Siren

De indie noisepop-band Space Siren is een tijdlang niet actief geweest. De band ontstond zo rond 2005, maar na het overlijden van medeoprichter, songschrijver, gitarist en producer Corno Zwetsloot in 2014 werd het stil. Tot vorig jaar, toen er postuum een 10” uitkwam, DGDABE genaamd. Er werd ook weer opgetreden. Nu met twee gitaristen afkomstig van de band HOWRAH, Bart Schotman en Cees van Appeldoorn. Op verzoek van Jurgen Veenstra zijn ze vanavond hier in Vera. En dan niet als voorprogramma, maar als vervolg op een zeer geslaagd optreden.

Space Siren is muzikaal gezien ten opzichte van wh^rl andere koek. Deze indieband klinkt een stuk harder. Waar je eerder je oordoppen misschien nog niet nodig had is het nu aanbevolen ze wel te gebruiken. Op zich is het dus qua volume-opbouw van de avond niet raar dat deze band de afsluiter is. Los van het feit dat het voor wh^rl zelf natuurlijk extra genieten is om na je eigen show verlost van mogelijk enige spanning dit optreden te ondergaan. Want ‘ondergaan’ is wat er gebeurt. Space Siren blaast iedereen omver. 

Als het eerste nummer wordt ingezet is nog niet iedereen bij het podium te vinden. Maar bij het tweede nummer Berlin is het publiek echt aanwezig en volledig bij de les. Elk nummer wat daarna komt voelt als een volgende uppercut. De band klinkt heel hecht en oprecht. Wat we horen is een aanstekelijk noisepop-geluid met dissonante gitaren, veel effecten en mooie gelaagdheid. En het is goddelijk hard. Zangeres en gitarist Gwendolien Douglas heeft een perfecte stem voor de sound van deze band, alsof de zangstemmen van Kim Deal en Tanya Donelly in een blender zijn gegooid. Een ideale mix. 

Het optreden is zonder opsmuk en zonder egotrips. Deze houding slaat aan bij het muziekminnende Vera-publiek, dat wordt overspoeld door een golf van mooi melancholische noise en zeer goede songs. Elk nummer is raak. Als de set afgelopen is, lijkt het publiek dan ook met pure wilskracht en een beetje Vera-magie te voorkomen dat de band het podium verlaat. Er komt een toegift. “Dit is voor het eerst dat ik een toegift doe,” zegt Douglas. Het is even omschakelen, maar al heel snel is er een goed stofzuigergeluid gevonden en is het vervolgens weer de kwaliteit die de overhand krijgt. We zijn al met al meer dan overtuigd en we hopen dan ook dat Space Siren de weg naar Groningen nog eens zal weten te vinden. Dit smaakte naar meer.

© Harold Zijp