Al zes jaar zijn ze onderweg, maar de ontdekkingsreis van Grasnapolsky is nog niet ten einde. Het winterfestival, waar kleine Nederlandse indie-acts floreren en waar verrassingen in een klein hoekje zitten, heeft vorige locatie Radio Kootwijk uitgespeeld. Daarom richt Grasnapolsky zich nu op De Toekomst, een onontgonnen festivallocatie in het hoge noorden waar ruimschoots plek is voor nieuwe verhalen.

Grasnapolsky 2019

De locatie: De Toekomst

Vijftig jaar stond strokartonfabriek De Toekomst leeg. Het pand staat helemaal in Scheemda, een dik halfuur met de stoptrein naar het oosten vanuit Groningen-Stad, door de weilanden en een van de armste regio’s van Nederland. Daar doemt opeens de uit dieprode bakstenen opgetrokken fabriek op, middenin het veenlandschap. De afgelopen jaren werd het charmante indie-festival nog gehouden op het statige Radio Kootwijk op de Veluwe. Meer nog dan het muzikale programma was dat gebouw de headliner. Maar omdat verder groeien onmogelijk was, en iedere centimeter van het zendergebouw wel was verkend, heeft Grasnapolsky zijn biezen gepakt en is honderdzeventig kilometer naar het noorden getrokken.

De grote vraag: was dat een goede keus? Zo Insta-fähig als Radio Kootwijk is De Toekomst in ieder geval niet en een beetje aanmodderen is het wel, in de brede zin van het woord: de meeste zalen zijn alleen van buitenaf te bereiken, wat door het druilerige weer best een viezige bedoening is. Vooral op de eerste dag stuiten beduusde bezoekers op doodlopende trappenhuizen en een onduidelijke logistiek.

Goed, er zijn nog wat schoonheidsfoutjes, maar die zijn slechts gepriegel in de kantlijn. Met de ruime fabriekshal, de machinekamer waar de stoommachines nog te bewonderen zijn en het druipende ketelhuis wekt Grasnapolsky het machinale verleden van de locatie tot leven. Dat detailverliefde wordt extra benadrukt door de focus op randprogrammering. Tijdens een fakkeltocht in het donker wordt de rijke historie van de fabriek belicht; tijdens de tour-de-bour trekken gewillige festivalbezoekers met een fiets door het landschap om te koffieleuten met lokale tuinders; en met een audiotour kun je tussen de gigs door de hoekjes en gaten van het festivalterrein verkennen. Ja, er is nog genoeg te ontdekken in De Toekomst.

Price op Grasnapolsky 2019

De ontdekking: Personal Trainer

Naast enkele internationale namen belicht Grasnapolsky vooral de rafelrandjes van de Nederlandse indiescene. Gitaarbands vieren in tegenstelling tot veel andere festivals nog steeds hoogtij. Ondanks het tamme imago kan het ook hier nog wel eens smerig uit de hand lopen. Zoals bijvoorbeeld bij Pig Frenzy, een garagepunkband met een wild krijsende en bierspuwende frontman, die laat op de zaterdagavond laat zien dat ook Grasnapolsky kan ontsporen in een smerig zweetfestijn. Bands als Price en LOVE COUPLE komen goed uit te verf met pijlsnelle garagerock uit de losse pols.

Écht typerend voor Grasnapolsky's indiebuffet is Personal Trainer. De band is het solo-project van Willem Smit (Canshaker Pi) en samengesteld uit een wisselende groep muzikanten uit verschillende Nederlandse indiebands. Als je al die bands bij elkaar optelt, heb je zo een volledige line-up te pakken voor nog een Grasnapolsky. En dat dan allemaal in één band, waar het plezier vanaf spat. Op de zaterdag staan ze er met zijn zevenen. De frontman rent als een dolle hond over het podium, tong uit de mond, onder begeleiding van een stortvloed gierende gitaren. Eigenlijk voelt al het materiaal alsof ze alles op één dag hebben opgenomen, in een garage, “omdat het kan”, maar ook omdat het ontzettend leuk is. En op zondag? Ja, dan slaat de drummer gewoon weer bij LOVE COUPLE.

De Headliners

Kleine teleurstelling: The Japanese House

The Japanese House, het eenmansproject van Engelse singer-songwriter Amber Baïn, heeft enkele EP's met flinke streaminghits op haar naam staan. Met een geluid tussen The 1975 en Haim zingt Baïn atmosferische liedjes die gemaakt zijn voor mensen die hardnekkig verliefd zijn op het idee van verliefd zijn. Daar is alles ook meteen mee gezegd. The Japanese House kent maar één modus: het soort stilzwijgende slaapkamersoundtrack dat wel érg prettig is om als single in een playlist te luisteren, maar live te dun is uitgesmeerd om een volledige show te kunnen dragen. Bij deze romance dooft de vonk voordat-ie kan overslaan.

Vaste gast: Lucky Fonz III

Elk jaar komen een paar oude bekenden terug naar het festival, zoals Nederlands bekendste troubadour. Lucky Fonz III presenteert dit weekend zijn nieuwe album, het schizofrene Multimens. Het elektronische geweld van die plaat blijft lang weg: het weergaloze gebeuk op ‘Machteloos’ wordt beperkt tot, toegegeven, érg vurig ingetoetste akkoorden op zijn piano. Lucky neemt de prangende vragen des levens onder de loep: "Waarom zeggen we niet eenentientig maar elf? En waarom maken ze geen kattenvoer met muizensmaak?" Dit is het guitige troubadourschap dat we van Lucky Fonz III gewend zijn. Maar dan, een beetje voorzichtig: "Houden jullie in Groningen ook een beetje van housemuziek??", om vervolgens over beukende hardcore zijn liefde te verklaren aan de 909 drumcomputer. "NEGEN-NUL-NEGEN! NEGEN-NUL-NEGEN!!!" Als dit dan het gezicht in het achterhoofd van Lucky Fonz III is, dan valt het allemaal best mee.

De doorbraak: Amy Root

Een flinke teleurstelling: grootste belofte voor 2019, Rimon, moet haar optreden afzeggen nadat bandleden betrokken zijn geraakt bij een ongeluk. Om haar te vervangen wordt Amy Root naar het hoofdpodium verplaatst, een elektronische formatie waarin de invloed van o.a. Jon Hopkins en Weval doorklinkt. Een organisch geluid dus, waarbij de knallende breakbeats en euforische synths uiteindelijk uitbarsten in enorme climaxen. Tijdens ADE debuteerden ze met hun live-set, nog geen half jaar laten bewijzen ze zich als een veelbelovende act die met gemak het hoofdpodium van Grasnapolsky aankan.

Vreemdste vogel: Snapped Ankles

Dat Grasnapolsky af en toe knap vreemd kan worden, is wel duidelijk. Zo ook bij DJ flugvél og geimskip, een IJslandse electro-act die haar pulserende bassen en pogo-springende synths aan elkaar lijmt met een buitenaards aandoende kopstem. Echt f*cking weird, maar als je fan bent van de trance orient express zal je dit vast leuk vinden. Nog zo’n buitenbeetje zijn de Britse Snapped Ankles, een krautrockband met gewei. Dat die rariteiten niet alleen voor de sier zijn, blijkt als ze verrassen met een tot synth omgebouwde tak. Knap, om post-punk zo groovy te laten klinken, met psychedelische gitaren en een toetsenist die een kakofonie aan rariteiten uit zijn Roland knalt.

Het beste van België: BeraadGeslagen

Om de lijnen tussen de Nederlandse en Belgische indie-scene kort te houden, slaat Grasnapolsky de handen ineen met Vlaams cultuurhuis De Brakke Grond. Daar komen een paar mooie namen uit tevoorschijn, waaronder Jaguar Jaguar, met atmosferische slaapkamerrock en fuzzy gitaarlijnen, en post-punkband SONS, die het publiek een kolkende moshpit in stuwen. Maar hét Vlaamse hoogtepunt is Beraadgeslagen, het project van drummer Lander Gyselinck, bekend van STUFF., en  de Nederlandse toetsenist Fulco Ottervanger van Eurosonic-hoogtepunt De Beren Gieren. Ze kruipen dicht op de huid van het publiek door hun apparatuur pontificaal in het midden van de zaal te plempen. Met hypnotiserende synthpatronen en gebliep zoeven ze van avantgardistische jazz naar glitchy ambient en campy 80's synths. Het Grasnapolsky-publiek blijkt het beste te gedijen bij introverte grooves en BeraadGeslagen weet daarin prima te voorzien met hun absurde acid-jazz.

Leukste feestje: Karel

Waar in voorgaande jaren de bungalow-after nog werd gezien als een officiële en vanzelfsprekende verlenging van het festival, verschuift het nachtprogramma dit jaar voor het eerst naar het festivalterrein. Dat het Grasnapolsky-publiek weinig heeft met dance is duidelijk: ondanks een samenwerking met zowel de Groningse clubavond LOFT als club OOST en het boeken van spannende dj’s als Sekan, Lion Kojo en Jasmín wil het niet echt gebeuren. Beter vergaat het de indie-disco St. Paul&Friends, waarbij &Friends bestaat uit o.a. Pip Blom en Amber Arcades, die een leuk deuntje meezingen bij de karaoke. Maar eigenlijk valt ook dat feestgedruis in het niet bij het onbetwiste hoogtepunt van het festival, Karel, wiens status als sensatie van het moment wordt bevestigd door de Berghain-esque rij voor de Bolkokers. Al een halfuur voor aanvang staat zijn gewillige publiek in de startblokken om de zaal binnen te komen, en als je ziet hoe de wandelende pretpil met zijn vrolijke synthpop-tunes al stuiterend en schreeuwend de zaal tot een hoogtepunt stuwt, begrijp je überhaupt niet dat hij niet op het grootste podium van Grasnapolsky staat. Heeft-ie die boeking voor de X-Ray al binnen, of wat?