De Staat in AFAS Live gigantisch en op zijn gemak De Staat in AFAS Live gigantisch en op zijn gemak

Het was een onbetwist succes, toen De Staat zich ruim twee jaar geleden voor het eerst aan AFAS Live waagde. Maar op voorhand was het best een beetje spannend. De Nijmegenaren hadden in zo’n tien jaar tijd weliswaar een steeds groter publiek gevonden, maar waren toch ook altijd een tikje eigenzinnig gebleven en hadden simpelweg nog nooit zo’n grote clubshow gespeeld. Hoe anders ligt het speelveld er nu voor: nog in het jaar van die eerste AFAS Live-show speelde de band vier in the round-shows in zijn thuisstad én opende De Staat voor The Rolling Stones in de Johan Cruijff ArenA. En wat te denken van die afgeladen Alpha-show van vorig jaar op Lowlands, waarbij het kwintet wéér een versnelling opschakelde?

Al die shows hebben – samen met een net afgeronde Europese tour - geleid naar hier, het moment dat De Staat AFAS Live niet alleen kan vullen, maar ‘m ook volledig naar zijn eigen hand kan zetten, de ambities die al spreken uit nieuwe plaat Bubble Gum luid en duidelijk kan vertalen naar zijn natuurlijke habitat: het podium. Al in de foyer aan de ArenA-boulevard wordt met aanplakbiljetten gewaarschuwd voor stroboscopen, terwijl de soundcheck die dwars door de toch behoorlijk zware zaaldeuren dendert nog wat wachtenden aanzet tot het aanschaffen van oordoppen. Geen onverstandige keuze, zo blijkt wanneer de band kort na negenen af-karatetrapt met ‘Me Time’, een groovende spierballenrocksong zoals De Staat ze zo makkelijk uit zijn mouw schudt. De riff van Vedran Mircetic zou zo uit een horrorfilm kunnen komen met Torre ‘Strak In Het Pak’ Florim in de hoofdrol.

Het meest indrukwekkend is echter het lichtplan. Aan beide zijkanten van het podium is een immense stellage gebouwd met lampen die dwars over het podium schijnen en samen met de spots in de nok van de zaal een felrode kooi rond de band vormen. Op het lange LED-scherm achter de band staat een soort rooster van ontelbaar veel vakjes, waar gedurende de twee uur lange show van alles mee gebeurt. Het ene moment strekt het zich in optische illusies uit tot een eindeloze tunnel, het andere waaien de vakjes rond in een wilde wervelwind, tot ze uiteindelijk de wereldbol vormen die op de hoes van Bubble Gum prijkt. Ieder nummer krijgt de lichtshow die het toekomt, maar nergens verliest De Staat het geheel uit het oog.

Dat geheel is namelijk een strak geregisseerde show waarin alles ook muzikaal uiterst vloeiend in elkaar overloopt. Bubble Gum en O voeren natuurlijk de boventoon, maar ook nummers van I_Con, Machinery en het inmiddels tien jaar oude Wait For Evolution passen prima in de set. Ze laten zien hoe de band zich ontwikkeld heeft zonder uit de toon te vallen. En als een publieksfavoriet als ‘Make Way For The Passenger’, ‘Get It Together’ of ‘Old MacDonald Don’t Have No Farm No More’ niet binnen het plaatje past, durft De Staat hem gewoon links te laten liggen. Nu gaat recente single ‘Mona Lisa’ naadloos over in publieksfavoriet ‘Input Source Select’ en mondt uit elektrostamper ‘Get On Screen’ in het onovertrefbare ‘Witch Doctor’, aan de grote hoeveelheid witch doctoooor-shirts in de zaal te zien het nummer (of moeten we zeggen: de video) waardoor De Staat écht een Grote Band werd.

Vanzelfsprekend trekt de bombastische afsluiter van de reguliere set mensen uit alle hoeken van de zaal naar voren, waar zich al snel de welkbekende vleesdraaikolk vormt. De band houdt zich er afzijdig van: Florim duikt niet meer de zaal in en neemt niet meer plaats op een minipodium midden in de moshpit. In plaats daarvan tovert hij het grootste konijn van de avond uit zijn hoge hoed. Net als bij de James Bond-eske ballad ‘Phoenix’ eerder op de avond neemt hij plaats achter op het podium, waar een plateau hem meters hoog de lucht in draagt. Daar spreidt Florim de armen, terwijl alle lichtstralen zich op hem richten, alsof hij een soort menselijke discobal is. De Staat kijkt goedkeurend toe hoe de chaos zich beneden ontvouwt en ontstijgt de gimmicks.

Van veel verrassingen is verder namelijk geen sprake. De cameratruc waarbij Florim zichzelf nog weleens filmde tijdens ‘Help Yourself’ is er niet meer, het olijke dansje van ‘Input Source Select’ behoort evenzeer tot het verleden. Tuurlijk danst alleskunner Rocco Hueting af en toe nog een olijk dansje. Bij ‘Pikachu’, zijn duet met Florim bijvoorbeeld. Maar verder is er weinig sprake van flauwe volksmennerij: die publieksparticipatie vindt toch wel plaats, weet De Staat, of -ie nou aangemoedigd wordt of niet. Ook van vlammenwerpers en confettikanonnen ontbreekt alle spoor: De Staat heeft het allemaal niet nodig.

Nee, de Nijmegenaren spelen een stijl- en smaakvolle rockshow die qua ambitie, concept en uitvoering kan wedijveren met iedere productie die in AFAS Live voorbij komt. Tuurlijk wordt -ie voor de gelegenheid wat opgeleukt met special guests als Tessa Douwstra van Luwten (‘Tie Me Down’) en Sophia de Geus van tourgenoten 45ACIDBABIES (‘Sweatshop’), maar verder toont De Staat vooral aan dat dit business as ususal voor ze is, dat het een zaal van 8000 man gewoon in kan pakken door een steengoede show te spelen. Licht en kraakhelder geluid, niet veel meer.

Na afsluiter ‘KITTY KITTY’ schalt ‘This Is How We Do It’ van Montell Jordan door de speakers. En inderdaad: shows van dit formaat zijn simpelweg wat De Staat nu doet. Wat heet: De Staat is zó gemakkelijk zó gigantisch dat het podium van AFAS Live al voor ze voelt. Voelde AFAS Live bij de vorige passage nog als de bovengrens van de Nijmegenaren, twee jaar later begint de zaal al als hun ondergrens te voelen. We schreven het al bij de release van Bubble Gum en nu is het eigenlijk weer van toepassing: De Staat doet waar De Staat zo goed in is nu nog beter. De volgende ronde relatief kleine clubshows is reeds aangekondigd, maar De Staat zal zijn blik toch vooral gericht hebben op die gigant verderop aan de Arenaboulevard.