Je kunt het zo gek niet bedenken, of het staat op de line-up van Le Guess Who?. Een onbekende Britse singer-songwriter die in 1970 blijkbaar een cultklassieker scoorde? Check. Een 69-jarige saxofonist uit India? Reken maar. Zelfs de broer van Brian Eno is er. Le Guess Who? is zo'n festival waarop je vier dagen kunt verdwalen in Utrechtse kerken, theaters, popzalen en clubs en verslaafd kunt raken aan obscure muzikanten die je anders nooit ontdekt had. Zo'n festival waarop het soms beter is om je blokkenschema een beetje links te laten liggen. En toch: dit zijn twaalf shows die je echt niet mag missen.
donderdag
20.00 - 21.00
Janskerk
Tip: kijk de schrikwekkende horror Hereditary eens met het geluid uit. Is -ie ineens helemaal niet eng meer! Het is namelijk vooral de soundtrack van Colin Stetson die 'm zo onheilspellend maakt. De Amerikaan is sinds het begin van deze eeuw wat festivaldarling Mario Batkovic is voor de accordeon: Stetson is een duizendpoot die dingen met een saxofoon doet die je nergens anders ziet. Behalve op Le Guess Who? misschien. Zijn wonderschone soloplaten staan vol donkere jazz, maar hij is ook een graag geziene gast op de albums van indie zwaargewichten Arcade Fire, The National en Bon Iver. Op Le Guess Who? speelt Stetson in de Janskerk, de meest magische locatie van het festival.
donderdag
00.15 - 01.05
Pandora
TivoliVredenburg
Een paar maanden geleden was AMMAR 808 op het Haagse Rewire zó aanstekelijk dat men al bij de soundcheck zijn schoenen kapot danste. Niet zo gek, want met zijn samenwerking met Maghreb-vocalisten en een Gnawa-muzikant heeft producer Sofyann Ben Youssef goud in handen. Zelf bedient Ben Youseff bij liveshows een midicontroller en een superlage bassynthesizer. AMMMAR 808 vormt daarmee de perfecte samenkomst tussen traditionele Tunenische muziek en vooruitstrevende elektronica. Stilstaan is achteruit gaan, toch?
donderdag
00.45 - 01.35
Basis
Normaal gesproken is Basis dé thuis eh... basis van studenten die alleen maar zwarte kleren in de kast hebben liggen. Maar al tijdens de eerste nacht van Le Guess Who? wordt de technoclub omgetoverd tot de martelkamer van Yves Tumor. Een dikke vette 'op eigen risico' sticker kleeft op de gewelddadige liveshows van de mysterieuze Amerikaan, die alleen maar zijn arm om je heen slaat om je nog harder in je gezicht te kunnen schreeuwen. Laat je niet foppen door zijn opvallend subtiele nieuwe plaat Safe In The Hands of Love, waarop de maniak met 'Noid' zelfs een hitje scoorde: bij Yves Tumor ben je geen seconde veilig.
donderdag
01.35 - 03.00
Basis
Of LYZZA het wel aan kan om het stokje van Yves Tumor over te nemen? De vraag stellen is 'm beantwoorden. Overal waar de pas 19-jarige producer kwam, maakte ze indruk met verknipte elektronica die verrassend pakkend is. Niet voor niets begeeft de Nederlands-Braziliaanse Lysa da Silva zich al op de radar van PC Music-kopstuk SOPHIE en plaagproducer Nicolás Jaar en is ze ondertussen alweer naar het hippe Zuid-Londen verhuisd. De boosheid die ze soms voelt over het onrecht in de wereld, die draagt ze liever niet te lang met zich mee. In plaats daarvan verwerkt ze 'm in keiharde liveshows of dj-sets waarin hardstyle en 'Het Meisje met de Prei' elkaar de hand schudden.
Lees hier ons interview met LYZZA
donderdag
01.50 - 02.30
Pandora
TivoliVredenburg
Of er op Le Guess Who? ook nog ouderwets gitaarwerk te horen is? Ja en nee. Gitaarwerk is er wel, maar ouderwets is het zelden. Neem nou het Britse undergroundviertal Black Midi. De Londenaren zijn nog nat achter hun oren, maar ze maken zo ongeveer de meest vooruitstrevende rock die je in tijden hoorde. Er is nog niks over ze bekend en op streamingservices is hun verbeten noise- en mathrock nog niet te vinden. Even snel als strak is die mengelmoes trouwens, en een beetje manisch als het moet. Inclusief Britse smoel natuurlijk.
vrijdag
21.05 - 21.50
Pandora
TivoliVredenburg
Lang, lang geleden zat Josiah White in een kerkkoor en moest hij zijn ware gevoelens onderdrukken. Nu heeft hij een vijfhoek op z'n voorhoofd getatoeëerd en is hij Serpentwithfeet, een van de meest openhartige R&B-zangers van het moment. Hoewel, met die titel doe je White, die dit jaar het de complexe popplaat soil uitbracht en eerder al samenwerkte met Björk, eigenlijk nog te kort. Hij is juist op zijn best als hij harmonie teweegbrengt tussen neo-soul, klassiek en elektronica. Dat doet hij overigens het liefst met engelachtige vocalen, minimalistische pianopartijen en bezwerende beats.
vrijdag
00.15 - 01.00
Pandora
TivoliVredenburg
Ook een beetje klaar met al die trapsongs die ineens megahits worden? JPEGMAFIA maakt het genre weer avontuurlijk en maakt meteen het idee dat lo-fi niet ambitieus kan zijn met de grond gelijk. Zijn Veteran is een van de beste experimentele hiphopalbums van het jaar, een confronterend geheel vol politieke statements, persoonlijke emoties en tegenstrijdigheden. Op een bedje van glitchy beats en niet veel meer, natuurlijk. En dan maakte de New Yorkse rapper nog z'n opwachting op Denzel Curry's gevierde album TA13OO ook.
vrijdag
02.45 - 03.30
De Helling
Toegegeven, vanaf festivalcentrum TivoliVredenburg is het een stukje fietsen naar De Helling. Maar dat kan je OV-fiets best aan en je krijgt er heel wat voor terug. De beste takkeherrie van Le Guess Who?, bijvoorbeeld. Vrijdagnacht manifesteert dat subgenre zich in de vorm van Pigs Pigs Pigs Pigs Pigs Pigs Pigs. Op hun nieuwe album King of Cowards maken de Schotten zwaarmoedige hardrock met riffs die zo groots zijn dat Black Sabbath er bang van zou worden. Doom voor dummies, zoals we het al eerder noemden.
zaterdag
20.20 - 21.20
Hertz
TivoliVredenburg
Le Guess Who? maakt er al jaren een sport van bijna vergeten grootheden te presenteren naast de nieuwe generatie die door hen geïnspireerd is. De Japanse componist Midori Takada is daar dit jaar een van de beste voorbeelden van. Met Through The Looking Glass uit 1983 heeft ze een klassiek album dat inmiddels een paar decennia oud is, maar recentelijk weer uitgegeven werd en op de radar van vooruitstrevende elektronische muzikanten verscheen. In Takada zijn de Aziatische en Afrikaanse traditie verenigd met het Westerse minimalisme van componisten als Steve Reich en Terry Riley. Vooral als percussionist doet Takada anno 2018 bovendien nog altijd dingen die niemand anders doet. Luister deze NTS Radio mix en je krijgt meteen zin in haar show in de intieme Hertz.
zaterdag
01.45 - 02.45
Pandora
TivoliVredenburg
We blijven nog even in Japan, maar verruilen de jaren tachtig van Takada voor de jaren zestig en zeventig. Daar lijkt Kikagaku Moyo (Japans voor 'geometrische patronen') namelijk met de tijdmachine vandaan te zijn gekomen. Hun psychedelica met sitar en slidegitaar meandert totdat je een ons weegt, maar dat maakt het juist zo goed. Als een akkoord heel mooi is, wil je dat toch best drie minuten lang horen? Niet dat Kikagaku Moyo je het slaapzand sneller in de ogen speelt dan Klaas Vaak, hoor. Op Best Kept Secret trapten de Japanners de bloedhete zondag dit jaar juist af met stiekem harde riffs en groovende garagerock.
zondag
18.10 - 18.55
Pandora
TivoliVredenburg
De afgelopen jaren scoorde de Britse R&B-zangeres en producer Tirzah al wat bescheiden clubhits, maar tot een volledig album kwam het nooit. Tot nu toe: met Devotion eist de Londense alle aandacht op zonder haar stem te verheffen. Samen met boezemvriendin Mica Levi van Micachu maakte ze een elftal verhalende liefdesliedjes vol eigenaardigheden. Juist Tirzah's minimalisme laat daarop plaats voor subtiele accenten die soms plotseling dichtbij komen. Vergis je niet in de ogenschijnlijke loomheid van Devotion, dat langzaam maar zeker bezwerender wordt: voor je het weet heeft Tirzah je bij de lurven gegrepen.
zondag
19.00 - 19.50
Hertz
TivoliVredenburg
Net als Midori Takada zag Beverly Glenn-Copeland hoe een van zijn beste albums, een naamloze plaat uit 1970, opnieuw werd uitgegeven. Het blaast de carrière van de zeventiger nieuw leven in: na twintig jaar afwezigheid staat de Canadese folk-jazz pionier weer op de planken. Op Le Guess Who? speelt Glenn-Copeland met het vijfdelige ensemble Indigo Rising en klimt hij als trans artiest weer op de barricades voor gelijke rechten en tolerantie. Verwacht daarnaast moderne bewerkingen van zijn oude composities, bijvoorbeeld die van new age magnum opus Keyboard Fantasies.
Tijdens Le Guess Who? maakt heeft VPRO Vrije Geluiden gasten in de studio en zendt het live opnames van Nick Helderman uit. Onder meer Rodrigo Amarante, Neneh Cherry en Ill Considered zitten in de uitzendingen die op zondagmorgen 18 en 25 november tussen 10.30 en 11.20 worden uitgezonden op NPO1.