Aniek Maren zingt in Eyes Open Wide het verhaal van een soldaat die zijn rugzak afgooit

Your Song brengt Dutchbatters met verhalen en bands met een missie samen - deel 2

Robert Koekkoek ,

Oud-Dutchbatters en andere oorlogsveteranen maakten in Bosnië en Afghanistan, of nog eerder in Irak en Libanon, levensbedreigende situaties mee. Soms beleefden zij letterlijk 'dood en verderf'. Was het niet in eigen gelederen, dan zagen zij wel de dood en het lijden van de bevolking in de gebieden waar naartoe zij als 'Blauwhelmen' waren uitgezonden. Srebrenica en Uruzgan zijn hiervan slechts enkele voorbeelden. " Als we onze verhalen delen, delen we stukjes van het leven zelf. Delen we onze hoop, onze dromen, onze angsten, vragen en antwoorden, onze fouten en successen."

Het verhaal van Johan de Jonge is het tweede verhaal dat in het project Your Song powered by humanism in muziek naar buiten komt. Aniek Maren zette het verhaal van De Jonge om naar een gevoelig lied. Zij begeleidt zichzelf op gitaar en met ritmebox. Onlangs zong zij voor Johan de Jonge - met hem tegenover zich - haar lied  Eyes Open Wide. Hiervan is een video gemaakt. Deze video met Aniek Maren en Johan de Jonge beleeft vandaag zijn première. Zie de video onder aan dit artikel. 

Aniek Maren zei direct ja toen zij gevraagd werd aan Your Song mee te werken. "Ik vond het een mooi verhaal. Het is mooi hoe twee verschillende werelden bij elkaar komen. Anders hadden Johan en ik elkaar nooit ontmoet. Het leek mij bijzonder over zo'n verhaal, over iemand anders, iets te schrijven."

It feels like a movie
So surreal
Homeless stories
A white house on a hill

Endless moments
Trapped alive
Hold on till tomorrow
No goodbyes

Machteloosheid
De Jonge maakt in 1995 deel uit van de Nederlandse missie in de enclave Srebrenica in Bosnië. Soldaat de Jonge is gewondenverzorger. Zijn taak is naast het verzorgen van de gewonden ook het assisteren bij operaties en het uitdelen van medicijnen. Hospik De Jonge is vooral ook betrokken met het lot van de bewoners van Srebrenica. Maar de omsingeling van de enclave door de Serven beperkt de mogelijkheden die hij en zijn maten hebben. De Serven bepalen wat er binnen komt: van alles niet genoeg. Onvoldoende verbandmateriaal, geen medicatie. De Jonge: "Ik was gefrustreerd dat ik zo weinig mensen kon helpen. Maar niemand kon er wat aan doen, en niemand deed er wat aan."

De Serven vallen op 8 juli '95 Srebrenica aan. Gewondenverzorger De Jonge wordt met een team  opgeroepen. In een observatiepost aan de rand van de enclave is een collega dodelijk getroffen. De Jonge: “Als gewondenverzorger wil je te hulp schieten als je daar aankomt, maar dat kon niet. Tegelijkertijd werden we aan alle kanten aangevallen door de Serven. Maar wat hadden wij? We hadden een geweer met tien kogels. Aan de andere kant stond veel meer materiaal. We mochten niet schieten, maar ook niet terugtrekken." Het gevoel van machteloosheid, het passief moeten toekijken, is iets dat hij voor de rest van zijn leven meedraagt.

Afscheidsbrief
Uiteindelijk wordt het team met De Jonge gevangen genomen. Er volgt een angstige week. De Jonge en zijn maten worden met de dood bedreigd. Hij schrijft zijn afscheidsbrief aan zijn ouders en plakt deze met de laatste restjes leukoplast dicht. Hij heeft de brief nog steeds, ongelezen, de envelop ongeopend. Wat er precies in staat, weet ook De Jonge niet meer. Na zijn vrijlating keert hij terug naar huis. Maar thuis in Nederland is de ellende nog niet over. "Ik had de lichamen op de weg gezien, maar wist toen niet op welke schaal dat had plaatsgevonden. De pers viel over ons heen, maar wij mochten niet praten. Dat hadden we van hogerop nadrukkelijk te horen gekregen. Ik had een stuk geschiedenis meegemaakt, maar ik had niets waardevols bijgedragen aan het grote geheel. Alleen op microniveau had ik toegevoegde waarde gehad."

After all these years of silence
Irritation and denial
Always ran away
Now he’s turning back, back again

This is where he let his heart speak
Left his bag, it set him free
Facing all his fears
Turning them into new dreams

Het leven oppakken
In 2008 komt De Jonge voor het eerst weer terug in Srebrenica, op uitnodiging van de burgemeester. "Ik ging daar met het zweet in mijn handen naartoe. Ik was bang dat ze het me heel erg kwalijk zouden nemen. Ik word er gewoon weer uitgeschopt daar, dat was mijn idee. Ik had me dat ook echt kunnen voorstellen, maar het tegenovergestelde was het geval. We waren overal welkom. Ik ontdekte dat bij mij de tijd had stilgestaan. Maar de mensen die we ontmoetten hadden ondanks alles het leven weer opgepakt."

Bij zijn tweede vertrek uit Bosnië zette De Jonge symbolisch zijn rugzak bij de uitgang van de voormalige enclave neer. "Ik ging als een vrij man naar huis. Zo voelde dat echt. Er viel zo veel van mijn schouders af. Ik was een ander mens toen ik thuiskwam." 

Unspoken words
Memories
Chapters untold
Books all filled with this

Finding a new world
Eyes open wide
Carrying his letter
With goodbyes 

Songtekst © Aniek Maren

Het hele verhaal van Johan de Jonge.  

Lees hier over Building A Bosnian Dream, waarvan Johan de Jonge een van de initiatiefnemers is. 

Your Song powered by Humanism op Facebook

Website Aniek Maren

Johan de Jonge op Facebook

Dit is deel 2 in de serie over Your Song powered by humanism. De volgende song van Maame Joses, Grown Man Cry, komt op 5 juni online. Tot in oktober verschijnen de video's van de andere artiesten en heeft Your Song nog meer in petto. 3voor12 gelderland bericht hierover.