Stuurbaard Bakkebaard: Liefde is…elkaar bespugen

"Male-bonding kan ook best zonder seks"

Fiona Fortuin ,

“Als je een trio als iets heilig gaat zien, kun je jezelf gaan beperken." Meer dan tien jaar lang was Stuurbaard Bakkebaard een drie-eenheid, maar dat is nu verleden tijd. Voor een andere koers is een nieuw lid aan boord gebracht: dj DNA. Een gesprek met en tussen bassist Onno Kortland en het nieuwe bandlid: "Nou ja, al die gaygrapjes vond ik in het begin wel iets te veel van het goede."

"Male-bonding kan ook best zonder seks"

Meer dan tien jaar lang was Stuurbaard Bakkebaard een drie-eenheid, straatmuzikanten die als ware zeelieden het avontuur tegemoet gingen. Dat hoor je terug op de platen, dat zie je terug op het podium. Maar in de luwte van het derde album Whistle Dixie leek het avontuur voor de bandleden zoek te raken. Of zoals de band het zelf omschrijft: het 'niets te verliezen'-gevoel was weg. Als voornaamste oorzaak noemen ze de langzaam ontstane druk van de mensen om hen heen. Druk die, misschien wel het meest onbewust, een ongewenste invloed kreeg op hun spelen.

Het moest anders, tot dat besluit kwamen ze anderhalf jaar geleden na een optreden in het verlaten stadje Kemnitz in voormalig Oost-Duitsland. Er was niets te doen, de drie hadden alleen elkaar. Juist daar vond de band de vrijheid en het plezier in het spelen weer terug. Kort daarna werd gebroken met het boekingskantoor en de manager. En het nieuwe album, zo was de conclusie, zou anders gaan klinken. Gedurfder, dat waar in repetitieruimte om werd gelachen moest erop terug zijn te horen.

De veranderde koers gingen ze niet alleen aan. Achter de draaitafel kwam DJ DNA te staan, echte naam Arjen de Vreede, ex-Urban Dance Squad. Een week voor de release van het nieuwe album L’amour zit bassist Onno Kortland samen met het nieuwe vaste bandlid De Vreede aan een tafel in het cafégedeelte van een Amsterdams hotel. Het is de eerste officiële persdag in het leven van Stuurbaard Bakkebaard. Over veranderingen gesproken.

Onno: “Een trio zagen we altijd als iets magisch. Maar als je het als iets heilig gaat zien, kun je jezelf gaan beperken. Zonder DNA zouden wel verder zijn gegaan met de band, maar dan had het nieuwe album waarschijnlijk nog in de lijn van de vorige plaat gelegen. Met DNA is het weer een avontuur. Arjen gebruikt de draaitafel als een instrument. Hij gaat er net zo creatief mee om als wij met onze instrumenten.”
DNA: “In mijn leven heb ik met veel verschillende mensen gespeeld. Dat doe ik nu nog. Er zijn plekken waar ik beter en waar ik minder tot mijn recht kom. Dit zijn jongens waar ik me heel erg bij thuisvoel, me vrij voel. Met Stuurbaard Bakkebaard heb ik een relatie die werkt.”
Onno: “Op voorgaande platen werkten we ook wel met samples, maar die pasten we nooit live toe. We hebben het wel eens geprobeerd, maar dat was voor ons veel te ingewikkeld. Met als gevolg dat we veel te nadenkend gingen spelen en vast kwamen te zitten. Arjen gaat er heel vrij mee om. Als hij tijdens een optreden zin heeft in andere dingen, dan kan dat en doet hij dat ook. Hij heeft onze muziek rijker gemaakt. Onze vier instrumenten versmelten met elkaar.”

Stuurbaard Bakkebaard leerde DNA kennen tijdens het Beukorkest, het gelegenheidsorkest van de band waar ze naast eens stuk of vijftien muzikanten en kunstenaars vorig jaar ook hem voor uitnodigden. De klik was er snel, waarop de band hem vraagt eens langs te komen in de repetitieruimte, waar de voorbereidingen op het nieuwe album werden getroffen. Het was een open invitatie, zonder verwachtingen. Mocht hij zin hebben, dan was hij van harte welkom.

DNA: "Net iets daarvoor had ik juist besloten me meer uit het bandjescircuit en het nachtleven terug te trekken. Ik wilde me nog wel met muziek bezig blijven houden, maar dan op een puurdere manier. Echt alleen met muziek, niet met de randdingen. Maar ja, toen kwam Stuurbaard Bakkebaard met de vraag. Poging mislukt."
Onno: "We hoeven ons niet anders voor te doen tegenover Arjen, we hoeven geen andere grappen te maken."
DNA: "Nou ja, al die gaygrapjes vond ik in het begin wel iets te veel van het goede."
Onno: "Dat eerste nummer mocht eigenlijk ook van jou niet op de plaat."
DNA: "Male-bonding kan best zonder seks."

In dat eerste nummer op L'Amour, de titelsong, zijn zinsnedes als 'Would you open up your ass baby just for me' te horen. Stuurbaard Bakkebaard lol, waar DNA zich niet buiten heeft gelaten. Zijn invloed is hoorbaar; zowel in dit nummer als op de rest van het album brengen zijn beats, scratches en samples het Stuurbaard Bakkebaard geluid naar een opwindender, rauwer niveau, waar man en vrouw in een moddergevecht elkaar besmeuren met bier. Fascinerend en vreemd, precies wat ook de albumcover is. Het is een oude foto van een naakte man, liggend op zijn buik op een smoezelig kleedje.

Onno: “De naakte man is een kruising tussen de onbekende soldaat en de omgevallen baardmans. De foto is gevonden op een rommelmarkt, daar stond hij in een lijstje."
DNA: "Ik vind hem aantrekkelijk. Het is de manier waarop hij zo schuin omhoog kijkt, alsof hij vraagt ‘wat gaat er nu gebeuren?’."
Onno: "Je weet totaal niet wat zich in de kamer heeft afgespeeld. Is het zijn oom die de foto heeft gemaakt. Of zijn vrouw, of dochter?"
DNA: "Dat kun je niet zeggen, Onno."
Onno: "Je weet het niet! Dat maakt het ook juist een ongemakkelijke foto. Alles is een beetje stoffig. De man heeft zijn bril opgehouden, terwijl hij verder helemaal naakt is. Het roept allerlei vragen op."
DNA: "Ik denk dat er wel mannenliefde bestaat binnen de band."
Onno: "Liefde hè, dat kan ook zonder seks."

Hoe uiten jullie die liefde naar elkaar toe dan?
Onno: "Als ik daar serieus op moet antwoorden..."
DNA: "Maak er maar een grap van."
Onno: "Dan trek ik mijn broek naar beneden (en lacht om zijn eigen grap). Nee, dat is respect naar elkaar toe en elkaar in vrijheid laten. En schouderklopjes."

Is het spugen in elkaars mond, wat jullie weleens op het podium doen, ook een teken van liefde?
Onno: "Ja, dat is een soort kickmoment, om elkaar scherp te houden. Het hoeft niet per se in de mond, richting elkaar spugen mag ook. We doen het niet meer zo vaak, omdat er in het verleden ongelukken door zijn gebeurd. Drummer Mark is eens door van zijn kruk gevallen en toen met zijn hand in een stuk glas terecht gekomen. Hij wilde een klodder ontwijken. Het betekende einde optreden."

L’Amour van Stuurbaard Bakkebaard komt uit via PIAS.
Check hun MySpace voor live data.