Genomineerd voor de 3voor12 Award 2023: Sef
Vriendelijke rapper droomt in lange zinnen over een mooiere wereld
Door de ontbossing in Zuid-Amerika daalt de voedselproductie, was het nieuws in de week dat Sef's laatste album verscheen. Een dag later volgde het bericht dat Shell een recordwinst heeft behaald, terwijl we middenin een energiecrisis zitten. De wereld gaat kapot, ziet ook rapper Sef: ‘Was ik meer liquide/Zou ik niet schrikken van de prijs van benzine/Toch maak ik mij drukker om geld dan genocide’.
Met zijn vorige album El Salvador stelde hij persoonlijke vragen over ouder worden: mag je nog rappen als je de 35 gepasseerd bent? Waarover dan? Het antwoord op die vraag is: breder dan zijn persoonlijke leven. Op Ik Zou Voor Veel Kunnen Sterven Maar Niet Voor Een Vlag rapt Sef over de disfunctionele maatschappij. Het is een behoorlijke mond vol, die titel. En dat is niet gek, want Sef heeft een hoop te bespreken. Daarbij krijgt hij weer hulp van Willem de Bruin (The Opposites) en Abel van Gijlswijk (Hang Youth), en ook Bazart levert een bijdrage.
Wat begint als een scheppingsverhaal (‘In den beginne was er licht en geluid, groente en fruit’) ontpopt zich tot een kritische blik op alle vastgeroeste constructen anno 2023: kapitalisme, nationalisme, racisme, de hele rataplan. Waarom zou je trots zijn op een vlag die ook staat voor heel veel leed? (‘Simpel stuk stof, geeft geschiedenis af/Bloedvlekken gaan er niet makkelijk uit in de was’) En kunnen we die systemen niet gewoon loslaten? Dat gaat dan misschien niet vlekkeloos, maar het is de hoogste tijd, rapt Sef in ‘Kapitaal’ (‘Een afslag van deze gekke route/Gaat pijn doen, gaat niet lekker voelen/Maar misschien moeten we effe boeten’)
Je zou het bijna willen schreeuwen (zoals vriend Abel dat doet), met bombastische producties, maar precies dat is wat Sef níét doet. De muziek loopt dan onderling wel uiteen met gepitchte stemmen, jazzy drums en strijkers, maar het geheel blijft kalm. In ‘Brand!’ gebruikt Sef enkel een paar pianoakkoorden, en in ‘Land Dat Niet Bestaat laat hij soms zomaar een stilte vallen. De muziek is een middel om zijn woorden nóg krachtiger te laten klinken.
Toch wordt het geen zeurderig college – een risico als je over zware materie praat. Sociaal engagement in muziek komen we in dit decennium regelmatig tegen, maar niemand (en zeker in de hiphop) doet dat zo politiek en poëtisch als Sef. Naast zijn lichtvoetige instrumentatie weet Sef zijn kritiek goed te verpakken in woordkunst, metaforen en grapjes (‘Dit is Sisyphus featuring The Rolling Stones, blijf alles voor me uit duwen’). Ik Zou Voor Veel Kunnen Sterven Maar Niet Voor Een Vlag is daarmee een muzikaal genot met een urgentie waar je u tegen zegt.