Panda Bear Meets The Grim Reaper, zo heet het nieuwe Panda Bear album. De grim reaper, de man met de zeis, De Dood. Noah Lennox maakt er een karikatuur van om hem een beetje op afstand te houden, vertelt hij. Ja, de dood komt er in voor, bijvoorbeeld in Tropic Of Cancer, een nummer over het overlijden van zijn vader tien jaar geleden, maar vaker nog is de man met de zeis meer een dreiging, een beeld. “Grim Reaper is geen conceptalbum over de dood”, zegt hij, “Al zijn er wel veel songs die gaan over verandering. En als iets verandert, sterft er ook iets. De titel is afgeleid van de vele klassieke dubalbums uit de jaren zeventig en tachtig waarin twee producers met elkaar ‘de strijd’ aangingen. De albums van The Scientist bijvoorbeeld hadden ook altijd prachtige striptekeningen als hoes. Het is voor mij een manier om een zwaar en serieus onderwerp licht te houden. Het heeft ook wel wat, het idee dat ik niet strijd tegen de dood, maar er mee samenwerk.”

Alles weg dat niet noodzakelijk was
Het is natuurlijk geen toeval dat Panda Bear zijn hoed afneemt voor de legendes van de Jamaicaanse dub. Hun baanbrekende manier van produceren is van enorme invloed op zijn werk. Toen Animal Collective een keer een All Tomorrows Parties festival mocht cureren, nodigden ze uiteraard ook Lee ’Scratch’ Perry uit, de verstrooide professor van de reggaewereld. “Super belangrijk”, zegt Lennox, “De manier waarop zij omgaan met frequenties - vooral met de bas - is heel belangrijk voor me. Je kunt er elementen van terugvinden in bijna al mijn werk. Er zijn bepaalde effecten - een korte delay, grote reverb, het hoge, dunne geluid van de hi-hat daar tegenover - die ik ook vaak gebruik. Ook de manier waarop ik songs in elkaar steek heeft er veel van weg. Ik heb eerst laag voor laag toegevoegd, soms wel twintig elementen, los van de zang. Samen met Pete Campbell alias Sonic Boom ben ik vervolgens laag voor laag gaan isoleren en bewerken. We bekeken het van alle kanten, en haalden vervolgens alles weg dat niet strikt noodzakelijk was.”

 

Het geluid van Panda Bear is heel herkenbaar. De manier waarop hij zijn stem loopt en bewerkt is zo uniek dat zelfs Daft Punk hem uitnodigde voor hun Random Access Memories. Noah Lennox was misschien wel de meest opvallende gast op dat album, al is het nog zo logisch dat de aandacht ging naar kanonnen als Nile Rodgers, Giorgio Moroder en Pharrell. Ook zijn gebruik van loops nam Daft Punk over. De elementen die hij rond laat zingen, vallen net niet samen, zodat het patroon voortdurend verandert. Anders dan op zijn vorige plaat, werk Panda Bear dit keer weer volop met samples, maar dan wel op een heel andere manier dan eerst. “Op Person Pitch gebruikte ik stukken van andere nummers als bouwstenen voor mijn eigen producties. Dit keer ging het anders: ik maakte zelf een sample, of ik gebruikte fragmenten uit muziekcatalogi - je weet wel, van die verzamelingen geluiden die je krijgt bij bladen voor producers. Ik vind het een interessante gedachte om een geluid te gebruiken dat heel algemeen is, voor iedereen beschikbaar, en het vervolgens zo sterk te bewerken dat het uniek en eigen wordt, tot het mijn karakter krijgt.”

"Ik wil niet meer alleen aan mezelf denken"
Het is grappig dat hij dat zegt, want met zijn teksten werkt dat precies andersom. Muzikaal probeert hij een volstrekt eigen, persoonlijke geluid te creëren, zijn teksten beginnen heel persoonlijk, maar gaandeweg gumt hij zichzelf steeds meer uit. Veel meer dan vroeger. Neem bijvoorbeeld Animal Collective’s baanbrekende Merriweather Post Pavilion. Panda Bear nam de leiding in een nummer als My Girls, over zijn vrouw en dochter, en in Brother Sport, waarin hij zijn broer probeert te steunen bij het verwerken van hun vaders dood. Maar Noah Lennox voelt steeds minder behoefte om zichzelf centraal te stellen. “Ik denk dat het krijgen van kinderen in die ontwikkeling een belangrijke rol speelt”, zegt hij. “Ik wil niet meer alleen aan mezelf denken, zoals ik dat vroeger deed. Zodra je vader wordt, draait je leven ook om hen, zij kunnen niet zonder jou. Van al die focus op mezelf werd niemand beter.”

 

Dat verklaart waarom Panda Bear Vs The Grim Reaper zo cryptisch klinkt. Noah Lennox verschuilt zich achter dierenbeelden. Meteen aan het begin van Mr Noah - het nummer dat aan de plaat vooraf ging - horen we een wolf huilen. “Ik ging een tijdje terug naar een holistisch heler in Portugal”, zegt Lennox, een lange, slungelige Amerikaan waar een enorme kalmte vanuit gaat. Portugal, daar woont hij al een paar jaar, nadat hij er de liefde vond. “Ik noem haar ‘de heks’”, zegt hij. “Ze vertelde me dat mijn geest uiteen valt in drie dieren: de wolf, de beer en de arend. Ze beschreef me hoe de verschillende kanten van mijn persoonlijkheid verband hebben met die dieren. De Mr Noah in de song wordt omschreven vanuit die drie perspectieven, het is een soort cartoonesk zelfportret. De wolf, die roept bij mij het beeld op van de oneindige ruimte, met grote mogelijkheden. De wolf is iemand die zich altijd probeert te bewijzen, die nooit tevreden is. Precies zoals ik altijd een enorm gevoel van competitie gevoeld heb, al vanaf de tijd dat ik een zeer atletische oudere broer had die goed in sporten was. Ik verloor altijd, en dat kon ik niet uitstaan. Als ik tegenwoordig een spelletje doe met mijn kinderen, moet ik mezelf inhouden.”