SXSW16: Michelle Obama is heus niet uit bed gerold en gelijk First Lady geworden

Keynote presentatie met oproep voor vrouwen-empowerment

Roosmarijn Reijmer ,

“Vind je passie, verander het in actie en laat niemand je vertellen dat je het niet kunt.” Met deze woorden vatte hiphop-legende en discussieleider Queen Latifah de keynote presentatie van First Lady Michelle Obama samen. De First Lady is op SXSW om aandacht te vragen voor haar initiatief ‘Let Girls Learn’, dat 62 miljoen meisjes en vrouwen ter wereld wil helpen aan toegang tot onderwijs. 3voor12/3FM DJ Roosmarijn Reijmer woonde de presentatie bij, die met hulp van rapper/producer Missy Elliott, songschrijver Dianne Warren en actrice Sophie Bush vooral ging over vrouwen-empowerment in een door mannen gedomineerde wereld, een heel actueel thema, ook in de Nederlandse muziekindustrie. Missy Elliott: “Michele Obama is niet op een dag uit bed gerold en vanzelf First Lady geworden. Zoiets kost kracht en doorzettingsvermogen.”

Slim dat First Lady Michelle Obama het ‘Let Girls Learn’ initiatief gebruikt om haar boodschap van vrouwen empowerment te brengen. Niemand kan iets tegen hebben op een goed doel dat 62 miljoen meisjes en vrouwen aan goed onderwijs wil helpen. Er hoort een charitysong bij het project die woensdagmorgen middernacht online is gegaan: This Is For My Girls, met medewerking vanMissy Elliott, Kelly Clarkson, Kelly Rowland, Lea Michele, Janelle Monae en nieuwkomers Zendaya, Jadagrace en Chloe & Halle. Maar South By South West is al dertig jaar een showcasefestival en conferentie met als doel om de deelnemers te inspireren en verder te brengen in hun carriere, dus dat ‘Let Girls Learn’ project was vooral ook een kapstok om de gelijkheid tussen mannen en vrouwen in de muziekindustrie te bespreken. Want iedere vrouw die enigszins haar hoofd boven het maaiveld uit probeert te steken krijgt met die vraag te maken: hoe zorg je op een positieve constructieve manier voor meer gelijkheid en tussen mannen en vrouwen? Michelle Obama is er duidelijk over: “Verandering begint aan de onderkant, van onder naar boven. Van onderwijs tot leiderschap”.

Op Facebook postte Lexicon boeker Marije van Veen vorige week een overzicht door haarzelf bij elkaar geteld met female(fronted) bands op het komende Nederlandse festival seizoen. Als je de aantallen zo in een overzicht ziet, dan zijn het er schrikbarend weinig. In de comments onder de post worden inmiddels dertig discussies door elkaar gevoerd, varierend van niet kloppende aantallen per festival, via of Anohni op Down The Rabbit Hole nu geteld is als man of als vrouw, tot aan dat je verschillen in stand houdt als je ze blijft benoemen. Het bewijst hoe lastig het is om deze discussie te voeren. Maar tegelijkertijd is het ook een onderwerp waar veel vrouwen niet heel graag over spreken en daar reken ik mezelf ook onder. In de vier jaar dat ik nu 3voor12 Radio op 3FM maak, ben ik in maar 1 interview niet aangesproken over hoe het is als vrouw in een mannenwereld. Mijn eindredacteur bij 3voor12 heeft meer dan eens de opmerking gehad “wat dat meisje nu helemaal weet van muziek”. Als ik er niet hartelijk om moest lachen, zou ik er moedeloos van worden. Laat me gewoon mijn werk doen en spreek me aan op de kwaliteit daarvan, niet op mijn geslacht. Ik kan niet praten voor alle vrouwen, ik kan alleen maar praten voor mezelf. Dit zijn meestal mijn antwoorden. 

Maar vandaag zat ik bij een presentatie waar vijf wereldwijd bekende vrouwen precies het tegenovergestelde deden van hoe ik me doorgaans opstel. Niet als one of the guys, maar nadrukkelijk als vrouw. Het verhaal van Missy Elliott heeft dan ook veel indruk op me gemaakt. Supafly en Supa-shy, Missy Elliott praat zelden op zulke openbare gelegenheden, maar ze wilde toch haar levensverhaal komen vertellen op de presentatie. Toen Missy nog klein was, werd haar moeder mishandeld door haar vader. De dag dat haar moeder besloot weg te gaan bij haar vader, was de dag van de grote verandering voor de jonge Missy. “Ik zag toen de kracht in mijn moeder, dat ze dat risico nam om weg te gaan. Geen idee of we het financieel zouden redden of waar we zouden gaan verblijven. Daar heb ik veel van geleerd. Mij is vaak verteld dat was ik doe niet goed is, niet in het normale plaatje past. Ik ben het levende voorbeeld van je nergens iets van aantrekken en toch bereiken wat je graag wilt. Ik wil hier niet ‘all church on you’ gaan maar het is goed dat vrouwen en meisjes horen dat je alles kunt worden wat je maar wilt. Laat niemand je zeggen dat je iets niet kunt.”

Dus wat is nu de volgende stap op weg naar meer vanzelfsprekendheid? Volgens de First Lady begint verandering aan de onderkant, hoe kun je dat dan in praktijk brengen? Op South By South West vind je dit jaar een opvallend grote hoeveelheid female (fronted) bands. Sheer Mag, Santigold, Little Simz, Lady Leshurr, Empress Of, Mothers, Mitski, Lower Dens, Polica, Tacocat, Bleached, PINS, Hinds, Young M.A. Er is zelfs op woensdagmiddag een feest in de Mohawk, een van de belangrijkste venues, met alleen maar vrouwelijke hiphop, hetzelfde die avond in Hotel Vegas voor een gigantische hoeveelheid gitaarvrouwen. Ze zijn er dus zeker wel, de vrouwen die graag willen doorbreken in de muziek. Maar dat wil nog niet zeggen dat je ze allemaal zonder meer in het vliegtuig naar Europa kunt zetten en volgend jaar de nieuwe telling van Marije van Veen meer in balans is. Er komt veel meer bij kijken en er zal veel tijd overheen gaan. First Lady Michelle Obama: “Wat je kunt doen als je toegang tot macht hebt, als je ergens de leiding over hebt, is kijken of er genoeg diversiteit aan tafel is. Zijn er meningen en stemmen die niet klinken zoals die van jou? Dan krijgen we een betere vertegenwoordiging met verschillende afkomsten en geslachten. Kijk om je heen en als je ziet dat er alleen maar mannen zijn, dan is dat een mooie gelegenheid om iets aan te doen. En er iets aan doen begint met je afvragen wat er nodig is om het beter te maken. Vraag je niet alleen af wat goed voor jou is, maar ook wat goed voor iedereen is.”

Deze week doet 3voor12 de hele week verslag vanaf het South By South West Festival. Hier komen de vrouwen dus al in grote getale vanzelf op ons af. Zelfs een band die zichzelf de Downtown Boys noemt, bestaat uit drie meisjes (waaronder een zangeres) en twee jongens. Volg onze dagelijke verslagen in de highlights en in 3voor12 Radio op 3FM.