Alle Popronde-bands geven aan het begin van hun dollemansrit een vraagprijs, een bodemprijs en beschikbaarheid op in het systeem. Iedere stad heeft een coördinator die namens de band onderhandelt met alle venues, maar bands zijn verplicht ook op te komen draven voor de bodemprijs, ook al moeten ze ervoor naar Sittard rijden. Stel dat je een bluesrocktrio bent, dat altijd beschikbaar is en een bodemprijs van 75 euro heeft, dan ga je waarschijnlijk heel veel spelen máár ben je aan het eind van de Popronde hartstikke blut. Best handig om van tevoren na te denken over de centen, dus. 'Ik weet niet eens meer wat we vroegen', vertelt EUT-frontvrouw Megan de Klerk. '200 of 250 euro geloof ik, maar we zijn natuurlijk met z'n vijven. Je moet gewoon in je eentje meedoen, dan verdien je veel makkelijker.'
Popronde-veteraan Pim van de Werken (die meedeed met Silence Is Sexy, Gharib en dit jaar met Cordon Rouge) weet dat het bedrag dat je vraagt heel afhankelijk is van je eigen doelstellingen. 'Als je het niet ziet zitten om ieder weekend vier keer te spelen, gooi je gewoon je vraagprijs omhoog. Met Gharib waren we bijvoorbeeld iets duurder dan de gemiddelde band, ook omdat we wisten dat er maar één Syrische muzikant in de hele Popronde was. Als mensen dan willen dat je komt spelen, moeten ze maar wat meer betalen.'
Precies de logica van medeveteraan Marc van der Holst, die in 2006 deelnam met Hospital Bombers en daarna nog twee keer meedeed. 'Ik ben altijd een beetje kieskeurig in de plekken waar ik speel. Ik kan iedereen bijvoorbeeld aanraden om alleen maar in bibliotheken te spelen. In mijn geval hielp het dan om de prijs omhoog te gooien. De Popronde heeft me weleens gemaild dat–ie weer omlaag moest, ja.' De Twentse psychband PAUW wilde juist zo vaak mogelijk spelen. Alle leden blokten hun agenda en de band vroeg maar 120 euro voor een show. 'Daarmee huurden we een busje en betaalden we de benzine', vertelt zanger en gitarist Brian Pots. Dat had resultaat: ze werden de meestgeboekte band van hun jaar.
De Popronde staat op het punt van beginnen. Leuk en aardig hoor, maar het grootste reizende festival van Nederland kan ook best een heftige periode zijn voor jonge bands die het nog niet zo gewend zijn in hun tourbus te (over)leven. Daarom geeft de oude garde, met onder meer Rocco van De Staat, Megan van EUT en Popronde-veteraan Pim van de Werken, acht tips aan de talenten van nu.
Zo veel/weinig €€€ moet je voor je optreden vragen
Megan de Klerk (EUT)
De Amsterdamse post-popband EUT was een van de meest geboekte acts van zijn jaargang. Uiteindelijk speelde het vijftal 27 shows. Zangeres Megan de Klerk won zelfs de Paul Smits Award, die sinds vorig jaar wordt uitgereikt aan de beste performer van de Popronde. 'Ik zou iedereen willen meegeven dat je elke show moet doen alsof hij heel belangrijk is. Je bent door heel Nederland je visitekaartje aan het weggeven. Speel elke show alsof het je laatste is en word niet bang van je omgeving.'
Speelde met: EUT (2017)
Zo kom je veilig op de plaats van bestemming
De allerbelangrijkste vraag van de Popronde: wie is de bob? Het allerbeste advies: regel een bandbus. 'En als je er nog een chauffeur bij kunt regelen, is dat natuurlijk helemaal mooi', lacht Megan van EUT. 'Wij hadden zelf nogal onderschat hoeveel energie het spelen en rijden kostte. Best wel terror.'
'Besef dat rijden ook echt een vak apart is', stemt Pim van de Werken in. 'Bandleden die geen rijbewijs hebben, mogen daar gewoon een klus tegenover zetten. Die moeten bijvoorbeeld elke avond de merch verkopen.'
Linda van Leeuwen, die deelnam met ReBelle (2009), Bombay Show Pig (2010) en Sue The Night (2012), weet als geen ander hoe het is om de hele Popronde achter het stuur te spenderen. 'Ik was tijdens mijn tour met ReBelle de enige met een rijbewijs. We reden overal heen in geleende auto's, met alle spullen op schoot. Dat was een van de eerste keren dat ik echt m'n auto aan de kant heb gezet omdat ik te moe was om verder te rijden. Ik weet nog dat ik vijf minuten op m'n stuur heb geslapen en toen toch maar weer door ben gegaan.'
De oplossing van Pitou, die in 2016 meedeed, is misschien wel het slimst van allemaal: 'Wij hebben alles gewoon met de trein gedaan.'
Rocco Hueting (De Staat)
'Opa' Hueting: 'Het is alweer tien jaar geleden, da's niet best.' De Nijmeegse formatie speelde destijds dertien shows. Hij herinnert zich vooral een eerste Popronde-show in Den Haag, waar Muziekcafé De Paap een stroboscoop opgehangen had die telkens aan ging wanneer de band te hard speelde.
Speelde met: De Staat (2008)
Zo ga je om met feestcafés en voetbalkroegen
Het is de grote charme van de Popronde: in iedere kroeg en elk café is een avond lang muziek te horen. Dat betekent ook dat je soms ineens op de Passagedag van Almere staat. Marc van der Holst: 'Daar moet je nooit, maar dan ook nooit spelen. Echt niet. Het is een beetje flauw om te zeggen, maar dat is het meest intens treurige dat ik ooit heb meegemaakt. Het was een regenachtige zaterdagmiddag, ’s avonds zou de Popronde de stad in trekken als niet iedereen al zelfmoord had gepleegd. Ze hebben daar een heel stelsel winkelpassages, daar speelden we in. Naast ons was een vrouw die een winkeltje had met beschreven stenen. Die zat voor haar kraam keihard die stenen te slijpen. Krankzinnig.'
Linda van Leeuwen speelde met Sue The Night zelfs in een après-skicafé waar een voetbalwedstrijd uitgezonden werd. 'Iedereen stond gewoon aan statafels, met z'n rug naar ons toe. Als frontvrouw of -man leer je tijdens de Popronde zelfs zulk publiek bij je show te betrekken.'
Dat weet Pitou maar al te goed. 'Veel muzikanten zullen zich misschien schamen om - als er mensen doorheen spreken - om stilte te vragen. Maar ik heb het altijd vreemd gevonden dat het bij de meeste kunstvormen vanzelfsprekend is dat er aandacht heerst, en bij muziek niet.' Dat wil trouwens niet zeggen dat de rest van de bandleden niks kan doen om de show op te leuken, legt Rocco Hueting van De Staat uit. 'Ik speelde tijdens de Popronde koebel, omdat ik nog niet zo goed was in andere dingen. Dat was altijd een publieksfavoriet, dan gebeurde er tenminste iets.' Oud-deelnemer Lucky Fonz III bediende zich van andere technieken: hij gooide gewoon een glas water om, of flikkerde zijn mondharmonica op de grond om de aandacht te trekken.
Van Leeuwen: 'Het kan ook zo zijn dat je op zo'n plek aankomt en er geen PA geregeld is. Dan kun je synthesizers en zang bijvoorbeeld niet versterken. Gelukkig heeft de Popronde een vliegende keep: hoofd techniek Martijn Roselaar. Noodgeval? Bel Martijn, want hij heeft een busje met twee of drie PA's. Die komt hij dan op de fiets brengen als het moet.'
Pitou Nicolaes
Pitou deed in 2016 met haar betoverende folkliedjes mee aan de Popronde. Ze speelde achttien shows, van Maastricht tot Middelburg.
Speelde met: Pitou (2016)
'Noodgeval? Bel chef techniek Martijn'
Zo raak je niets kwijt in de bomvolle 'backstage'
Waar de 'backstage' is op de Popronde? Die bevindt zich vaker wel dan niet achter de bar van een café van dertig vierkante meter. Bands komen en gaan, bouwen op en breken af. 'Je struikelt bijna over de kabels', verzucht Megan de Klerk. Geen wonder dat Popronde-bands weleens wat vergeten. Net als EUT een gitaar laten slingeren in Middelburg? Dan moet je toch terug om 'm op te halen.
Natuurlijk kan het ook voorkomen dat je per ongeluk met wat meer spullen thuiskomt dan je had toen je vetrok. Alfred van Luttikhuizen van Tusky (2017) en John Coffey (2012): 'Wij zijn nooit iets vergeten, maar namen wel vaak spullen van andere bands mee.'
Zoals zo vaak bestaat de oplossing uit tape. 'Je pakt gewoon een kleur tape en plak op alles dat van jou of je band is een kruis', legt Pim van de Werken uit. 'Dan weet je aan het eind van de avond: alles met dat kruis erop de bus in, hoppa.'
Van Luttikhuizen benadrukt hoe belangrijk het is om klein te werken. 'Ga in godsnaam niet met een volledige backline en allerlei vette versterkers naar de Popronde.' Nee, doe het meer zoals Marc van der Holst van Hospital Bombers en The Avonden: 'Ik heb alleen een gitaar en een microfoon, dus zoveel kan ik niet kwijt raken.'
Pim van de Werken
Van de Werken ziet de Popronde niet als springplank, maar juist als manier om shows te spelen die je anders niet gespeeld had. 'Ik ergerde me eraan dat de Popronde gezien wordt als een opstapje naar iets anders. Voor 95 procent van de mensen is het het hoogtepunt van hun muzikale carrière, om het bot te zeggen.'
Speelde met: Silence is Sexy (2005 en 2006), Gharib (2013) en Cordon Rouge (2018)
Zo zet je zelfs een vergaderzaal naar je hand
Je hebt je spullen achter de bar gedropt, je soundcheck gedaan en je netjes opgesteld achter de pilaar. Maar eigenlijk ziet die hippe kledingzaal er nog steeds best wel klinisch uit. Wat dan? 'Accepteer nooit de setting die je krijgt', adviseert Pim van de Werken. Vlak voor mijn shows sta ik altijd lampen om te draaien en te vragen of er een kleedje is waarmee we de rommel een beetje kunnen bedekken. Eigenlijk is dat juist leuker dan een popzaal waarin alles al geregeld is.'
Die ervaring heeft Megan van EUT ook. 'Wij speelden in een zaal waar normaal gesproken vergadering gehouden werden. Het enige wat er stond waren allemaal stoeltjes, heel onwennig. Toen hebben we de show maar gewoon bovenop die stoeltjes gespeeld, om een beetje te rellen. Je moet tijdens de Popronde roeien met de riemen die je hebt.'
Soms zijn die riemen verrassend klein, weet Rocco Hueting. 'We speelden in Utrecht in De Witte Ballons, met z'n vijven op drie vierkante meter. Toen heeft iemand de zanginstallatie op een dimstopcontact aangesloten, waardoor de hele constructie het niet meer deed. Zijn we lopend van het café naar die plek van Go Back To The Zoo gegaan. Daar hebben we alle boxen die we konden vinden en die enigszins geschikt waren om zang doorheen te laten gaan meegenomen. Ondertussen waren we al twee uur uitgelopen. Tijdens het optreden stond ik met m’n rug naar het publiek in een hoek tegen een muur. Ik keek er zo tegenop, maar toen we gingen spelen was het eigenlijk zo leuk. Die gig vergeet ik nooit meer. Alles wat fout kon gaan ging fout, maar uiteindelijk kwam het goed.'
Marc van der Holst
Nog zo'n persoon die de Popronde op zijn duimpje kent. 'Ik heb nooit het idee gehad dat de Popronde me succesvol zou maken. Toen ik meedeed met Hospital Bombers wist ik niet eens wat de ambities van de andere bandleden waren. Ik vind optreden gewoon ontzettend leuk.'
Speelde met: Hospital Bombers (2006), Spilt Milk en Uinko Eerenstein (2011) en The Avonden (2017)
Zo vermijd je tankstations en frikadellen
Het eerlijke antwoord op deze vraag? Meestal ontkom je er niet aan. Linda: 'Je hebt vaak niet eens tijd om je PA op te zetten, laat staan om te eten. Als je niet met je auto bij de venue kunt komen, moet je eerst al je spullen nog daarheen brengen. Wij hadden in die tijd ook nog geen flightcases, dat past ook helemaal niet in de auto. Dus je loopt met je pedalboard in een Albert Heijn-tas naar de plek waar je uiteindelijk moet zijn. Dat duurt al fucking lang. Dan moet je nog je auto parkeren, snel soundchecken en spelen en vergeet je vaak gewoon om te eten. Het is op de Popronde ook zeker niet zo dat je altijd een maaltijd krijgt van de plek waar je speelt. Je mag blij zijn dat je al die 100 of 150 euro krijgt, daar moet je dan ook je eten van kopen.' Eerlijk is eerlijk, daar kun je meer euroknallers dan driegangendiners van aanschaffen.
Ook bij Pim van de Werken schiet het eten er nog weleens bij in. Maar hij benadrukt wel dat het belangrijk is om niet met honger op het podium te staan. 'Daarom nemen wij altijd zelf koekjes en nootjes mee, zodat je van tevoren sowieso iets te snacken hebt.'
De heren van PAUW had tijdens hun deelnames vaker geluk. Brian Pots: 'Wij speelden toevallig vaak bij poppodia, dan kun je vaak daar mee eten. Als dat niet zo was, namen we inderdaad best vaak een patatje bij het tankstation onderweg naar ons volgende optreden.'
'Vraag gewoon altijd voor de zekerheid of je mee kunt eten', tipt Megan van EUT. 'Als dat zo is, moet je er wel genoeg tijd voor nemen. Wij aten meestal pas na het optreden, of lang van tevoren. Anders krijg je op het podium toch niet zulke chille vibes.'
Linda van Leeuwen
'Ik heb tijdens de Popronde duizend levenslessen geleerd, echt waar. Het is een periode van afzien, maar ook een van verbroedering. Je raakt ook echt bevriend met de Popronde-crew, die écht alle Popronde-shows meegaan. En met de andere Popronde-bands, die je natuurlijk super veel ziet. Ga gezellig naar de afterparty's om met iedereen nog één drankje te doen.'
Speelde met: ReBelle (2009), Bombay Show Pig (2010) en Sue The Night (2012)
Zo hou je het ook een beetje leuk voor jezelf
Van je muzikale passie je beroep maken, dat is de droom van veel artiesten die meedoen met de Popronde. Maar tijdens het rondreizende circus hebben ze vaak gewoon nog een studie of bijbaan. 'Ik werkte tijdens de Popronde met ReBelle en Bombay Show Pig ook nog in een bejaardenhuis', vertelt Linda. 'Dan moest ik om zes uur op om ochtenddiensten te draaien nadat ik om vier uur 's nachts thuis was gekomen.' Rocco van De Staat studeerde nog tijdens de Popronde, zijn bandgenoten hadden een baantje. 'Ik moest colleges afzeggen en extra opdrachten doen. Als ik daar tijd voor had, had ik helemaal geen zin.' En dan zwijgen ze nog over familie en vrienden die ook de nodige aandacht vragen.
'Het kost inderdaad heel veel energie', stemt Megan in. 'Probeer naast de Popronde dus zo min mogelijk extra dingen te doen. Bel je moeder af en toe, maar ga verder lekker uitrusten als je toevallig een keertje thuis bent.'
'Je bent artiest he, dan moet je verdomme je werk doen', geeft Alfred van Luttikhuizen lachend antwoord. 'Het is juist een zegen dat je soms in wat mindere omstandigheden speelt. Met Tusky speelden we een keer voor een koffiecafé in Heerlen, als opener van de dag. Ik had vette griep en er was ook nog een soort markt bezig. Maar we werden wel aangekondigd door een wethouder van Heerlen die een prachtige toespraak had geschreven en zich helemaal verdiept had in wat onze bandnaam wel niet zou kunnen betekenen. Dan krijg je er vanzelf wel zin in.'
Marc van der Holst heeft na al zijn deelnames eigenlijk nog steeds geen idee hoe de meeste muzikanten het twee maanden uithouden. 'Ik houd het leuk voor mezelf door heel veel te drinken. Hoe anderen het doen is een raadsel.'
Alfred van Luttikhuizen
De beste snor van de Popronde. Alfred van Luttikhuizen speelde achttien shows met John Coffey en dertien shows met Tusky. 'We worden in Nederland verwend als muzikanten, met al onze mooie poppodia. Al speel je soms voor een krat bier, dan heb je in ieder geval een krat bier en een bank om op te zitten. Die Spartaanse omstandigheden zijn een heel goede leerschool.' Moeilijke Popronde-shows zijn volgens Alfred als een gewaagde spijkerbroek: 'Als je die niet ownt, zie je er niet uit. Als je hem wel ownt, ben je de coolste van de straat.'
Speelde met: John Coffey (2012) en Tusky (2017)
Oh ja, waar kom je eigenlijk vandaan?
De Popronde heeft de regel dat deelnemende acts niet in hun eigen stad mogen spelen. Best een goede regel, want zo voorkom je dat de een heel veel publiek wegtrekt bij de ander. Toch is–ie ook best makkelijk te omzeilen. Als je uit Rotterdam komt, zeg je gewoon dat je wieg in Capelle stond. Wie stiekem uit Groningen komt, schrijft zich in op naam van het bandlid uit Veendam.
Alfred bekent dat Tusky een soortgelijk trucje toepaste toen de band vorig jaar met de Popronde meereisde. 'We hadden gezegd dat we uit Alblasserdam kwamen, terwijl we eigenlijk gewoon uit Utrecht komen', vertelt de punkrocker met walrussnor. 'We wilden daar gewoon graag spelen.' Het feest was helemaal compleet toen de band geprogrammeerd werd in Kafé België, een schmutzige speciaalbierbar aan de Oudegracht. 'Daar heb ik twee jaar boven gewoond, dus het was best een bijzonder moment voor me. Mensen stonden op de bar te kijken en gingen crowdsurfend naar de wc. De PA flikkerde drie keer bijna om, maar het was een van de leukste Tusky-shows tot nu toe. Dat is de magie van de Popronde.'
Wie uit Amsterdam komt, hoeft zich trouwens niet druk te maken om de Popronde-politie. 'Voor het eindfeest dat daar gehouden wordt, geldt de regel niet', weet Megan van EUT. 'Dus wij mochten daar gewoon ons Popronde-avontuur afsluiten.'
Brian Pots (PAUW)
Van een schuur in Twente het hele land door: PAUW was in zijn jaar de meest geboekte act van de Popronde. Het trio speelde liefst 26 shows. 'We hebben ook wel een keer te veel sessies in koffietentjes aangenomen, hoor. Stonden we te spelen voor drie mensen die aan het flexwerken waren. 's Avonds speelden we ook nog in een zaal waar een enorme pilaar voor het podiumpje stond, omdat het anders niet paste. Ben ik daar maar achter gaan staan.'
Speelde met: PAUW (2014)